İngiltere’den sonra en çok siyahî oyuncuların bulunduğu ülkeler Fransa ve Hollanda. Fransa Milli Takımı’nın iskeletini uzun yıllardır farklı etnik kökenlerden gelen oyuncular oluşturuyor. Öyle ki 1998 Dünya Kupası ve 2000 Avrupa Şampiyonası’nda kupayı kaldıran Fransa’da ‘yerli oyuncu’ sayısı bir elin parmaklarını geçmiyordu. Fransa’nın ‘altın kuşağı’nın ‘beyaz’ temsilcilerinden Laurent Blanc ve Didier Deschamps’a büyük takımların kapısı sonuna kadar açılırken, aynı dönemin siyahî yıldızları Marcel Desailly, Lilian Thuram ve Patrick Vieira kramponlarını çıkardıktan sonra antrenörlük elbisesi giyme şansını elde edemedi. Bu isimlerden Vieira ülkesi Fransa’da bulamadığı teknik adamlık şansına ABD’de ulaştı. Vieira, ABD liginden New York City FC takımını 2016’da çalıştırmaya başladı. Fransa Ligue 1’de siyahi oyuncunun top koşturmadığı takım yok ancak iş kenar yönetimine gelince ‘gizli ayrımcılık’ devreye giriyor.
ÜST DÜZEYDE SİYAHÎ HOCA BULMAK ZOR
Fransa’da ilk siyahi teknik adam Jean Tigana’dan sonra bu görevi yapan ikinci isim Antoine Kombouare oldu. Kariyerinin zirvesine 2009-11 arasında Paris Saint Germain’i çalıştırarak çıkan Kombouare, koltuğunu kaybettikten sonra bir daha üst düzey takımlardan teklif almadı. 2012-13’te Suudi Arabistan’ın Al-Hilal takımını çalıştıran Kombouare, 2013 -16 arasında 2. Lig takımlarından Lens’te görev yaptı. Geçen yıl Lens ligi 6. sırada bitirirken, Kombouare takımdan ayrılıp Ligue 1 ekiplerinden Guingamp’ı çalıştırmaya başladı. 5 yıl aradan sonra Fransa Ligue 1’de takım çalıştırmaya başlayan Kombouare’ya eşlik eden bir başka siyahi isim ise geçici olarak Şubat ayında Lille’i çalıştırmaya başlayan Franck Passi oldu. 2012-16 arasında Marsilya’da yardımcı antrenör olarak görev yapan Passi, Lille’de sezon sonuna kadar görev yapacak.
BARCELONA 2003’TE BİR İLKİ YAŞATTI
Hollanda futbolu denince aklımıza Johan Cruyff’la birlikte Surinam asıllı Frank Rijkaard ve Ruud Gullit gelir. Hollanda’da siyahî teknik adamlık yapan ilk isim Rijkaard oldu. 1995’te futbolu bırakan Rijkaard’a 1998’de Hollanda Milli Takımı teslim edilirken; bunda ‘tecrübesinden’ ziyade giderek artan ‘siyahilere milli takımda ayrımcılık yapılıyor’ eleştirisi etkili oldu. Rijkaard, 1998-2000 arasında milli takımın başındaydı. Ardından 2001-02’de Sparta Rotterdam’ı, 2003-08’de Barcelona’yı çalıştırdı. Rijkaard, aynı zamanda üst düzey bir takımda görev yapan ilk siyahi teknik adam oldu. Gullit ise 2004-05’te Feyenoord’u çalıştıran ikinci siyahi isimdi.
VAN BRONCKHOST TARİHE GEÇEBİLİR
Şu anda Hollanda 1. Ligi’nde görev yapan iki siyahi teknik adam bulunuyor. Surinam asıllı teknik direktör Henk Fraser, Den Haag’da 3 yıl yardımcı antrenör olarak görev yaptıktan sonra 2014-16 arasında teknik patron olarak takımın başındaydı. Fraser, sezon başında Vitesse’nin başına geçti. Diğer siyahî sayılacak teknik patron ise şampiyonluğa adım adım ilerleyen Feyenoord’un hocası Giovanni van Bronckhorst. Annesi Endonezya asıllı olan Van Bronckhorst, Feyenoord, Arsenal ve Barcelona gibi devlerin formasını giymişti. Hollanda Milli Takımı’nda yardımcı antrenörlük yaparak teknik adamlık kariyerine başlayan Van Bronckhorst, 2011-15 arasında yardımcı antrenör olarak görev yaptığı Feyenoord’un teknik patronluğunu 2015’ten bu yana sürdürüyor. Sezon sonunda Feyenoord ligi zirvede tamamlarsa Van Bronckhorst, Hollanda liginde şampiyonluk yaşayan ilk siyahî teknik adam olarak da tarihe geçecek.
‘HERKES KENDİSİNE BU SORUYU SORMALI’
Brezilya ve Afrika’dan çok sayıda futbolcunun top koşturduğu Portekiz Ligi’nde tek siyahî isim sezon başında FC Porto’yu çalıştırmaya başlayan Nuno Espírito Santo. Portekiz liginin en başarılı takımlarından FC Porto’yu çalıştıran Santo, Benfica ile şampiyonluk mücadelesi veriyor. 10 yıl Milan formasını giyen Hollandalı siyahî Clarence Seedorf ise 16 Ocak 20214’te bu takımın teknik patronu olarak göreve geldi. İtalya’da görev yapan ilk siyahî hoca olan Seedorf’un teknik adamlık kariyeri sadece 5 ay sürdü. Milan yönetimi Seedorf’u gönderirken, takımı eski oyuncusu Filippo İnzaghi’ye emanet etti. Siyahîlerin oyuncu olarak da pek yer almadığı diğer Avrupa ülkelerinde siyahî teknik adam görmek henüz mümkün olmadı.
Yazıya uzun yıllar Arsenal ve İngiltere Milli Takımı formasını giyen Sol Campell’in şu cümleleriyle son verelim: ‘Görevime yurtdışında başlamak istiyorum. Burada benim için bir fırsat yok, en azından insanların davranışları değişene kadar öyle. Herkes kendisine bu ülkede neden daha fazla siyahi teknik direktör olmadığını sormalı.’
Son bir not 42 yaşındaki Sol Campell henüz bir takımda teknik adam olarak göreve başlayamadı!
