Sağlık Bakanlığı tarafından günlük olarak açıklanan pandemi verilerinin doğru olmadığı iddiaları güçlendi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, belirti göstermeyen ama testi pozitif çıkan vakaların her gün açıklanan turkuaz tabloda yer almadığını itiraf etti. Koca, “Her vaka hasta değildir. Çünkü testi pozitif çıktığı halde hiçbir semptom göstermeyenler var. Büyük çoğunluğu bunlar oluşturuyor. Filyasyon ekiplerimiz ağırlıkla bunları tespit ediyor. Bunların salgın açısından önemi bulaştırıcı yani taşıyıcı olmalarıdır.” ifadelerini kullandı
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısı sonrası açıklama yaptı. Bakan Koca, CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, Sağlık Bakanlığı’nın Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi’nden alındığını belirttiği belgeyi paylaşarak “Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın bin 512 hasta var dediği gün 29 bin 377 vaka vardı” iddiasıyla ilgili de konuştu.
“Her pozitif çıkan hasta değil, vakadır” diyen Bakan Koca, Sağlık Bakanlığı’nın günlük tablosunda sadece semptom gösterenlerin yer aldığını ifade etti.
Bakan Koca, “Her vaka, hasta değildir. Çünkü testi pozitif çıktığı halde hiçbir semptom göstermeyenler var ve büyük çoğunluğu bunlar oluşturuyor. Testi pozitif çıkmış herkesi ifade eden vaka kelimesi ile hasta kelimesinin anlamı aynı değildir. Günlük verilen, daha doğrusu hasta sayısı sadece hastaneye yatan hasta sayısı değildir. Hasta semptomu olan kişilerden bahsediyoruz. Semptomu olan, hastanede yatmayan ve yatan kişileri günlük hasta sayısı olarak vermiş oluyoruz” diye konuştu. Bu açıklamasıyla asemptomik vakaların tabloda yer almadığını ifade eden Bakan Koca, gazetecilerin ‘vaka sayısı’ sorusuna ise yanıt vermedi. Koca, “Asemptomik Koronavirüs pozitifleri sürecin birinci dereceden sorunu görmek, mart ayında kalmış demektir. Basitçe bilmemiz gereken diğer şey, semptom gösteren kişilerin taşıyıcı olduğu gerçeğidir” diye konuştu” diye konuştu.
Koca bu iddialarla ilgili şunları şöyle devam etti: “Bu evrakla ilgili bir tarih yok, hangi tarihte alındığına dair not yok. Bizim yazılım programımızda böyle bir arayüz yok 10 Eylül olduğu söylenen gün için yapılan test sayısı 112 binlerde. Neresinden bakıp yorum yapacaksanız? Özellikle salgının seyrinde yapılan mücadele son derece önemli, biz sahada tespit edilen herkesi özellikle filyasyonunu, temasını yapıyoruz. Vatandaşımızı gizleyerek yapmıyoruz.”
“Temaslı takipleri bütün vakalar için yapıyoruz. Bunun dışında bütün vakalar ayrıca güvenlikli alan oluşturma noktasında devrede olan HES sistemi içinde. Siz vakayı gizleyerek filyasyonu önleyebilir misiniz, HES kodunda güvenlikli alanı ortadan kaldırdığınızda salgınla mücadele edebilir misiniz? Denilen gibi olsaydı, hastanedeki yatak doluluk oranları neden yüzde ellilik oranın altında, yoğun bakım oranları neden yüzde 66’larda. Bizim verdiğimiz tabloların hepsin doğru, altını çiziyorum. Tablodaki bütün veriler doğru. Mücadelede de gizlenerek bir şey yapılmıyor. HES konu ve filyasyon dahil olmak üzere bütün pozitif vakalar üzerine yapılıyor. Ankara gibi bir ilde gizleyerek vaka oranı yüze 60’a kadar düşürülebilir mi?”
Bakan Koca’nın açıklamasından satır başları ise şöyle:
“Aziz ülkemiz hakkında şu veya bu spekülasyon varsa konuya böyle bakmalısınız. Amacı hastalıkla etkin mücadele olan vakaya ulaşır. Salgını doğal seyrine bırakmak ve aşıya odaklanmak yerine mücadeleyi günü gününe verir. Bunun örneği Türkiye’dir.
Sosyal davranışlarımızla ruh durumlarımız da değişti. Bazı konularda fikir birliğine ulaşmakta zorlanıyoruz.
Herkes başka kaygılar ortaya koyabilir, unutulmaması gereken toplumun ortak meselesini ele aldığımız ve bunu yaparken de toplumun görünen ya da görünmeyen çıkarlarını korumamız gerektiği gerçeğidir. Yapılan eleştirilerde pergelin bir ayağı bu noktada olmalı, diğer ayak istediği kadar daire çizebilir.
Tünelin ucunda ışık göründü. Bazıları bu tünelden sadece konuşarak çıkmak istiyor ve bazı iddialar öne sürüyor.
