Litvanya, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukashenko rejiminin işlediği iddia edilen zorla sınır dışı etme, muhalefet destekçilerine zulüm ve insanlık dışı muamele gibi insanlığa karşı suçları soruşturması çağrısında bulundu.
Belarus muhalefeti yaklaşık 300 bin insanın ülkedeki zulümden kaçmak zorunda kaldığını belirtirken Uluslararası Ceza Mahkemesi başsavcısı Karim Khan, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Lukashenko yönetimi altında insanlığa karşı suç işlediği iddiasıyla Belarus’a karşı bir ön soruşturma başlatacağını söyledi.
Litvanya Adalet Bakanlığının UCM’den “Lukashenko rejimi tarafından işlenen insanlığa karşı suçlar – zorla sınır dışı etme, kişilere zulmetme ve uluslararası hukukun temel normlarına aykırı diğer zalimce davranışlar” hakkında soruşturma açmasını istemesinin ardından Başsavcı Karim Khan, talebi UCM yargı yetkisi sınırları dahilinde inceleyecek ve bir soruşturma açılması için makul bir temel olup olmadığını belirlemek üzere bir ön soruşturma yapacaklarını söyledi.
Litvanya’nın komşusu Belarus, 1994 yılından bu yana Putin’in müttefiki olarak bilinen Lukashenko tarafından yönetiliyor. 2020 yazındaki başkanlık seçimlerinin ardından muhalefet seçimlerin adil ve özgür olmadığı gerekçesiyle sokaklara inmiş, sonrasında rejimin sert baskısı sebebiyle birçok muhalif Litvanya da dahil olmak üzere komşu ülkelere kaçmıştı.
Belarus UCM’ye üye değil, ancak bir mahkeme üyesi kısmen kendi topraklarında işlendiği iddia edilen suçlarla ilgili olarak UCM’de dava açabiliyor. Litvanya’dan yapılan açıklamada yüz binlerce Belaruslunun Litvanya’ya ve Avrupa Birliği’nin başka yerlerine insani sığınma talebinde bulunduğu ve şu anda 60 binden fazla Belaruslunun Litvanya’da kalıcı olarak yaşadığı, bunların çoğunun Lukashenko rejiminin işlediği suçların baskısına maruz kaldığı ya da kalmaya devam ettiği belirtildi. Litvanya tarafı, insanların zorla sınır dışı edilmesinin Litvanya’nın güvenlik çıkarlarını doğrudan etkilediğini ve mahkemenin müdahil olmasını gerektirdiğini iddia etti.
