Prof. Dr. Sedat Laçiner, olasılıkları değerlendirdi: Kara operasyonu başlarsa saha avantajı Hamas’a geçer

Siyaset bilimci Prof. Dr. Sedat Laçiner, İsrail-Hamas çatışmasıyla ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. İsrail’in olası bir kara harekatı ihtimalini yorumlayan Laçiner, “Şehir savaşları farklıdır. Kara operasyonu başlarsa saha avantajı Hamas’a geçebilir. Göğüs göğüse bir savaş İsrail’in istemeyeceği bir sonuç. Ayrıca Hamas’ın Gazze’nin altında inşaa ettiği tüneller de İsrail’in en büyük korkusu.” diyor.

Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırısını ‘tam abluka’ için fırsata çeviren İsrail ordusu, 16 gündür Gazze’yi bombalıyor. Gazze’nin çeşitli bölgelerine savaş uçakları ve topçu ateşiyle saldırılar dün gece de sürdü. İsrail ordusu, ‘savaşın bir sonraki aşamasına hazırlanmak ve karşı karşıya kalacağı tehditleri azaltmak’ amacıyla Gazze Şeridi’ne yönelik hava saldırılarını yoğunlaştırdığını açıkladı. Netanyahu hükümetinin nihai amacının Gazze’yi tamamen işgal etmek olduğu belirtiliyor. Olası bir kara harekatı ihtimali her geçen gün daha yüksek sesle dillendiriliyor.

HAMAS’IN İSRAİL’İ DURDURACAK GÜCÜ VAR MI?

Siyaset bilimci Prof. Dr. Sedat Laçiner, İsrail’in kara harekatı ve olası sonuçlarıyla ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu.  Kara harekatı ihtimalini kişisel YouTube sayfasında değerlendiren Laçiner, şunları söylüyor:

• İsrail kara operasyonuna hazırlanıyor. Zırhlalıra sınırın hemen kıyısına yığmış vaziyette. Çok sayıda tank ve zırhla araç var. Ve Gazze’ye girmek üzere diye de sürekli haber yayılıyor.
  Peki İsrail Gazze’ye girerse neyle karşılaşır? Hamas, İsrail’i durdurabilecek bir güce sahip mi?
• Öncelikle İsrail’in ön hazırlıkları vardı; yaklaşık iki haftadır Gazze’yi bombaliyorlar. Bu bombalamalar daha ziyade tankların geçeceği yollar, zırhlılar için ortamın hazırlanması şeklinde yaşandı.
• Onlar Hamas’ı bombalıyoruz diyorlar ama bu doğru değil. Yapılan şey şu; İsrail ordusunun geçeceği yollarda bütün mahalleleri yıkıyorlar. Bildiğiniz moloz yığınına çeviriyorlar. Böylece o bölgeleri Hamas’ın kullanmasının önüne geçmeye çalışıyorlar.
• İsrail ordusu girdiği zaman oralardan, pencerelerden vs. ateş açılmasın. Saldırı yapılamasın. Bütün binaları indiriyorlar. Haritaya baktığınızda da bunu rahatlıkla görebiliyoruz.
  Hamas’ın kuzeyinde sınıra yakın yerlerdeki mahalleler yerle bir edilmiş. Orada Hamas oludğu için değil, İsrail ordusu rahat geçebilsin diye!
• Peki Hamas, İSrail’i durdurabiliecek mi? Arada muazzam bir güç farkı var; bu kesin. İsrail’in elinde tanklar, dronelar, zırhılar var… Hamas’ın elinde bazı roketler var. Bunlar soba borusundan bozma, bildiğiniz basit şeyler.
• İsrail’in bunlardan korkusu yok aslında. Bir propaganda materyali olarak bunları bugüne kadar kullandı. Hamas’ın elinde anti tank silahları olabilir. Otomatik silahlar var, tabancalar var. O nedenle arada güç dengesizliği olduğu aşikar.
• O zaman ne olacak? İsrail girince yerle bir mi edecek? Hamas’ın hiç bir şansı yok mu?
  Geçmişteki operasyonlarda İsrail kara operasyonları yaptığında; çok büyük zaiyat verdirdi Filistin tarafı. Çok insan öldü. Özellikle sivil kayıpları çok fazla oluyor. Çünkü İsrail askeri girdiği zaman ayrım gözetmeksizin ateş açıyor.

