AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye ile yürütülen normalleşme çalışmaları hakkında değerlendirmelerde bulundu. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı ‘sürece dahil olmadığı için’ eleştiren Erdoğan, “Esed bizim normalleşme ile ilgili Türkiye-Rusya-İran-Suriye formatında atılan adımları maalesef uzaktan, tribünden seyrediyor. Yani işin içerisinde bir türlü yer almıyor. Biz ise Suriye’nin bu işin içerinde yer alacağını ümit ederek bu çalışmalara kapımızı açtık, “Biz buna varız” dedik. Ancak hâlâ Suriye tarafında olumlu bir tavır yok. Temenni ederiz ki sürecin devamında onlar da masada yerini alır.” dedi.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi’de yaptığı görüşmenin ardından uçağına aldığı gazete ve televizyon çalışanlarının sorularını cevapladı. Tahıl anlaşması konusunda kısa sürede neticeye varacaklarına inandığını söyledi. Bu konuda Moskova’nın iki isteği olduğunu söyleyen Erdoğan, bunlardan birinin Rusların tarım bankasının Ziraat Bankası’nın SWIFT sistemine bağlanması, ikincisinin de taşımada kullanılan gemilerin sigortalanması olduğunu belirtti.
İşte Erdoğan’ın sorulara cevapları:
- Suriye ile normalleşme adımları kapsamında bakanlar ve bürokratlar düzeyinde görüşmeler gerçekleşmişti. Rusya’nın da normalleşmeye destek verdiğine dair açıklamalar da yapılmıştı. Sayın Putin ile bu konu gündeme geldi mi? Normalleşme adımlarının hızlanması söz konusu mudur?
Öncelikle şunu ifade edeyim; Esed bizim normalleşme ile ilgili Türkiye-Rusya-İran-Suriye formatında atılan adımları maalesef uzaktan, tribünden seyrediyor. Yani işin içerisinde bir türlü yer almıyor. Biz ise Suriye’nin bu işin içerinde yer alacağını ümit ederek bu çalışmalara kapımızı açtık, “Biz buna varız” dedik. Ancak hala Suriye tarafında olumlu bir tavır yok. Temenni ederiz ki sürecin devamında onlar da masada yerini alır.
Malumunuz, bizim bu süreçten temel beklentimiz terörle mücadelede somut adımlar atılması. Bunun yanı sıra, gönüllü ve güvenli geri dönüşler için gerekli koşulların oluşturulması ve BM himayesindeki siyasi sürecin canlandırılmasıdır.
Türkiye, komşularının toprak bütünlüğünden yanadır. Suriye’deki iç savaşın başından beri de bu ülkenin toprak bütünlüğüne en büyük tehdidin bu ülkede konuşlu terör örgütleri olduğunu söylüyoruz. Ülkemizi tehdit eden terör örgütleriyle mücadelemiz de son terörist etkisiz hale gelinceye kadar sürecektir. Suriye’nin kuzeyini, Türkiye’yi tehdit eden terör örgütlerinden temizlemek için o bölgedeyiz.
- Tahıl Koridoru nedeniyle dünyanın gözü sizin bu görüşmenizdeydi. Birleşmiş Milletlerin önerisi nedir?
Rusya’nın iki tane özel isteği var. Birisi Rusların tarım bankasının, Ziraat Bankasının SWIFT sistemine bağlanması. Şu anda yaptırımlardan dolayı Rus bankaları SWIFT sisteminden çıkmış durumda. İkincisi de taşımada kullanılan gemilerin sigortalanması gerekiyor. Gemilerin Avrupa veya başka limanlara mal taşıyabilmesi için sigorta edilmesi şart. Yaptırımlardan dolayı İngiliz merkezli sigorta şirketi, gemilerin sigortasını yapmıyor. Rus bankalarının SWIFT sisteminden çıkartılması nedeniyle de para transferi olmuyor, bunun ikisinin mümkün olmasını Ruslar şart koşuyorlar.
En son 28 Ağustos’ta BM Genel Sekreteri Gutteres, gönderdiği mektupta, Rusların istediği gibi direkt SWIFT değil ama SWIFT işleminden kaynaklanacak bir aracılık mekanizması teklif etti. Sigorta meselesi için de çalışmaları olduğunu söylediler.
- İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener yerel seçimlere ittifak halinde değil tek başlarına gireceklerini söyledi, diğer partileri de bu duruma davet etti. Akşener’in yaptığı çağrıyı ve millet ittifakının dağılmasını nasıl yorumlarsınız?
Bizim Cumhur İttifakı olarak oturmuş bir yapımız var. Bu oturmuş yapıyla biz yolumuza devam ediyoruz. Hedefimiz Türkiye genelinde 81 vilayetin 81’inde de en ideal adaylarımızı inşallah bulup, bunlarla beraber yola devam etmek.
Yerel seçimlere dair Cumhur İttifakı olarak istişarelerle yol alıyoruz. Anladığım kadarıyla onların bir istişare zemini bile yok. Biri işbirliğinden diğeri ayrılıktan söz ediyor. Hanımefendinin bu yaklaşımı pazarlıkta el yükseltme gayretinden başka bir şey değil.
- 81 ilde MHP ile işbirliğinden söz edebilir miyiz? Yerel seçimlere Cumhur İttifakı olarak mı gireceksiniz?
81 vilayeti masaya yatırıp nerede, nasıl, kimle kazanırız, bunların hepsini konuşacağız. Görevlendirdiğimiz arkadaşlarımız bunları beraberce görüşecekler, nihai kararları da biz vereceğiz ve o şekilde yola devam edeceğiz. Cumhur İttifakı’nda bizim bir sıkıntımız yok.
BEŞAR ESAD NE DEMİŞTİ?
Seçimlerin ardından en çok merak edilen konulardan biri Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile Recep Tayyip Erdoğan’ın ne zaman buluşacağıydı. Erdoğan seçimlerin ardından pek çok kez, “Esed ile görüşmeye kapalı değiliz.” diyerek ılımlı mesajlar verdi ancak daha önce meydanlarda ‘katil, diktatör, cani’ olarak anlattığı Esad’dan aynı karşılığı bulamadı. Esad en son geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, Suriye’nin amacının Türk güçlerinin kendi topraklarından çekilmesi; Erdoğan’ın amacının ise Türkiye’nin Suriye’deki işgalini meşrulaştırmak olduğunu söylemiş ve şu ifadeleri kullanmıştı: “Görüşme Erdoğan’ın istediği koşullar altında gerçekleşemez. Onun istediği şartlar altında görüşmeyeceğim. Erdoğan ile neden buluşalım? Bir şeyler içmek için mi?”
