HABER İNCELEME | İLKER DOĞAN
Türkiye, pandemiyle mücadelede ‘kaos’ stratejisi uyguluyor. Aylardır, ‘aşı geldi, gelecek’ diyerek kamuoyunu oyalayan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın son açıklamasına göre sözünde durmayan Çinli Sinovac aşı göndermiyor. Yani aşı yok ve ne zaman geleceği de belirsiz.
Pandemi süreciyle ilgili yapılan her açıklama birbiriyle çelişiyor. Türkiye, sözde ‘tam kapanmaya’ gidiyor ancak genelgeyi okuduğunuzda üretim yapan işyerlerinin neredeyse tamamının ‘istisna’ kapsamında kaldığı anlaşılıyor. Milyonlarca işçi çalışmaya devam edecek.
Tam kapanmaya saatler kala İçişleri Bakanlığı 81 ilin valiliklerine yeni bir ‘Görev Belgesi Düzenlenmesi’ genelgesi gönderdi. Ancak e-devlet portalına yoğunluk nedeniyle ulaşılamadı, sistem kilitlendi.
TATİL BELDELERİNE ‘COVİD’ AKINI!
Büyükşehirlerden tatil beldelerine kelimenin tam anlamıyla ‘Covid-19’ transferi yaşandı. Muğla’da Bodrum ve Marmaris, Aydın’da Kuşadası, Trakya’da yazlık beldeler ve Balıkesir’in Marmara, Avşa, Ekinlik adalarında nüfus katlandı. Yoğun bakım yatak kapasiteleri sınırlı olan ilçelerde ‘bulaşın’ artacağı korkusu hakim. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, “Bu seyahatlerin sonuçlarını 10-14 gün sonra görürüz.” diyor.
Aslında 3-5 maskenin dağıtılamadığı salgının ilk günlerinde yaşananlar, bugünlerin geleceğinin de habercisiydi. Aradan geçen 13 aylık süreçte Türkiye, salgınla mücadeleyi kelimenin tam anlamıyla eline yüzüne bulaştırdı. Vatandaşına en az destek veren ülkeler arasında yer alan Türkiye’nin yeni salgın yönetim stratejisi ‘kaos’a neden oldu.
TEMEL SORUN: AŞI YOK
Türkiye’nin temel sorunu aşı tedarikinde yaşanan sıkıntılar. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve başta Erdoğan olmak üzere iktidar temsilcileri aylardır kamuoyunu ‘aşı gelecek’ diye oyalıyor. Koca, 26 Kasım 2020’de yaptığı açıklamada, “Aralık ayında asgari 10 milyon olmak üzere 20 milyon hedefliyoruz. Ocak ayında 20 milyonda sorun yok. Şubat’ta 10 milyon. 50 milyon doz için sözleşme imzalandı,” demişti. Daha sonraki tarihlerde Nisan ayında 100 milyon doz aşının gelmiş olacağını anlatmıştı. Hepsi yalan çıktı. Bugüne kadar gelen aşı sayısı 28 milyon doz!
SİNOVAC’A NEDEN YAPTIRIM UYGULANMIYOR?
Nihayet 26 Nisan’da Sinovac’ın sözünde durmadığını söyledi: “Sinovac firması taahhüt ettiği takvime ne yazık ki uymuyor. Nisan ayı içerisinde 100 milyon aşının gelmesi gerekiyordu, yollayamadılar.”
Sinovac’la nasıl bir anlaşma yapıldığı sır. Bu konudaki hiçbir soru cevaplanmıyor. Yazılı bir anlaşma olup olmadığı bile muamma. Ancak ortada bir anlaşma varsa ve buna rağmen Sinovac aşıları göndermiyorsa neden herhangi bir yaptırım uygulanmıyor?
Biontech bugüne kadar 4.5 milyon doz aşı alınmıştı. Koca, rakamı Haziran ayı sonuna kadar 30 milyona tamamlayacaklarını anlatıyor: “Bu sayıyı 60 milyona revize etmeye çalışıyoruz.”
AŞILAMA OLMAZSA ‘KAPANMA’NIN ETKİLERİ SINIRLI OLUR
Pandemide büyük bir başarıya imza atan İsrail, İngiltere ve ABD bunu aşılamayı hızlandırıp, tam kapanma uygulayarak yaptı. İsrail nüfusunun yüzde 62’sini, İngiltere yüzde 51’ini, ABD ise yüzde 43’ünü aşılamayı başardı. Dün itibariyle sözde tam kapanmaya giren Türkiye ise bugüne kadar ancak 22 milyon 568 bin aşı yapabildi. Bu da aşılanacak nüfusun yüzde 16’sını anlamına geliyor ki normal planlamaya göre bu oran yüzde 50’nin üzerinde olmalıydı. Toplam nüfusa göre aşılama oranı ise yüzde 10!
ALMANYA BİR GÜNDE 1,1 MİLYON AŞI YAPTI
Son 4 günde yapılan toplam aşılama 1 milyon 30 bin. Günlük aşılama hızı ortalama 257 bin. Almanya, çarşamba günü 1.1 milyon kişiye koronavirüs aşısı yaparak rekor kırdı. Uzmanlara göre toplumsal bağışıklık için Türkiye’nin günlük en az 600 bin aşılama yapması gerekiyor. Aşılama hızı artırılamazsa, 17 günlük kapanmanın etkisi de sınırlı ve geçici olacak.
HÜKÜMETİN DE KAFASI KARIŞIK!
Pandemi süreciyle ilgili yapılan her açıklama birbiriyle çelişiyor. Fahrettin Koca, BioNTech aşısının iki dozunun arasındaki sürenin 6-8 hafta olmasına karar verildiğini açıklamıştı. Bu kararın ardından ikinci doz için alınan randevular iptal edilmişti. Dün sabah yeni bir karar alan bakanlık isteyenlerin ikinci doz aşıyı olabileceğini açıkladı.
Tam kapanmaya saatler kala İçişleri Bakanlığı 81 ilin valiliklerine ‘Görev Belgesi Düzenlenmesi’ konulu genelge gönderdi. Daha önce işyerinden alınan belge yeterliydi. Ancak bu kez e devletten form doldurulması zorunlu hale getirildi. Sorun şu ki e devlet portalına yoğunluk nedeniyle ulaşılamadı. İstanbul’da ‘seyahat izin belgesi’ almak isteyen çok sayıda vatandaş kaymakamlıklar önünde uzun kuyruklar oluşturdu.