KARA HAREKATINDA ÇOK KAYIP OLUR

• Kimin Hamaslı, kimin sivil olduğunu ayırt etmekte de zorlanıyorlar; çok da umurlarında mı emin de değilim. İsrail’in geçmişteki kara operasyonları çok zaiyatlı oldu. Hem Filistin, hem İsrail tarafı için… İsrail de ciddi asker kaybetti.
• Bu operasyonda ise tam işgalden bahsediliyor. Yani Gazze’nin en az yarısının tamamen işgal edilmesi. Bu ne kadar sürece o da belli değil. Ucu açık bir işgalden bahsediyoruz. Dolayısıyla Filistin çok ağır kayıp verdi, verecektir de bundan sonra. Belki de bu operasyonlarla birlikte Filistin’in kaybı 10 binin üzerine çıkacak; bilemiyorum…
• Kara operasyonu başladıktan sonra İsrail’in en büyük dezavantajı hava kuvvetlerini, obüsleri, topları istediği gibi kullanamayacak. Çünkü kendi güçleri içeri girdiği zaman o bölgeyi uzaktan bombalamanız çok zor. Çünkü kendi insanınızı da vurabilirsiniz.

EN BÜYÜK KORKULARI ‘SOKAK ÇATIŞMASI’

• Gazze çok yoğun bir yerleşim yeri olduğu için, sokak sokak çatışmalar çıkabilir. En büyük endişeleri bu. Yani her hangi bir taşın arkasından bir Hamaslı çıkabilir ve göğüs göğüse bir çarpışma durumu meydana gelirse bu durumda Hamas’ın bir bıçağı, bir ipi basit şeyleri silah olarak kullanması mümkün. Bir taşı alıp İsrail’li askerin kafasına bile vurabilirsiniz. Bu göğüs göğüse bir çatışmaya dönüşürse bu durumda Hamas ile İsrail arasındaki güç dengesizliği ciddi oranda değişebilir. Yani Hamas lehine dengesizlikte bir düzelme meydana gelebilir.

HAMAS’IN TÜNELLERİ İSRAİL’İN BAŞINA BELA OLABİLİR

• Hamas’ın en çok güvendiği, İsrail’in de en çok çekindiği hususlardan bir tanesi Hamas tünelleri. Hamas, kendi ifadesine göre Gazze’nin altını 500 km uzunluğunda tünellerle doldurmuş. Bu çok büyük bir rakam. Gazze dediğiniz yerin uzunluğu zaten bir uçtan bir uca 41 km! Genişliği ise 6 ile 12 km arasında değişiyor. Yani Hamas, Gazze’nin altında bir ucundan bir ucuna 10 defa, hatta 12 defa gidip gelecek kadar uzun bir tünel yapmış. Türkiye’nin metro sisteminden uzun!
• Bu tünellerin de bir kısmının gerçekten gelişmiş tüneller olduğu söyleniyor. Bazı fotoğraflarda da görünüyor; evet gerçekten betonarme tüneller yapılmış. Oldukça sağlam. Ve geniş tüneller. Yüksekliği 2,5 metre, genişliği ise genelde yarım metre gibi tüneller.
  İsrail 2020 yılında yaptığı bir incelemede, 70 metre derine inen tünel buldu! Çok yüksek bir rakam. Oldukça derinlere inen tünellerden bahsediyoruz. Bu sayede zaten bu tüneller İsrail bombardımanından etkilenmiyorlar.
• Stok yapabiliyorsunuz. Yiyecek, silah stoklayabiliyorsunuz. Rehineler muhtemeler buralarda tutuluyor. Roketler vs. muhtemeler buralarda yapılıyor. İSrail’in en büyük korkularından biri bu tüneller sayesinde Hamas’ın umulmadık bir yerden çıkması.
• Kara kuvvetleri güçleri Gazze’ye girdikten sonra muhtemelen Hamas hemen saldırmaya saldırmayabilir. İçeri girdikten sonra arkalarından, umulmadık yerlerden Hamas’ın çıkmasından korkuyorlar. Hatta deniyor ki, Hamas’ın tünelleri İsrail’in içinden bile çıkabilir…
• Ve İsrail ordusunun hesaplamalarına göre Hamas, vurkaç yapacak. Küçük timlerle saldıracak. Bir nevi İsrail ordusu sivri sineklerle mücadele eder gibi… İsrail ise çok ağır zırhlı silahlarla, araçlarla bunlarla mücadele etmeye çalışacak. Bu da gerçekten zor bir iş.
  İsrail bu tüneller konusunda uzmanlaşmış Yahallov gibi bazı birimler oluşturdu. Ama ne oluşturursanız oluşturun sahada bir Hamas üstünlüğü olduğu söyleniyor. İsrail Gazze’nin yukarısını yerle bir etti neredeyse. Ama diyorlar Gazze’nin aşağısında bir başka Gazze daha var… Kara operasyonu başlarsa saha avantajı Hamas’a geçebilir.

