TARKAN TEKTEN | HELSINKİ
Sonbahar aylarında Finlandiya ve Rusya arasında başlayan sığınmacı krizi devam ediyor. Finlandiya, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası güvenlik açısından tarafsızlığını bırakarak, NATO ve Batı ittifakına üye oldu. Rusya da bu gelişme karşısında Finlandiya’yı, “Dost Olmayan Ülkeler” kategorisine dahil etti ve çeşitli şekillerde tehdit etmeye başladı.
Kremlin Finlandiya’yı “Dost Olmayan Ülkeler” kategorisine dahil ettikten hemen sonra Finlandiya’ya yönelik bir takım hibrid mücadele tedbirleri uygulamaya başladı. Önce düşük dozda siber saldırılar, sonra hava ve deniz araçlarına yönelik bazı tacizler ardından da Baltık Denizi altından geçen enerji ve telekomünikasyon kablolarına yönelik saldırılar açığa çıktı. Rusya son olarak da Orta Doğu ve Asya ülkelerinden gelen sığınmacıları kontrollü bir şekilde Finlandiya sınırına doğru yönlendirmeye başladı.
Sonbahar aylarında bazı küçük gruplar belgesiz veya eksik belgelerle Rusya gümrüğünü geçerek Finlandiya’ya geldi ve iltica başvurusunda bulundu. Finlandiya insani sebeplerden dolayı bunların hepsini kabul ederek iltica taleplerini işleme koydu.
Ancak Rusya’nın Finlandiya’ya yönelik yıpratma politikaları çerçevesinde ilticacı sayısının artacağını gören Finlandiya, acil bir toplantı yaparak Rusya ile aralarında olan sınır kapılarını kademeli olarak kapatma kararı aldı. Daha sonra da tüm kara sınır kapılarını nisan ayı ortalarına kadar bütün giriş ve çıkışlara kapattı. Aylardır Rusya’dan Finlandiya’ya doğrudan giriş yapılamıyor.
Durum o kadar ciddi ki Finlandiya Cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında Rusya Federasyonu’nda kullanılan oylar diplomatik kanallar üzerinden Moskova-İstanbul-Helsinki uçuşu ile Finlandiya’ya getirildi.
Yasa çalışması yürütülüyor
Finlandiya sınır kapılarının tehlike geçinceye kadar kapalı kalmasını tartışırken diğer taraftan da Rusya üzerinden gelen tüm sığınmacılara kapılarını kapatmanın hazırlıklarını yapıyor.
Uluslararası anlaşmalara göre Finlandiya sınır kapısına kadar gelen her insanın sığınma başvurusunu işleme almak zorunda. Ancak Rusya’nın da göz yummasıyla Finlandiya sınırına kadar gelen sığınmacıların ülke güvenliği açısından tehlike oluşturabilecekleri ileri sürülerek sığınma başvurularının işleme alınmaması ile ilgili bir yasa çalışması yürütülüyor.
Yasanın kabulü için de çok hızlı hareket ediliyor. Yasa çalışması cuma günü gündeme geldi. Hafta içinde de neticelenmesi bekleniyor. Yasanın çıkmasının önünde bazı engeller olsa da Başbakan Petteri Orpo ve koalisyon hükümetinin ikinci büyük ortağı aşırı sağcı Rikka Purra yasanın bir an önce geçmesi için çaba gösteriyor.
Uluslararası hukuk ne olacak?
Yasanın uluslararası hukuka aykırı olduğunun belirtilmesi üzerine Başbakan Petteri Orpo bir açıklama yaparak yasanın barış zamanında, sığınma talebini düzenleyen uluslararası anlaşmaların hiçbir devletin bunları kötüye kullanmadığı bir dönemde imzalandığını şimdi ise durum farklı olduğunu belirtti.
Yasa onaylandığı takdirde küçük çocuklar ve sakatlar istisna tutularak Finlandiya’ya gelenlerin sığınma talepleri sınırda geri çevrilecek. Ölüm tehlikesi, tutuklanma ve işkence ile karşı karşıya kalabileceklerin durumu ise sınırda değerlendirmeye alınarak yerinde çözülmeye çalışılacak.
Fin medyası görgü tanıklarının ifadesine dayanarak küçük sığınmacı grupların Rusya-Finlandiya sınırına yakın bölgelerde kapıların açılmasını beklediğini ve kapıların giriş ve çıkışlara açılması durumunda sığınmacı sayısının birden artabileceğini yazıyor.
