Tayvan’da 13 Ocak Cumartesi günü yapılacak başkanlık seçimleri öncesi Çin ordusu ülkedeki herhangi bir bağımsızlık girişimini ‘ezeceği’ tehdidinde bulundu.
Tayvan’da yarın yapılacak olan parlemento ve başkanlık seçimlerinin hemen öncesinde Çin ordusundan açıklama geldi. Savunma Bakanlığı sözcüsü Zhang Xiaogang yaptığı açıklamada “Çin Halk Kurtuluş Ordusu her zaman yüksek teyakkuz halindedir ve herhangi bir şekilde Tayvan bağımsızlığı girişimini kesin bir şekilde ezmek için gerekli tüm önlemleri alacaktır” dedi.
Çin’in Tayvan İşleri Ofisi de Perşembe günü yaptığı açıklamada iktidardaki partinin başkan adayı Lai Ching-te’nin seçilmesi halinde “bağımsızlığı kışkırtmaya yönelik şeytani yolu izlemeye devam edeceği” ve “Tayvan’ı barış ve refahtan daha da uzaklaştırıp savaş ve gerilemeye daha da yaklaştıracağı” uyarısında bulundu. Tayvanlı seçmeni de hedef alan Çinli yetkililerden gelen açıklamada “Tayvanlı yurttaşların çoğunun DPP’nin (iktidardaki parti) ‘Tayvan bağımsızlığı’ söyleminin aşırı zararlarını ve Lai Ching-te’nin boğazlar arası çatışmaları kışkırtmasındaki ciddi tehlikeyi göreceğini içtenlikle umuyoruz.” denildi.
Çin Ordusu yetkililerinden gelen tehdit, Tayvanlı seçmeni yarın Çin yanlısı partilere oy vermeye yönlendirme girişimi olarak görüldü. Son yıllarda Beijing ile tansiyonun yükseldiği Tayvan’ın mevcut hükümeti Çin’i seçimlere karışmakla suçluyor. Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu, Perşembe günü Çin’in ısrarlı bir şekilde seçimlere müdahele etme çabasını eleştirdi ve sosyal medya platformu X’te “Açıkçası, Pekin diğer ülkelerin seçimlerine karışmayı bırakmalı ve kendi seçimleri ile ilgilenmeli.” dedi.
Tayvan’da cumartesi günü yapılacak seçim sonuçlarının sadece ada ülkesiyle Çin arasındaki ilişkileri değil ayrıca genel olarak Asya-Pasifik bölgesinin önümüzdeki yıllarda seyrini ciddi anlamda etkileyeceği düşünülürken Tayvan Savunma Bakanlığı geçtiğimiz günlerde de Çin’i Tayvanlılara karşı ‘bilişsel (kognitif) savaş’ sürdürmekle suçladı.
Çin’e yaklaşık 180 kilometre uzaklıkta bulunan 23 milyon nüfuslu ada ülkesi üzerinde Pekin tarihsel ve kültürel sebeplerle hakimiyet iddia ediyor. Çin özellikle son yıllarda Tayvan çevresinde tansiyonu giderek artıracak bir şekilde askeri tatbikatlar gerçekleştiriyor.
Başkan Tsai’nin görev süresi doldu
Tayvan’ın iktidardaki Demokratik İlerleme Partisi’nin üyesi mevcut devlet başkanı Tsai Ing-wen 2016 ve 2020 yılındaki seçimleri kazanmasının ardından mevcut yasalar gereği 3. kez aday olamayacak. Son iki seçimi kazanan Demokratik İlerleme Partisi’nin 2024 seçimlerindeki başkan adayı Tsai’nin yardımcısı Lai Ching-te oalcak.
2008 ile 2016 yıllarında Tayvan’da hükümette olan son sekiz yıldır ise muhalefetde bulunan Kuomintang’ın (Çin Milliyetçi Partisi) adayı Çin ile ilişkilerin yeniden başlatılması için kampanya yürüten Hou Yu-ih olacak. Seçimlerdeki bir diğer aday ise diğer partilere nazaran yeni olan Tayvan Halk Partisi’nden Ko Wen-je. Daha önce Tayvan’ın başkenti Taipei’nin belediye başkanlığını yapan Ko Wen-je ve 2019 yılında kurulan Tayvan Halk Partisi özellikle gençlerden önemli destek görüyor. Ko Wen-je, seçildiği takdirde Çin ile yeniden ilişki kuracağını ancak bunun asla Tayvan demokrasisi pahasına olamayacağını söylemişti.
Demokratik İlerleme Partisi’nin Başkan adayı Lai Ching-te, Kuomintang’ın lideri Hou Yu-ih’i Çin yanlısı olmakla suçlarken Çinli yetkililer de Lai’nin Tayvan’ın bağımsızlığını desteklediğini iddia ediyor. Pekin mevcut başkan Tsai ve partisinin ayrılıkçı faaliyetler yürüttüğünü belirtirken iktidar partisinin yeni başkanlık adayı William Lai’nin seçimi kazanması halinde ilişkilerin tehlike bir sürece gireceği tehdidinde de bulunuyor. Çinli yetkililer ayrıca kendilerini seçim öncesi tansiyonu yükseltmeme konusunda uyaran ve Tayvan’a oylamadan sonra gayri resmi bir heyet gönderebileceklerini açıklayan ABD’li yetkilileri ABD-Çin ilişkilerine zarar vermemek için Tayvan seçimlerine müdahil olmaktan kaçınmaya çağırdı. Çin Dışişleri yetkilileri “Amerikan tarafının Tayvan bölgesindeki seçimlerle ilgili küstahça gevezeliklerini” kınadıklarını belirtti.
