HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ
Eksi büyüme (!) krizi istihdam üzerinde atom bombası tesiri bıraktı. Tablo her geçen ay daha vahim bir mahiyete bürünüyor.
Sadece bir ayda 332 bin kişi işini kaybetti. İşsiz sayısı mayıs sonundan haziran sonuna 4 milyon 84 binden 4 milyon 417 bine yükseldi. Aylık artış yüzde 8,1.
ŞU KARDEŞİNİZİ BAŞKAN SEÇİN!…
Bir sene evvel ne idi? 2 milyon 621 bin kişi işsizlik kayıtlarında geçiyordu. Halihazırda kayıtlı işsiz sayısı 4 milyon 417 bin.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın “başkan” seçildiği ilk senenin istihdam cenahında neticesi: 1 milyon 796 kişi işini kaybetti. İşsiz sayısı yüzde 69 arttı.
Oysa 24 Haziran 2018’e giden yolda Erdoğan, “Şu kardeşinizi hele bir başkan seçin dolar, faiz, işsizlik, enflasyon nasıl düşermiş göstereceğim.” demişti.
Hepsi unutuldu gitti… Kriz içinde kriz var…
14 SENEDE 4,8 KAT ARTTI
İşsizlik gibi içtimai ve iktisadî yapıyı tehdit eden bir meselede AKP’nin Türkiye’yi geriye götürdüğü resmi rakamlar tarafından tescil edildi.
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerine göre 2005 senesi haziran ayında 918 bin olan kayıtlı işsiz sayısı 2019’da 4 milyon 417 bine kadar yükseldi. İşsiz sayısı 14 senede 4,8 kat arttı.
2001 krizi kadar olmasa da Türkiye’nin yüzde 5 küçüldüğü bir kriz senesi olan 2009’da işsizlik 1 milyon 460 bine yükselmişti. Bu sene o rakam da geride bırakıldı.
2009 milat kabul edildiğinde vahim tablo yine değişmiyor. 10 yılda kayıtlı işsiz sayısı 1 milyon 460 binden 4 milyon 417 bine yükseldi. İşsiz sayısı üçe katlandı.
100 İŞSİZDEN 36’SI 15-24 YAŞ ARASINDA
İşsizlik iktisadî bünyeyi kemiren, tedbir alınmadığında ahenk ve huzuru bertaraf eden bir ur gibidir.
Hele hele İŞKUR kayıtlarına geçtiği gibi 100 kayıtlı işsizden 36’sı 15-24 yaş grubunda ise tehlike daha büyük demektir.
Hayatının baharında yüz binlerce gence istihdam kapısı aralayamayan, onları en heyecanlı ve şevkli olmaları icap eden günlerinde ümitsiz ve çaresiz bırakan bir ekonominin istikbali ne kadar parlak olabilir?
899 DOKTORALI BİLE İŞSİZ
İşsizleri ordusunda yer alan kişilerin eğitim seviyesi dikkatle incelendiğinde diplomanın Türkiye’de iş bulmak için sağladığı avantajın giderek azaldığı müşahede edilecektir.
Kayıtlı işsizlerin 256 bin 550’si okur-yazar değil. 1 milyon 744 bin işsiz ilköğretim mezunu. 1 milyon 139 bini ise ortaöğretim veya lise mezunu.
Buradan sonrası daha çarpıcı: 664 bin lisans ve 20 bin 592 yüksek lisans mezunu, 899 doktoralı haziran sonu itibarıyla işsiz. Bunlar kayıtlı diplomalı işsizlerimiz!
Bir de 2 bin 20 lira asgarî ücret mukabili bir ay emek verip ay sonunda 200-300 lirasını patronuna iade eden, aksi takdirde o işten de mahrum kalabilecek üniversite mezunlarımız var.
RAKAMLARDA GÖRÜNMEYEN KHK MAĞDURLARI
İş bulma umudunu kaybetmiş veya AKP’nin “cüzzamlı” diye ilan ettiği Kanun Hükmünde Kararname (KHK) mağdurları var ki hepsi ilave olunduğunda üniversiteli işsiz sayısı 1,3 milyonu buluyor.
AKP, KHK mağdurlarının özel sektörde sigortasız çalışmasına bile müsaade etmiyor.
Ne kadar hazin bir tablo! Devletin içi boşalırken, lise mezunları imtihansız memur olarak istihdam ediliyor. Diğer tarafta 1,3 milyon üniversite mezunu işsiz!
Haddizatında diplomanın derecesi o kadar kıymetli olsaydı Erdoğan’ın diplomasının olup olmadığı bu kadar senedir münakaşa edilmezdi.
Hangi gizli kasada muhafaza ediliyorsa diplomanın aslı çıkarılır böyle bir fasıl açılmadan kapatılırdı.
LİYAKATİN KIYMETİ BİLİNMİYOR
Devletin başındaki zatın üniversite diplomasını ispat edemediği bir memlekette işsiz sayısı da diplomalı işsiz sayısı da artar.
Zira her sahada “liyakat” itibarsızlaştırılmıştır… Diploma kadar mesleki yetkinliği de liyakat olarak görmeliyiz.
Meslek lisesi mezunu çok iyi bir torna ya da sıhhi tesisat ustasının işsiz kalması da liyakatin kıymetinin bilinmemesidir.
Anadolu’da “ekmek düşmanı” diye bir tabir kullanılır. Bu sözden mülhem AKP için pekâlâ “liyakat düşmanı” denilebilir.