HAMAS’IN NİHAİ AMACI BÖLGEYİ İSRAİL ALEYHİNE HAREKETLENDİRMEK

• Hamas’ın amacı İsrail’i yenmek değil. Yenemezsin zaten. Ama ne yaparsın; zayıf noktalarını vurursun. Mesela diyelim kara operasyonu başladı; İsrail’den 50 askeri rehin alırsanız bu bir kamuoyu baskısı oluşturur, İsrail içinde…
• Savaş bir türlü bitmezse İsrail açısından yine bir kamuoyu baskısı oluşturur ve İsrail, Hamas’ı öldürüyorum diye bir sivil katliamları yaparsa bu da yine İsrail için kamuoyu baskısı oluşturur.
• Şehir savaşları son derece zor savaşlardır. Şehir savaşlarında esnek olan daha avantajlıdır. Ordular, formal yapılardaki konvansiyonel ordular şehir savaşlarında pek çok dezavantaja sahiplerdir. Hamas da bunu kullanmak isteyecektir.
• Hamas’ın tek başına İsrail’i yenmesi mümkün değil. İsrail dayanamayacağı kayıplar verirse ancak o savaşı kazanamayabilir. Yenilmekten çok ‘kazanamama’ durumu olabilir.
• Fakat Hamas’ın asıl silahı; bunlar değil… Hamas’ın asıl silahı ve amacı bölgeyi İsrail aleyhine harekete geçirebilmik. Özellikle Batı Şeria’yı… Onlar Gazze’den çok çok daha kalabalık. Bunlar ayaklanırsa ki şu anda kıpırdanmalar var, İsrail askeri Batı Şeria’da 80’den fazla Filistinliyi öldürdü. 900’den fazla kişi de tutuklandı.
• Gazze’de operasyon başladığında Batı Şeria’da da benzeri bir gerilla hareketi başlar mı, bilmiyoruz. Ama Batı Şeria’nın da bir cephe olabileceği İsrail tarafından bir endişe olarak belirtiliyor. Çok sayıda zırhlı araç da Batı Şeria’ya, onun kritik noktalarına yerleştirildi.
• Bir diğer cephe de Lübnan… Hamas’ın asıl güvendiği 3. cephe. Orada ölen insanlar da var. İslami Cihat olsun, Hizbullah olsun diğer militan gruplardan sınırı aşma, sınırdan sızma ve İsrail içerisine girme teşebbüsleri oldu. Bunları İsrail püskürttüğünü söylüyor ama şunu kabul etmek lazım; Hizbullah şu anda ağırlığını koymuş değil. ‘Ben İsrail’e savaş açtım ve geliyorum’ pozisyonunda değiller.

BATILI ANALİSTLERDEN İSRAİL’İ UYARIYOR: GAZZE’YE GİRİNCE NE KAZANACAKSIN!

• Eğer bunu yaparlarsa ellerinde uzun menzilli roketler ve füzeler var. Hamas’a göre çok avantajlı, çünkü serbest bir ülkede, Lübnan’dalar. Sınırları açık. İmkanları daha fazla. Gazze gibi değil. Ve İran’ın açık desteği olduğu biliniyor. Buradan da 3. bir cephe açılabilir diye endişesi var İsrail’in…
• Gazze işgalinin İSrail açısından getirisi çok olmayan bir hareket. İsrail bu konuda Batılı analistler tarafından uyarılıyor. ‘Buradan ne elde edeceksin’ deniliyor. ‘Ama diğer taraftan çok büyük bir Ortadoğu savaşına sebebiyet verebilirsin, bu büyük Ortadoğu savaşı da sadece sana değil, bize de zarar verir’ diyerek uyarıyorlar…