İran’ın nükleer programının mimarı olarak görülen nükleer fizikçi Muhsin Fahrizade, başkent Tahran yakınlarında uğradığı suikastin perde arkası aralanıyor.
BBC’nin aktardığına göre, ABD’li New York Times gazetesi üç ayrı Amerikalı yetkilinin saldırının arkasında İsrail’in olduğunu söylediğini yazdı. Gazete haberinde, ABD’nin önceden saldırı hakkında ne kadar haberdar olup olmadığının net olmadığını da duyurdu.
Suikastten saatler sonra İsrail’den ilk açıklama, Yerleşim Birimleri Bakanı Tzachi Hanegbi’den geldi. Hanegbi, “Suikasti kimin işlediğine dair hiçbir fikrim yok” dedi:
“Bunu kimin yaptığına dair hiçbir fikrim yok. Sorumlu olduğum için dudaklarım mühürlü değil, gerçekten hiçbir fikrim yok.”
İran’ın dini lideri Ayetullah Hamaney de Cumartesi günü saldırı ile ilgili paylaştığı mesajda, “faillerin kesin şekilde cezalandırılacağını” kaydetti.
Saldırı ile ilgili İran medyasında çıkan haberlerde ise, olayda bir bombalı araç da kullanıldığı bildiriliyor.
İran Devrim Muhafızları’na yakın Sepah Cybery isimli sosyal medya hesabında, suikaste 12 kişinin katıldığı öne sürüldü.
Damavant bölgesinde saldırıya uğrayan Fahrizade, kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirmişti.
Fahrizade, Batılı istihbarat servisleri tarafından İran’ın nükleer silah programının arkasındaki isim olarak görülüyordu.
Ruhani: İlerleyişimiz yavaşlamayacak
Suikast ile ilgili İran devlet televizyonuna konuşan Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İsrail’i hedef alarak, “Küresel küstahlığın şeytani eli bir kez daha, gaspçı Siyonist rejim tarafından kanla kirletildi” dedi.
Ruhani, “Şehit Fahrizade suikasti, düşmanlarımızın içinde olduğun derin nefret ve sıkıntının da göstergesi. Onun şehadeti, ilerleyişimizi yavaşlatmayacak” mesajını verdi.
İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in askeri danışmanı Hüseyin Deghan da saldırının faillerinin “şimşek gibi” vurulacağını söyledi.
Fahrizade ismi neden önemli?
2014 yılında Reuters ajansına konuşan bir diplomat, “Eğer İran uranyum zenginleştirme programını sürdürürse, Fahrizade İran bombasının babası olarak bilinecek” demişti.
Suikast haberi İran’ın uranyum zenginleştirme programıyla ilgili bölgesel gerginliğin yükseldiği bir sırada geldi.
2010 ve 2012 yılları arasında dört İranlı nükleer bilimci suikaste uğradı ve Tahran yönetimi bu eylemlerden İsrail’i sorumlu tuttu.
Fahrizade’nin ismi İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun 2018’de İran’ın nükleer programıyla ilgili yaptığı sunumda da öne çıkmıştı. Netanyahu, Fahrizade’nin ismini anıp “Bu ismi unutmayın” demişti.
Suikast nasıl gerçekleşti?
İran Savunma Bakanlığı’nın açıklamasında, “Silahlı teröristler Muhsin Fahrizade’nin de içinde olduğu aracı hedef aldı. Korumalarıyla çatışmaya giren teröristlerin saldırısında ağır yalanan Fahrizade hastaneye kaldırıldı. Ancak sağlık birimlerinin müdahalesi yeterli olmadı ve Fahrizade yaşamını yitirdi” ifadeleri yer aldı. İran medyası da saldırganların Fahrizade’nin aracına ateş açtığını bildirdi.
Fars haber ajansı ise saldırının olduğu Absard kasabasında bir araçta patlama olduğunu bildirerek, görgü tanıklarının ifadesiyle “üç ya da dört teröristin öldürüldüğünü” aktardı. Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami Twitter’da paylaştığı mesajda, saldırıdan İsrail’i sorumlu tutarak, “Şimdiye kadar hiçbir saldırıyı yanıtsız bırakmadığımızı gösterdik” dedi.
Muhsin Fahrizade kimdir?
Fahrizade İran’ın nükleer bilimcileri arasında en çok tanınan figürdü ve Devrim Muhafızları Ordusu’nda da üst düzey göreve sahipti.
İsrail’in açıkladığı gizli belgelere göre, İran’ın nükleer programının başında da Fahrizade bulunuyordu.
2015’te New York Times gazetesi, Fahrizade’yi İkinci Dünya Savaşı sırasında ilk atom bombasını geliştiren Manhattan Projesi’nin başındaki J. Robert Oppenheimer’a benzetmişti.
1958 yılında İran’ın Kum kentinde doğan Fahrizade, fizik profesörüydü.
