TR724 HABER | CEVDET TELLİOĞLU
NASA yetkilileri, Artemis 1 görevinin bir sonraki fırlatma denemesi için yeni bir tarih üzerinde anlaştıklarını açıkladılar. İçinde uzaydan cisim ve madde temin edebilecek teknolojiye sahip olan Orion kapsülü bulunan Space Launch System (SLS) roketinin 3 Eylül’de havalanması planlanıyor.
Her şey yolunda giderse, roket Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’ndeki Pad 39B fırlatma rampasından, iki saatlik fırlatma penceresinin açılış saati olan Türkiye saatiyle 21.17’de ayrılacak.
Bu görev Artemis programının ilk görevi olduğunu hatırlatmakta fayda var. Orion kapsülünü Ay etrafında 42 günlük bir yolculuk için fırlatmayı hedefliyor.
Cumartesi günkü lansman için yeni ölçümler
Artemis 1 görevinin 29 Ağustos Pazartesi günü başlatılması planlanıyordu, ancak motorların ateşlenmesine 40 dakika kala yetkililer iptal kararı aldı. Daha sonra RS-25 motorlarından birinin, ateşleme sırasında şoktan kaçınmak için gerekli bir koşul olan -250 santigrat dereceye kadar soğutulamadığı ortaya çıktı.
NASA’nın Marshall Uzay Uçuş Merkezi’nde uzay fırlatma sistemi (Space Launch System, SLS) program yöneticisi olan John Honeycutt’a göre, Artemis 1 mürettebatı ilk denemede sorunu zamanında çözemedi. Ancak şimdi sorunun 3 numaralı motordaki arızalı bir sıcaklık sensörü olduğuna inanıyorlar. Honeycutt basın toplantısında sensörün davranışının durumun fiziğiyle uyuşmadığını açıkladı. Diğer sensörlerden alınan değerler Motor 3’ün ateşleme öncesi soğuma sırasında uygun seviyelerde hidrojen aldığını göstermişti.
Arızalı sensörün değiştirilmesi için roketin Kennedy Uzay Merkezi hangarına geri götürülmesi gerekecek. Honeycutt ve meslektaşları için bu gerekli olmayacak. Ancak, geri sayımda ayarlamaları yapacaklar. Örneğin, motor soğutma işlemini 30 ila 45 dakika önce başlatacaklar ve önümüzdeki birkaç gün boyunca, alınan kararın doğru olduğundan emin olmak için veri analizi de devam edecek.
Bitmemiş bir ‘kostümlü prova’
Motor soğutma sorunu gibi sorunlar genellikle ‘kostümlü prova’ olarak isimlendirilen test sırasında tespit ediliyor. Artemis 1 ekipleri geri sayımın provasını yapmak için birkaç deneme gerçekleştirdiler, ancak çeşitli teknik sorunlarla karşılaştıkları için bazı adımları atladılar. Şu ana kadar yapılan provalar, motor soğutma aşamasına kadar gelmemişti ve Pazartesi günü meydana gelen sorun henüz tespit edilememişti.
Her halükarda, her şey yolunda gider ve hava koşulları el verirse, bu Cumartesi günü SLS roketinin ilk kalkışına tanıklık edebileceğiz.