[Haber-İnceleme: Efe Yiğit]
Euro 2016’da şampiyonluğa ulaşan Portekiz, Eusebio, Luis Figo ve Cristiano Ronaldo gibi dünya çapında yıldızlar yetiştirdi. Oynadığı futbol stilinden dolayı Portekiz, ‘Avrupa’nın Brezilyası’ olarak tanımlandı. Futbolun bir numaralı spor dalı olduğu ülkenin öne çıkan kulüplerinin başında Benfica, FC Porto ve Sporting Lizbon geliyor. Yetiştirdikleri oyuncuları yüksek bedelle Avrupa’nın önemli liglerine satan bu kulüpler Avrupa çapında başarılara da imza atıyorlar.
Futbolcu yetiştirme yerine transferini tercih eden Türk kulüpleri hem transfer sezonunda milyonları harcıyor hem de hedeflediği başarıya bir türlü ulaşamıyor. Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş şampiyon olmak için hesapsız harcama yapıp ekonomik olarak zor durumda kalmasına karşılık transfer politikasında bir değişiklik yapmıyor. Altyapıyı ihmal eden 3 büyükler yurtdışından genç yetenekleri transfer edip, yıldızını parlatmak yerine futbolunun son demlerini yaşayan isimleri kadrosuna katıyor.
HEM SPORTİF BAŞARI, HEM TRANSFER GELİRİ
Türk takımlarının yapamadığını Portekiz’de yıllarca FC Porto yaptı. Uzun bir aradan sonra FC Porto, 2016-17 transfer sezonunu eksi bilançoda kapattı. Bu yıl transfere kazandığından 19 milyon Euro daha fazla harcayan FC Porto, bir önceki dönemde tam 101 milyon Euro kâr elde etmişti. Bu sezon dışında FC Porto’nun transferde harcadığı paranın kazandığından daha fazla olduğu yılı bulmak için 2003’e kadar gitmek gerekiyor. Ancak aynı yıl Jose Muorinho yönetiminde Şampiyonlar Ligi’ni kazanarak 4,3 milyon Euro’luk zararın bir anlam ifade etmediğini gösterdi. 2004 yılında gelen Şampiyonlar Ligi zaferinden sonra takımın önemli isimleri Deco, Carvalho ve Ferreira gibi isimler 71 milyon Euro karşılığında satıldı.
FC Porto’ya 2011’den itibaren Benfica’da eşlik etmeye başladı. Yetenekli yıldızları kadrosuna katan FC Porto ve Benfica hem sportif başarı kazanıyor hem de sattığında kulüp kasasını dolduruyor. Daha 2016-17 transfer borsası hareketlenmeden Benfica, Renato Sanches’i Bayern Münih’e 35 milyon Euro’ya, Nico Gaitan’ı 25 milyon Euro’ya Atletico Madrid’e satarak kasasına 60 milyon Euro koymuştu. Daha sonra Gonçalo Guedes’i PSG’ye 35 milyon Euro’ya, Helder Costa’yı Wolverhampton’a 15 milyon Euro’ya satarken, transfer sezonunda toplamda 119 milyon Euro gelir elde ediyordu.
PORTEKİZ’İN ‘KOLONİLERİ’
Portekiz’in tarihi geçmişi futbol kulüpleri için bir avantaj teşkil ediyor. 11 milyonluk ülke geçmişte Afrika ve Güney Amerika’da çok sayıda koloniye sahipti. Portekizce bilen ve bu ülkenin kültürünü tanıyan eski kolonilerden genç yetenekler Avrupa futboluna açılmanın kapısı olarak bu ülkeyi görüyor. Portekiz futbolunun efsane ismi Eusebio 1961 yılına kadar bu ülkenin sömürgesi olan Mozambik’te oynuyordu. ‘Siyah Panter’ lakaplı Eusebio ile Benfica 1961 ve 62’de Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası’nı kazanmıştı.
UEFA kulüpler sıralamasında İspanya, Almanya, İngiltere ve İtalya’dan sonra 5. sırada bulunan Portekiz kulüpleri Fransa gibi bir futbol ülkesini geride bırakmayı başarmış durumda. Benfica, Porto ve Sporting Lizbon Avrupa’da adından başarıyla söz ettiriyor. Benfica, Avrupa kupalarında 10 kez finale kalırken, sadece 2 kez kupayı müzesine götürdü. FC Porto ise 4 kez finale kalıp, hepsinde kupayı kaldırdı.
Sporting Lizbon, FC Porto ve Benfica kadar olmasa da transferde hatırı sayılır rakamlar kazanıyor. 2016-17 transfer döneminde 80 milyon Euro bonservis gelirini kasasına koyan Sporting Lizbon, 35 milyon Euro’luk transferde para harcadı. 2016-17 sezonunda Portekiz kulüplerinin transfer geliri 286 milyon Euro olurken, transfere harcadıkları rakam 114 milyon oldu. Transfer sezonunda kulüplerin toplam kazancı ise 172 milyon Euro oldu.
FC Porto ve Benfica’nın transfer kazançları