HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Türkiye’de piyasalar gözünü 19 Kasım’da yapılacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısına çevirdi. Piyasalarda para politikasının çok ciddi bir şekilde değiştirileceği inancı var. Öyle ki, 500-600 baz puanlık bir faiz artışı bekleniyor. Ekonomistlere göre 300 puanlık bir artış yeterli olmaz. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘ekonomide yeni dönem’ mesajları verdiği dünkü grup konuşmasında, “Faiz sebep, enflasyon neticedir,” sözünü tekrarlaması kafaları karıştırdı. 19 Kasım’daki toplantıda ciddi bir faiz artışı gelmezse, ortalık toz duman olacak!
MB başkanı değişikliği ve ardından Berat Albayrak’ın istifası piyasada ‘bayram’ havasına neden oldu. Türk Lirası, en güzel günlerini yaşıyor. TL, Dolar karşısında sadece 3 günde yüzde 7 civarında değer kazandı. Pazartesi günü 8,15 civarına gerileyen dolar, BDDK’nın yabancı bankalarla swap limitlerini esnetmesinin ardından dün sabah saatlerinde 8 liranın altına indi. Sonrasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarının ardından düşüşünü hızlandırarak 7,90’ın altına geriledi.
AYNI TAS AYNI HAMAM: FAİZ SEBEP, ENFLASYON SONUÇ!
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yeni ekonomi yönetimine destek verdi dünkü grup konuşmasında. Güven ve şeffaflıktan bahsetti. Ülke risk primini düşüreceklerini anlattı. Erdoğan, “Bunun için yaşadığımız kritik dönemin ruhuna uygun şekilde, gerekiyorsa devlet ve millet olarak fedakarlık yapmaktan, acı da olsa doğru reçeteleri uygulamaktan kaçınmayacağız,” ifadelerini kullandı. Yeni Hazine ve Maliye Bakanı ile MB başkanının atacakları her adımda arkalarında olacağını belirtti.
Konuşmasının sonunda ise faizin sebep, enflasyonun netice olduğunu tekrarladı. Enflasyonu tek haneli rakamlara düşürmekte, ardından kademeli olarak orta vadeli hedeflere doğru indirmekte kararlı olduklarını ifade etti.
RİSK PRİMİ 410’A KADAR GERİLEDİ
Türkiye’nin 5 yıllık kredi temerrüt takas (CDS) primi de hafta başından bu yana düşüşünü sürdürüyor. Hem yurtiçi hem de yurtdışında yaşanan yoğun gelişmelerin etkisiyle Pazartesi günü 500 baz puanın altına inen risk primi, bugün 410 bp seviyesine geriledi.
FAİZ ARTACAK MI, ARTMAYACAK MI?
Piyasalar yeni döneme ilişkin iktidara çok ciddi kredi açtı denilebilir. Ancak Erdoğan’ın açıklamaları kafaları da karıştırdı. Zira Hazine ve Maliye Bakanı ile MB başkanının atacakları adımları destekleyeceklerini söylediği konuşmanın sonunda, “Faiz sebep, enflasyon sonuçtur,” cümlesini tekrar etti. 19 Kasım’daki MB toplantısında faiz artırılacak mı sabit mi tutulacak sorusu daha da önem kazandı.
BEKLENTİYİ KARŞILAMAK ZORUNDALAR
Eski MB Başkanlarından Durmuş Yılmaz, önceki gün sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Doğruysa, yeni MB Başkanı’nın Cumhurbaşkanı’ndan önümüzdeki PKK toplantısında 300 baz puan faiz artırma izni aldığı söyleniyor.” ifadelerini kullanmıştı. Son 3 günde yaşanan gelişmeler piyasalarda 19 Kasım’da ciddi bir faiz artışı beklentisine neden oldu. Prof. Dr. Yalçın Karatepe, “Öyle bir faiz artışı beklentisi oluştu ki; artık bu beklentiyi karşılamaya mecburlar.” diyor.
İLK SOMUT ADIM 19 KASIM’DA ATILACAK
Söylemler ‘çelişkili’ olsa da piyasalar olumlu buldu. Ancak icraata ilişkin ilk somut adım 19 Kasım’daki toplantıda atılacak. Piyasa o toplantıda alınacak karara kilitlenmiş durumda. Uzmanlara göre söz konusu faiz artışının işe yaraması için en azından 400 baz puan olması gerekiyor. Piyasanın faiz beklentisi karşılanmadığı takdirde kurda yeni bir tırmanış dalgası kaçınılmaz olarak yorumlanıyor.
Ekonomist Murat Sağman, “Son günlerde piyasa dostu söylemler ve mesajlar var. Bunların eyleme geçmesi için milat 19 Kasım Merkez Bankası faiz toplantısı. Merkez Bankası en az 400-500 baz puan faiz artırmak zorundadır.” diyor.
CEVAPSIZ SORU: BU ZAMANA KADAR NEDEN BEKLEDİNİZ?
Kamuoyunun günlerdir cevap bulamadığı bir soru var. Madem faizi artıracaktınız, doların 8,50’ye kadar tırmanmasını, TL’nin sadece 10 ayda yüzde 30 değer kaybetmesini neden beklediniz? Ekonomist Mahfi Eğilmez dün bununla ilgili bir paylaşımda bulundu. Şunları yazdı: “Sorulara yanıtlarım: (1) Faiz hakkında olumsuz açıklamalar genellikle faizin artırılmasına karar verildiği zaman yapılıyor. (2) Faizin kısa vadeli de olsa çözüm olduğu bir kez daha kanıtlandı. (3)Madem faiz artırılacaktı niçin bu kadar döviz harcadık sorusuna benim de yanıtım yok.”
