HABER ANALİZ | ADEM YAVUZ ARSLAN, WASHINGTON
Her şeyiyle sıradışı bir isim olan ABD Başkanı Donald Trump görevi de olağandışı bir ‘başarıyla’ devrediyor.
Ayaklanmayı teşvik etmekle suçlanan Trump ABD tarihinde iki kez “impeach” edilen ilk isim oldu. Üstelik görev süresinin bitmesine bir haftadan az bir zaman kalmasına rağmen.
Peki bu ne anlama geliyor, bundan sonra ne olacak?
Önce şunun altını çizelim: “impeach” edilmek otomatik olarak görevden azledilmek değil. Impeach kelimesi suçlama yöneltmek, itham etmek anlamına geliyor ve Çarşamba günü yapılan oylama ile Trump resmen ‘suçlanmış’ oldu.
BU YAZIYI YOUTUBE’TA İZLEYEBİLİRSİNİZ ⤵️
Senato ise mahkeme statüsünde ve orada ‘nitelikli çoğunluk’ suçlamayı onaylarsa o zaman Trump görevden resmen azledilmiş olacak.
Gelelim oylamaya: Washington DC oylamaya OHAL şartlarında girdi. Geçen hafta yaşanan kanlı Kongre baskını sonrası şehirde olağanüstü güvenlik önlemleri alındı.
Azil oylamasına katılan ve söz alan kongre üyeleri yaşanan olaylar nedeniyle Trump’ı suçlarken azımsanmayacak sayıda Cumhuriyetçi isim de Trump’ı eleştirdi. Sürecin aleyhine konuşan Cumhuriyetçiler en fazla “Zaten görev süresi bitiyor, hızlı yargılama gerginlik çıkartır” diyebildi.
Günün sonunda 232 evet oyuna karşılık 197 hayır çıktı. Bu sonuçlar birkaç açıdan önemli.
İlk olarak, 13 ay önce Ukrayna Skandalı nedeniyle yapılan azil oylamasında Trump aleyhine oy veren hiçbir Cumhuriyetçi olmamıştı. Bu kez 10 Cumhuriyetçi Trump için ‘azledilsin’ dedi. Dahası oylama saatine kadar 7 ismin aleyhte oy vermesi bekleniyordu. Oylama sonucunda görüldü ki daha fazla isim Trump aleyhine oy kullandı.
Şimdi Senato aşaması var ve orada 100 senatörden 67’sinin kabul oyu vermesi lazım. Eğer Senato’da Trump suçlu bulunursa resmen görevden azledilmiş olacak. Şu anda Senato’da eşitlik var, ancak Cumhuriyetçi bazı isimler şimdiden oyunun rengini belli etti ve Trump’ın azlini destekleyeceğini açıkladı.
Mevcut takvime göre Senato 19 Ocak’ta toplanacak.
Demokrat Partililer azil gerekçelerini Senato’ya sevk ettikten sonra azil süreci takvime bağlanacak. Senato bu aşamada ‘mahkeme’ statüsüne dönüşecek ve Yüksek Mahkeme başkanı mahkemeyi yönetecek.
250 yıllık ABD tarihinde iki kez azil sürecine muhatap olan Trump, görevi devrettikten sonra yargılanan ilk başkan olmuş olacak.
Burada yapılan yargılamada Trump suçlu bulunursa seçimlerde tekrar aday olmasını önlemeye yönelik yeni bir oylama yapılacak.
TRUMP İKTİDARLA MUHALEFETİ BİRLEŞTİRDİ
Azil oylamasının dikkat çeken bir başka yönü de şu:
Demokratlar güçlü bir şekilde Trump’ı isyana teşvik etmekle suçlayıp bir gün bile gecikmeden görevden alınması gerektiğini iddia ettiler. Cumhuriyetçiler ise tartışmayı başka bir sahaya çekmeye çalıştı.
Şöyle ki, Trump geçen hafta yaşananlardan sonra bir tane bile destekçi bulamıyor. Kürsüye çıkan Cumhuriyetçiler ya da basına konuşan isimler Trump’ın yaptığını kabul edilemez bulurken azle karşı çıkmalarını ‘zaman darlığı’na bağlıyorlar.
Argümanları şöyle: Azil süreçleri aylarca sürüyor. Daha önce yapılan Senato yargılamaları üç ay kadar sürdü. Trump’ın görev süresi önümüzdeki hafta bitiyor. Bu kadar dar bir zamanda alelacele yargılama yapılırsa toplumsal gerginlik artar.
Görüldüğü gibi Trump öyle bir final yaptı ki kendi partisinin mensupları bile ardında duramayıp topu taca atmak durumunda kaldı.
TRUMP ATEŞLE OYNAMAYA DEVAM EDECEK Mİ?
Washington DC’de şu anda cevabı aranan soru şu: Trump ateşle oynamaya devam edecek mi ?
Zira ister Cumhuriyetçi olsun ister Demokrat olsun herkes geçen hafta yaşanan kanlı olaylarda Trump’ın parmağına işaret ediyor. Trump’ın somut veri olmadan seçimin çalındığını iddia etmesi, taraftarlarını baskına teşvik etmesi ateşle oynama olarak tanımlanıyor.
Bilindiği gibi Twitter ve Facebook, Trump’ın sosyal medya hesaplarını kapattı. Benim yazıyı yazdığım saatte Trump henüz bir açıklama yapmamıştı. Twitter ya da Facebook üzerinden açıklama yapamayacak olan Trump’ın video mesajıyla taraftarlarına çağrıda bulunacağı konuşuluyordu.
İşte dananın kuyruğunun kopacağı yer burası.
Çünkü Trump tecrübesi gösterdi ki dünyanın her yerinde — Amerika gibi zengin ve nispeten eğitimli bir ülke de bile — popülist yaklaşımlar, kitleleri harekete geçirecek söylemler istenmeyen sonuçlara neden olabiliyor.
Trump bütün uyarılara kulak tıkayıp ateşle oynadı ve bu ateş ABD’nin kalbini yaktı. Bu yüzden artık mesele Trump’ın giderayak cezalandırılmasının ötesine geçti.
Şu anda yaşanan şey Trump’a verilecek ‘ibreti alem’ ceza ile Trump benzeri popülist siyasilerin de ‘ateşle oynamasının’ önüne geçmek.
O yüzden görev süresi bitiyor, bu saatten sonra yapılan şeyler sembolik diyenlere kulak asmayın. ABD ‘devleti’ Trump’a sembol bir ceza vererek Trump ve onun gibi siyasilerin temsil ettiği değerlerin tehdit olmaktan çıkarılmasını hedefliyor.