HABER İNCELEME | İLKER DOĞAN
Doğa Koleji’nde yaşananlar Türkiye’deki özel okulları tartışmaya açtı. Sektör temsilcilerine göre Doğa Koleji gibi ödemelerini yapmakta zorlanan, kapanma riskiyle karşı karşıya olan 300’den fazla okul var. Özel okulların temel sorunu son 4 yılda sayılarının iki kat artması. Bu okullardaki doluluk oranı yüzde 52’lerde. Kontenjanlarının neredeyse yarısı boş. 2014’de Hizmetn Hareketi’ni ‘bitirmek’ için verilen teşviklerin geçtiğimiz yıl kaldırılması da özel okullara talebi düşürdü. Sektör temsilcilerine göre, son 4 yılda sayıları katlanarak artan özel okullara acilen ‘kota’ getirilmeli. Ayrıca teşvik yeniden getirilmeli, KDV oranının yüzde 1’e çekilmeli ve SGK desteği verilmeli. Aksi taktirde özel okulları karanlık günler bekliyor!
Türkiye’nin içerisinde bulunduğu genel ekonomik kriz özel okulları da vurdu. Doğa Koleji’nde yaşanan kriz aylardır gündemden düşmüyor. Öğretmenler neredeyse bir yıldır düzenli, 3 aydır da hiç maaş alamıyor. Aynı kurucu işletmeye ait 15 ildeki 214 okuldan, yüzlerce öğretmen ve binlerce öğrenciden bahsediyoruz. Sorun aylardır sosyal medyanın da gündeminde olmasına rağmen Milli Eğitim Bakanlığı nihayet önceki gün açıklama yapabildi! Konuyla ilgili ‘gerekli inceleme ve soruşturmanın başlatıldığını’ duyurdu. Açıklamada, “Olası bir durumda öğrencilerimizin resmî veya özel okullara nakillerinin gerçekleştirilebilmesi için tüm planlamalar yapılmıştır.” denildi.
ÖZEL OKULLAR GİBİ ÇOĞALDI
AKP iktidarının, Hizmet Hareketi’ni ‘bitirmek’ için 2014-2015 eğitim öğretim sezonunda uygulamaya koyduğu teşvikler özel okullara talebi de artırdı. 2012-2013 yılında 613 bin civarında olan özel okullardaki öğrenci sayısı 2014-2015 yılında eğitim öğretim yılında 823 bini geçti. Şu anda ise rakam 1,5 milyona yakın. Bu arada 4 yıl önce 6 bin 700 civarında olan özel okul sayısı da MEB’in verilerine göre 12 bin 809’u buldu. Neredeyse her mahalleye bir özel okul açıldı!
ÖZEL OKUL ORANI YÜZDE 20’YE DAYANDI
Milli Eğitim Bakanlığı’nın açıklamalarına göre Türkiye’de toplam 66 bin 849 okul bulunuyor. Ve bu okullarda örgün eğitim alan toplam 18 milyon 108 bin öğrenci var. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki sunumunda örgün eğitim içerisindeki özel okul sayılarının toplam okul sayısına oranı yüzde 19,2 olduğunu açıklamıştı. 2012-2013 eğitim döneminde bu oran sadece yüzde 6,5’di.
DOLULUK ORANI YÜZDE 52’LERDE
Milli Eğitim Bakanlığı’nın verilerine göre bugün 5 okuldan biri özel; ancak özel öğretim kurumlarındaki öğrencilerin toplam örgün eğitim içindeki oranı sadece yüzde 8,7! Bu verilere göre bile özel okulların kontenjanlarının neredeyse yarı yarıya boş olduğu görülüyor. ÖZ-KUR-DER Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Çevik’in açıklamaları da bu oranı doğruluyor. Çevik’e göre özel okulların kontenjanlarının yüzde 48’i boş! Yani özel okullarda bugün boş kontenjan sayısı 1 milyondan fazla! Aslında özel okullardaki sorunun temeli de tam olarak bu…
GİDERLER ARTIYOR, GELİR ARTMIYOR!
Bugün ortalama bir bir özel okulun fiyatı 25-30 bin lira. Ancak okul yönetimine göre bir öğrencinin sadece yemek masrafı yıllık 3,5-4 milyarı buluyor. Elektrik, su, ısınma, öğretmen maaşları, güvenlik, teknik ekip, sigorta primleri, kira vs. derken giderler artıyor. Ekonomik krizin de etkisiyle giderler katlanarak artarken, gelirler aynı oranda yükselmiyor. Ayrıca özellikle son 3 yıldır tahsilat konusunda da okul yönetimi çok ciddi sorunlar yaşıyor.
Özel okullara kota gelmeli
Doğa Koleji örneğinde olduğu gibi bir özel okulun faaliyetinin dönem ortasında aksaması sadece maaşlarını alamayan öğretmenleri etkilemiyor. Özellikle öğrenci ve veliler çok ciddi mağduriyetler yaşıyor. Sektör temsilcilerine göre aynı durumda olan 300’den fazla okul var. Özel Öğretim Kurumları Birliği Derneği (ÖZKURBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Hami Koç, alınması gereken önlemleri şöyle anlatıyor:
KDV ORANI YÜZDE 1’E ÇEKİLMELİ
“Şu anda özel okullarda bir milyonun üzerinde boş kontenjan var. Okullar öğrenci bulamadığı ve giderleri karşılanamadığı için kapanıyor. Öğrenci sayısını arttırmak için teşvikin geri gelmesi elzem. Eğitimde KDV %1’e indirilmeli. Resmi yetkililerin ve bazı eğitimcilerin şuan sıcak baktığı konu okullara teminat mecburiyeti getirilmesi. Bundan sonra eğitim hayatına başlayan okullardan teminat istenilmeli.“
SGK DESTEĞİ İSTİYORUZ
“Devletten SGK desteği istiyoruz. Özel okul çalışanın SGK parasının en az yarısını devlet karşılamalı. Yeni özel okul açılışlarına derhal kota gelmeli. Sağlık Bakanlığı, özel hastaneler için bunu yıllardır uyguluyor. Dört yıldır uygulanıp bu sene kaldırılan teşvik tekrar devam etmeli. ‘Teşvik devam etmeyecek’ açıklamaları özel okula öğrenci akışını azalttı.”