HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
AKP rejiminin ekonomi politikası tamamen çöktü. Dolar dün 11,46 TL ile başladığı günü 12,95’le tamamladı. Gün içerisinde 13 lira 40 kuruşun da üzerine çıkarak tarihi bir rekora imza attı. Türk lirası dolar karşısında bir günde yüzde 11 değer kaybetti. Euro ise 12,08’le başladığı gün, 15 liranın bile üzerini görerek günü 14 lira 55 kuruşla kapattı. Dolar 13 TL sınırını aşınca Tayyip Erdoğan ve Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu bir araya geldi. Görüşmenin içeriğine dair bir açıklama yapılmadı.
Kültür ve Turizm Bakanı Serdar Çam, önceki gün yaptığı paylaşımlarda iktidarın ekonomi politikalarını, “Türkiye, ekonomide yeni bir şey deniyor.” diyerek savunmuştu. İktidarın denediği ‘o yeni şey’, Türk Lirası’nı dünyanın en değersiz paralarından biri yaparken, vatandaşın açlığa mahkum edip, yoksulluğu da kalıcı hale getirdi.
23 Kasım 2021 Türkiye’nin ekonomi tarihindeki yerini aldı. Söz konusu tarihte TL sadece bir günde dolar ve Euro karşısında yüzde 10’dan fazla değer kaybetti. Döviz kurları kontrolden çıktı. Türk Lirası tamamen kaderine terk edilmiş durumda, eridikçe eriyor.
TÜRKİYE’NİN BORCU 1 HAFTADA 1,1 TRİLYON LİRA ARTTI
Türkiye’nin toplam dış borç stoğu 446,4 milyar dolar. Sadece bir hafta içinde kur artışına bağlı olarak dış borç stoğu 4 trilyon 615 milyar liradan, 5 trilyon 780 milyar liraya çıktı. Döviz kurundaki artışın ülkeye bir haftalık maliyeti 1 trilyon 165 milyar lira!
KARABORSA GÜNLERİ BAŞLADI
Son iki haftada en yüksek fiyat artışları unda yaşandı. Geçtiğimiz yıl fiyatı 110 lira olan, iki ay önce çuvalı 180 liradan satılan ve nihayet iki gün önce 240 liraya çıkan bir çuval unun fiyatı 340 lira oldu. Fırıncılar un bulmakta zorlanıyor. Toptancılar daha fazla zam geleceği endişesiyle un satışını durdurdu.
Kurdaki belirsizlik nedeniyle toptan mazot, gübre ve zirai ilaç satışına geçici olarak ara verildiği açıklandı. Marketlerde yağ, un ve şeker satışlarına sınırlama getirildi. Benzin ve LPG’ye 90 kuruş, mazota ise 70 kuruş zam geleceği duyuruldu.
EV VE OTOMOBİL SATIŞLARI DURDU
Kurda yaşanan atak piyasalarda da şok etkisi yarattı. Evini ve otomobilini satmak isteyenler, fiyatların daha da artabileceğini düşünerek beklemeye geçti. Emlakta tapudan boş dönenler oldu, otomotivde satıştaki 9 bin araç ilanı geri çekildi.
Bazı bankalar döviz alım satım işlemlerini durdurdu.
ASGARİ ÜCRET 210 DOLARA GERİLEDİ
Yıl başında 384 dolar olan asgari ücret dün itibarıyla 220 dolar seviyelerine geriledi. Çin’de asgari ücret 340 dolar. Türkiye, Çin’in bile gerisine düştü. Asgari ücretin yıl başındaki alım gücüne kavuşabilmesi için yaklaşık 5 bin liraya çıkarılması gerekiyor.
HALK SOKAĞA ÇIKTI; HÜKÜMET İSTİFA
Ardı ardına yaşanan zamlar halkı da sokağa döktü. İstanbul ve Ankara’da vatandaşlar ‘Hükümet istifa’ sloganlarıyla yürüdü. Ankara’da polis vatandaşlara engel olmak isteyince protestocular ara sokaklara dağıldı.
MB’NIN AÇIKLAMASI DAHA DA ENDİŞELENDİRDİ
MB’nın ‘döviz’ kuru açıklaması piyasaları daha da paniklemesine yol açtı. Kur daha da yukarı fırladı. Zira “Merkez Bankası belli koşullar altında kalıcı yön amacı taşımadan sadece aşırı oynaklığa müdahale edebilmektedir. Döviz piyasalarında gerçekçi olmayan ve iktisadi temellerden tamamen uzak, sağlıksız fiyat oluşumları gözlemlenmektedir.” denilen açıklamada, vatandaşlar ‘dikkatli’ olmaları konusunda uyarılıyordu.
ENFLASYON PATLAYACAK!
Döviz kurundaki artışa bağlı olarak girdi fiyatları katlanacak. Bu da ürün ve hizmetlerin fiyatlarının yükselmesi anlamına geliyor. Dolayısıyla TÜİK’e göre yüzde 19,9, ENAG’a göre yüzde 49,8 olan yıllık enflasyon oranının orta vadede 3 haneli rakamlara çıkması sürpriz olmayacak.
