Yargı İçin Adalet Sitesi editörleri, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) KHK ile ilgili Erzurum 1071 Malazgirt İlkokulu öğretmeni Gökhan Köksal’ın başvurusuna ilişkin kararı değerlendirdi. Şu noktalara dikkat çekti:
AİHM 12 Haziran 2017 tarihinde açıkladığı Köksal / Türkiye kararı ile “doğrudan bir KHK ile kamu görevinden çıkarılmış başvurucunun başvurusunu, kurulacak OHAL Komisyonuna başvurması ve bu yolu tükettikten sonra hala insan hakları ihlalleri devam ediyorsa AİHM”ye başvurabileceğine” karar verdi.
Ancak bu kararda, söz konusu OHAL Komisyonunun ihlal edildiği ileri sürülen haklar açısından erişilebilir ve etkili bir başvuru yolu olduğunu ispatlama yükümlülüğünün savunmacı devlete ait olduğuna da hükmetti. Mahkeme, gerektiğinde bu başvuru yolunun etkili olup olmadığını tekrar inceleme yetkisini de kendisine saklı tutuyor. Ayrıca karar, 23 Temmuz 2017 tarihine kadar başvuruların alınmaya başlamasını ve bu açıdan Başbakanlığın üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmesi gerektiğini de öngörüyor.
Dolayısıyla AİHM kararından çıkan, OHAL Komisyonunun, başvuru formunda ileri sürülen hak ihlallerini giderecek türden bir organ olmak zorundadır. Bu açıdan tüm başvurucuların haklarındaki kararın iptalini isterken, ayrıca bugüne kadar yaşanmış hak ihlallerının giderilmesi için tüm hak ihlallerini de OHAL Komisyonuna sunması ve Komisyonun bu hususlarda vereceği ilk kararları beklemesinde yarar görünmektedir. Eğer AYM ve AİHM’e sunulan başvuru formlarindaki hak ihlalleri OHAL Komisyonuna sunulmazsa, ileride söz konusu hak ihlalleri Komisyona sunulmadığı gerekçesiyle başvurular reddedilir. Bu nedenle kısa süre sonra Yargı İçin Adalet sitesinde yayınlanacak OHAL Komisyon Dilekçesini kullanmanızı özellikle önermekteyiz.
Komisyonun vereceği ilk kararlardan sonra, insan hakları ihlallerini giderme konusunda yetkili ve etkili olup olmadığı yeniden değerlendirilecek ve yeni bir yol haritası ayrıca verilecektir.
Örneğin OHAL Komisyonu masumiyet karinesi ihlalini tüm sonuçlarıyla gidermezse, başvurucuları yargılamadan terör örgütü ilan eden KHK’yi internet dahil tüm ortamlardan tüm izlerini silmezse (eski hale getirmezse), sizlere yeniden bu konuda AİHM’e başvurmayı önereceğiz. Zira AİHM Köksal kararına göre, OHAL Komisyonu tüm bu haklar açısından erişilebilir ve yetkili bir organ olarak görülüyor. Eğer AİHM yanılıyorsa, ki bu OHAL Komisyonunun ilk kararlarından sonra ortaya çıkacaktır, birkaç ay sonra yeniden AİHM’e başvurmanızı önereceğiz. Artık AYM’ye başvurmaya gerek olmayacak zira AYM KHK’ları iptal konusunda yetkisiz olduğuna zaten daha önce karar verdi. Kısaca konuyu takip etmenizde yarar görünmekte.
Şu an acil yapılması gereken tüm tutukluların başvurularını AİHM’e yapması.