Her şeyden önce kelimeleri yerli yerinde kullanmak gerekir. Salgınla hayatımıza giren kelimeler oldu. Artık dalgalardan piklerden değil tedaviden, bağışıklıktan bahsediyoruz.
Her vaka hasta değildir, testi pozitif olup semptom göstermeyen var. Bunlar çoğunluğu oluşturuyor. Tespit ve izole edilemezlerse salgının büyümesine yol açarlar. Bu kişilerin testleri izole edildiklerinde ortalama bir hasta sonra negatif çıkmaktadır. Asemptomik Koronavirüs pozitifleri sürecin birinci dereceden sorunu görmek, mart ayında kalmış demektir. Basitçe bilmemiz gereken diğer şey, semptom gösteren kişilerin taşıyıcı olduğu gerçeğidir.
Her gün açıklanan ve üzerinde durduğumuz yeni hasta sayısı dikkat konusu olmalıdır.
Testi pozitif çıkanların her biri vakadır, büyük kısmı belirti göstermiyor. Testi pozitif çıkmış herkesi ifade eden vaka kelimesinin anlamı ile hasta kelimesinin anlamı aynı değildir.
Ölüm sayıları hakkında ilginç iddialar var. Bu konuda tartışma galibiyeti beklenenlere sesleniyorum, sayısal bir galibiyet arıyorsanız lütfen ruhaniyeti çiğnemeyin, kayıtlarımıza saygı gösterin. Skor arayışında olanlar, sayıları yüksek göstermeye çalışanlar nerede dayanak arıyor? Biri belediyelerimizin e-devlet veri tabanında yer alan defin sayıları diğeri Türkiye İstatistik Kurumu’dur. İki ayrı veri tabanının birlikte kullanımı yanlıştır. Ölüm raporlarındaki kategorik bilgiler yanlış yorumlanıyor.
Ölüm bildiriminde kullanılan form yeni değildir. 2013 yılından beri kullanılmaktadır. Bu belgede yer alan ölüm şekli diğeri ölüm nedenidir. Ölüm şekli hanesinin amacı şu bilgiyi vermektir; ölen kişi mesela silahlı saldırı gibi adli bir vakayla veya normal bir ölüm mü? Bu sorunun cevabı doğal ölüm veya adli vaka sonucu ölümdür. Bu haneye hastalığa bağlı doğal ölümün izahı için bulaşıcı veya bulaşıcı olmayan hastalık ibaresi de eklenmiştir.
Kayıtlar onda birinin bulaşıcı hastalıktan, onda dokuzu ise bulaşıcı olmayan hastalık, yaşlılık ve benzeri olarak işaretlenmiştir. Buradan Covid-19 ölüm sayıları anlaşılmaz. Bulaşıcı tek hastalığın Covid-19 olduğunu düşünen varsa yanılıyor. Raporda ölüm nedeni hanesi asıl bilgiyi veren kısımdır. Bu hanede doktor tarafından onaylanarak gerçekleşmektedir. Hastanın onaylanmış ölüm nedeni bu hanede yer almaktadır. İstatistiklerde Covid-19 olarak gösterilmesi buradaki veriye dayanır.
Birinin ölümünü saklamanın imkanı yok, 2020 yılındayız. Öleni hayatta göstermeniz mümkün değil.
Yolun en güç kısmını aştık. Son 3 hasta içinde yapılan bölgesel müdahalelerin sonuçlarını aldık, başarı gördük.
Çok yakında kendi aşımızın üretimine başlayacağımıza inanıyorum.
Ankara’daki hasta sayısı son iki hafta içinde yarı yarıya azaldı. Ankara’da İstanbul’un iki katı olan vaka sayısı, İstanbul’un altına indi. Yoğun bakım hasta da ağır hasta da azalmış oldu.
Türkiye genelinde yatak doluluk oranını verince, 234 bin yataktan bahsediyoruz, yoğun bakım ise 40 bin 850.
İstanbul’un vaka sayısı yüzde 2,8 düştü. Servis yatak oranı İstanbul’da yüzde 51, yoğun bakım doluluk oranı yüzde 63. Bu doluluk oranları sadece Covid hastaları için değil, bütün hastalar için.
Ankara’da vaka sayısı düşüklüğü son haftayı gösteriyor, yüzde 24 azaldı. Üç hafta öncesine göre düşüş yüzde 60’larda.
İzmir’de vaka sayısı yüzde 26 düştü. Konya’da vaka sayısı yüzde 43,5 oranında son 10 günde düştü.
Konya’da vaka sayısı yüzde 43,5 oranında son 10 günde düştü. 20 gün içinde Konya’daki vaka sayısı dörtte bire indi.
Yüz yüze eğitimde ciddi bir sorun yaşamadık. Muhtemelen 2’nci sınıflar, 8 ve 12’ler için Bilim Kurulu’nun bir önerisi var. Bunu netleştirip sunmuş olacağız.
Önümüzdeki günlerde toplumdaki bağışıklık, taşıyıcılık durumunu gösteren çalışmayı tekrarlama kararı aldık. Localarda seyirci alabiliriz, bu hafta gündeme gelmedi.
