Toplumsal histeri

YORUM | ALPER ENDER FIRAT

Erdal Eren, 12 Eylül’den sonra idam edildiğinde daha 17 yaşındaydı. İhtilalin askeri cuntası herkesi yeteri kadar korkutabilmek için, yakaladıkları arasında bir sağdan bir soldan gençleri idam ediyordu. Solcuların tarafında kurada çıkanlardan biri de Erdal Eren’di. Zaten cunta lideri Kenan Evren, ‘asmayalım da besleyelim mi’ demişti, öyle de yaptı birkaç öğün fazladan yemek yedirmemek için, daha 17 yaşında darağacına gönderdi. Kanun gereği idam için 18 yaşını doldurmuş olması gerekiyordu, konsey onun da çaresini bulmuş, her şeye müsait doktorları getirip kemik yaşının 18’i geçtiği yönünde rapor almıştı. 

İnsan 17 yaşında bir çocuğun idam edilmesinin nasıl dehşetli bir şey olduğunu çocuk sahibi olduğunda daha iyi fark ediyor. Bugün okula bile yalnız göndermeye çekindiğiniz bir yaşta, cuntacılar ergenliğe bile daha yeni girmiş bir delikanlıyı ülkedekilere ibret olsun diye idam ettiler. Aradan kırk yıl geçti, bugün Erdal Eren’in idam edilmesi konusu her açıldığında sağdan, soldan, ortadan kenardan herkes yapanları telin ediyor. 

Önceki gün E.S isimli 17 yaşındaki çocuk Atatürk’e hakaret ettiği gerekçesiyle tutuklandı. 17 yaş, her ne kadar biyolojik olarak genç sayılsa da zihinsel olgunluk bakımından, özellikle de günümüzde çocukluk dönemidir. Bu çocuklara Allah ömür verirse, önlerinde daha değişeceği, başkalaşacağı, olgunlaşacağı, dünyaya bakış olarak her şeyiyle değişeceği uzunca bir hayat serüvenleri var. 

Hakaret etmek, ağır konuşmak, başka birisinin kutsalına saldırmak her yaş için kötü bir davranıştır ama bir çocuğu sosyal bir lince maruz bırakmak, ona yakası açılmadık beddualar etmek, öfkeden deliye dönerek derhal cezalandırılmasını istemek toplumsal histeriden başka bir şey değildir. Bence E.S’e yapılan toplumsal bir linçtir ve fiziki linçten hiç farkı yoktur. 

Hani bu linci sadece sosyal medya trolleri yapmadı, ismi cismi belli olan hatta içlerinde siyasetle uğraşan insanlar, toplumda bir statüsü olanlar öfkeden çılgına dönmüş, deli divane olmuş gibi saldırdı. Mesela İYİ Parti’de siyaset yapan bir zat, bu çocuk için diyor ki “Dedesinin torunu, ömür boyu ışık görmesin.”

Erdal Eren örneğini tam bunun için verdim. Erdal Eren’in 17 yaşında olmasına rağmen idam edilmesi konjonktürel bir şeydir. Dünyanın ve ülkenin içinde bulunduğu durum ve cuntanın elindeki güç onlara bunu yapma cesareti veriyordu. Aynı konjonktür ve güç bunların elinde olsa E.S. isimli çocuğun da canına kıymaktan zerre tereddüt göstermeyeceklerdi. Bu çocuğun tutuklanmakla kalmayıp idam edilmesinin engelleyen şey bunlardaki adalet duygusu, ruhsal olgunluk falan değil, ellerinde yeterli güç olmaması ve bugünkü dünya şartlarının buna imkan vermemesi.

AKP iktidarına ve Recep T. Erdoğan’a duyduğu öfkeyi 17 yaşında bir çocuktan çıkaran az gelişmiş hatta hiç gelişmemiş bir zihniyet ile karşı karşıyayız. Oturup 17-25 Aralık operasyonlarından sonra iktidarı Recep T. Erdoğan’a altın tepside nasıl sunduklarının, en kritik zamanlarda bu hırsız güruhla nasıl iş tuttuklarının, yargıyı hep beraber nasıl saraya bağladıklarının hesabını vermeyenler, birikmiş toplumsal öfkeyi 17 yaşında bir ‘çocuğun’ üzerine boca ediyor. 

Siz önce 15 Temmuz Ergenekon-Saray iktidarıyla nasıl iş tuttuğunuzun ve ülkeyi nasıl bu hale getirdiğinizin hesabını verin.