ENSAR NUR | TR724 HABER
Fransa, Rusya’nın Ukrayna’ya girmesi nedeniyle ‘saldırı suçu’ kapsamında yargılanmasına imkan verecek özel bir mahkeme kurulması önerisini açıkça destekleyen ilk büyük ülke oldu.
Fransa, aralarında Vladimir Putin’in de bulunduğu üst düzey Rus yetkililerin Ukrayna’ya saldırı suçundan yargılanması için özel bir mahkeme kurulmasını açıkça destekleyen ilk büyük batılı devlet oldu.
Fransa Dışişleri Bakanlığı Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Avrupalı ortaklarıyla birlikte bu öneri üzerinde çalıştıklarını belirtti. Açıklama, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in, mahkemeye destek vermesinin ardından geldi.
Ukrayna Nisan ayında özel bir mahkemenin kurulması için kampanya başlatmış ancak Polonya ve Baltık ülkeleri dışında Batılı müttefiklerinden destek alamamıştı.
Özel bir mahkeme fikri ise, Rusya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) anlaşmasını imzalamadığı için Lahey’deki mahkeme tarafından “saldırı suçları” konusunda yargılanamadığı için ortaya çıkmıştı.
Mahkemenin kurulması için gerekli çalışmalara öncülük eden Ukraynalı yetkili Andri Smirnov, Eylül ayında verdiği bir röportajda, Batı’nın isteksizliğinin Rusya ile müzakereler için kapıyı hala açık bırakmaya istekli olduğunu gösterdiğini söylemişti. Avrupa Komisyonu Başkanı Von der Leyen Çarşamba günü yaptığı açıklamada ise, kurulacak bir mahkemenin BM desteğine ihtiyaç duyacağını söyledi.
Fransa’nın kararı da Ukraynalı üst düzey yetkililerden oluşan bir heyetin ziyaretinin ve Von der Leyen’in açıklamasının ardından geldi. Ukrayna cumhurbaşkanlığı yönetimi, heyetin Aralık ayında daha fazla destek sözü almak umuduyla diğer müttefikleri de ziyaret edeceğini açıkladı. Heyet önce Berlin’i, ardından Washington’u ziyaret edecek ve temaslar Londra’da sona erecek.
Yetkililer, BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olan Rusya’nın böyle bir adımı veto edeceğini bilseler de bir karar tasarısı sunmayı ve reddedilmesi halinde BM genel kurulundan destek almayı planlıyor. The Guardian’in aktardığına göre, bir AB yetkilisi BM’de bu fikri destekleyecek “yeterli sayı” beklediklerini söyledi.
Kurulacak olası bir mahkemenin sanıkları, Rus ordusunun Ukrayna sınırlarını ihlal etmesi anlamına gelen saldırganlık suçunun işlenmesinde karar verme yetkisine sahip olan Rus yöneticiler olacak. Bu da büyük ihtimalle Putin’in yanı sıra Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Savunma Bakanı Sergey Şoygu gibi rejimin ana isimlerini kapsayacak.
Fransa’nın mahkeme fikrine destek açıklaması, Batı’nın Rusya ile müzakere olasılığı konusunda hayal kırıklığına uğramaya başladığını gösteriyor.