HABER ANALİZ | YUSUF DERELİ
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Merkez Bankası’na yönelik gece yarısı operasyonu Türkiye’ye yine milyarlarca liraya mal oldu. MB’de iki başkan yardımcısı ve bir PPK üyesinin görevden alınması sonrası dolar 9,08’den 9,19’a kadar sıçradı. Türkiye’nin dış toplam borcu kur artışına bağlı olarak 5 haftada 398 milyar TL arttı. Ülkedeki her hanenin sırtına sadece 5 haftada ekstra 20 bin TL borç yüklendi!
Türk Lirası, tarihinin en itibarsız ve değersiz günlerini yaşıyor. İktidar ‘büyümeyi’ enflasyona tercih etmiş gibi görünüyor ancak sorun şu ki ‘sözde’ büyüme rakamları istihdama hiç bir şekilde yansımıyor. Alım gücü tükenmiş durumda. Değersiz TL’nin ihracata etkisinin de sıfıra yakın olduğu verilerle sabit.
Enflasyon bütün dünyayı etkisi altına aldı. Bir çok ülkede merkez bankaları faiz artırım kararı aldı. Bir çoğu ‘pas’ geçmeyi düşünüyor. Ancak Türkiye, ‘faiz indirimi’ konusunda ısrarlı. Rejimin para ve maliye politikası TL’yi itibarsızlaştırıp, dış borcun katlanmasına neden olurken; beklenen büyüme de bir türlü gerçekleşmiyor.
İktisatçılar, ekonomistler rejimin ne yapmaya çalıştığını anlama konusunda çaresiz…
MB’NİN KREDBİLİTESİ YOK EDİLİYOR
Koç Üniversitesi’nden Prof. Dr. Selva Demiralp, “Merkez Bankası’nda giderek sıklaşan görev değişiklikleri kredibiliteye gelen ek darbe olarak algılanıyor. Bu algı TL’den kaçışı tetikliyor. Para politikasında temel araç kredibilitedir. Fiyat istikrarını sağlayan, finansal istikrarı sağlayan bu kredibilitenin getirdiği güvendir.” diyor.
Ekonomist Prof. Dr. Burak Arzova ise yıl sonuna kadar 300 baz puanlık bir faiz indirimi beklentisinin oluştuğunu anlatıyor: “Bu değişiklikler MB’nın kredibilitesini ortadan kaldırıyor. Bu değişiklik doların hızını kesmez. Daha da artırır. Enflasyonu aşağı çeker mi, hayır. Bu da mümkün değil. Alım gücümüz artar mı, hayır. Peki faiz indirimi devam eder mi, evet…”
GÖREVDEN ALMALAR NE ANLAMA GELİYOR?
Gece yarısı kararnamesiyle başkan yardımcıları Prof. Dr. Semih Tümen ve Dr. Uğur Namık Küçük ile PPK Üyesi Prof. Dr. Abdullah Yavaş görevden alındı. Başkan Yardımcılığına Taha Çakmak atandı. Prof. Dr. Yusuf Tuna da PPK üyeliğine getirildi.
Prof. Dr. Semih Tümen, 25 Mayıs 2021 tarihinde yani Şahap Kavcıoğlu döneminde atanmıştı. Sadece 5 ay görev yaptı. Ne oldu da görevden alındı bilinmiyor. Ancak Semih Tümen ve Uğur Namık Küçük’ün faiz indirimine sıcak bakmadığı, PPK toplantılarında ‘daha temkinli olunması’ konusunda uyarılarda bulunduğu belirtiliyor.
YİĞİT BULUT: FAİZ LOBİSİYLE MÜCADELE SÜRECEK!
Tanıyanların ifadesine göre göreve getirilen iki isim ise faiz indirimini destekliyor. Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları Kurulu Üyesi Yiğit Bulut da dün gerçekleşen Erdoğan-Kavcıoğlu görüşmesinin ardından sosyal medya hesabından, “Sayın Kavcıoğlu’nu yıpratmaya yönelik iç ve dış medya kaynaklı saldırı ve yalan haberler en güzel cevabı aldı. Türkiye’nin faiz lobisi ile mücadelesi hız kesmeden devam edecek.” paylaşımında bulundu.
Yıl sonuna kadar 3 PPK toplantısı var. Bunların en az ikisinde faiz indirimi kararı alınacak gibi görünüyor. Ekonomistlere göre yıl sonuna kadar 200 ila 300 baz puanlık bir faiz indirimi yapılacak. Söz konusu beklenti döviz kurlarındaki artışın da sürmesi demek. Kurun artması enflasyon; bu ise daha fazla yoksulluk anlamına geliyor.
