BASRİ DOĞAN | AMSTERDAM, TR724
Hollanda Başbakanı Mark Rutte, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile bir araya geldi. İkili görüşmenin, dünya genelindeki jeopolitik durumu tartışmak amacıyla iki saat gerçekleşen rutin bir toplantı olduğu belirtildi. Ancak, Rutte’nin Stoltenberg’in NATO liderliği görevine başvuruda bulunmasından bu yana, hiçbir şeyin rutin olmadığı söyleniyor. Rutte, Avrupa Birliği liderlerinden biri olarak uzun süre görev yapması nedeniyle, NATO’nun önemli bir pozisyonuna geçme şansına sahip.
Estonya Başbakanı Kaja Kallas da, Rutte’nin rakibi olarak ortaya çıktı ve NATO liderliği için yarıştığını açıkladı. Kallas’ın avantajı, kadın olması. NATO’nun 75 yıllık tarihinde, liderlik pozisyonunu sadece erkeklerin üstlendiği göz önüne alındığında, birçok kişi bir kadın liderin zamanının geldiğini düşünüyor. Estonya’nın NATO’ya üye olduğu 2004 yılından bu yana savunma harcamalarının GSYİH’nın en az yüzde ikisini karşılama normunu yerine getiriyor olması, Kallas’ın avantajlı olabileceği anlamına geliyor.
Ancak, Kallas’ın Rusya’ya karşı çok sert bir tutum sergilediği ve bu durumun Rusya ile ilişkilerin yeniden kurulmasında bir engel olabileceği eleştirilerini de beraberinde getiriyor. Özellikle Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana Kallas, Rusya’ya yönelik yaptırımlar ve diğer cezalar konusunda sert bir tutum sergiliyor.
Mark Rutte, Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesinden sonra hızlı bir şekilde tank ve savaş uçakları gönderilmesini savunarak, Oekraïne’ye karşı sadık bir müttefik olduğunu gösterdi. Bu duruşuyla Rutte’nin Baltık ülkeleri için de kabul edilebilir bir NATO lideri olabileceği düşünülüyor.
Öte yandan, Rutte’nin Fransızlar, İngilizler ve Almanlar gibi önemli ülkelerin desteğini arkasına aldığı ifade ediliyor.
Stoltenberg’in görev süresi, uygun bir halef bulunamadığı için birkaç kez uzatıldı ve 1 Ekim 2024’e kadar devam edecek. Rutte’nin gerçekten en üst düzey NATO lideri olup olmayacağı muhtemelen gelecek baharda belli olacak.
