Kremlin’den geçerliliği bugün itibariyle sona eren tahıl anlaşması ile ilgili açıklama geldi. Rusya, Ukrayna’nın tahıl ihracatına izin vermek üzere yapılan anlaşmanın süresinin bugün dolması ile anlaşmanın feshedildiğini duyurdu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova Pazartesi günü devlet medyası RIA Novosti’ye yaptığı açıklamada, Rus hükümetinin Türkiye, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler’e anlaşmanın sona erdiğini resmen bildirdiğini söyledi. Anlaşma Türkiye ve Birleşmiş Milletler aracılığıyla Temmuz 2022’de imzalanmıştı.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Maalesef Karadeniz anlaşmalarının Rusya’yı ilgilendiren kısmı şu ana kadar uygulanmadı.” “Bu nedenle anlaşma feshedilmiştir. Rusya ile ilgili şartlar yerine getirildiğinde, Rus tarafı bu anlaşmanın uygulanmasına derhal geri dönecektir.”
Açıklama Rusya’da büyük tepkiye yol açan Kırım Köprüsü’ne yapılan saldırının hemen ardından geldi. Rus vatandaşı bir çiftin hayatını kaybettiği, 14 yaşındaki kız çocuklarının da yaralandığı belirtilen saldırıyı Kremlin ‘terör saldırısı’ olarak nitelendirdi.
Rus tarafı terör saldırısı olarak nitelendirdiği patlamanın arkasında Ukrayna’nın olduğunu iddia ederken bazı Ukraynalı kaynaklar da saldırıdan Ukrayna ordusu ve güvenlik güçlerinin sorumlu olduğunu, saldırıda deniz yüzeyinde uçan insansız hava araçları kullanıldığını söyledi.
Rusya’nın özellikle Ukrayna topraklarındaki saldırıları için önemli bir ikmal noktası olan köprü 2022 yılı Ekim ayında da bir saldırıya uğramış ve aylarca süren bir onarım görmüştü.
Peskov, Kırım Köprüsü’ne yapılan saldırı ile alınan karar arasında bir ilişki olup olmadığı hakkında sorulan soruya, “Bunlar kesinlikle birbiriyle ilgisi olmayan olaylar”, “Bu terör saldırısından önce karar zaten Putin tarafından alınmıştı. Ve tekrar ediyorum, Karadeniz anlaşmalarının Rusya’yı ilgilendiren kısmı yerine getirilir getirilmez, Rusya derhal anlaşmanın uygulanmasına geri dönecektir.” şeklinde cevap verdi.
ABD Ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, pazar günü katıldığı bir programda Putin’in tahıl anlaşmasının yenilenmesi ile ilgili kararının ‘tahmin edilemez’ olduğunu söylemiş ve eğer anlaşma yenilenmezse “dünyanın geri kalanı buna bakacak ve Rusya’nın Küresel Güney, Afrika, Latin Amerika ve Asya ülkelerinin ihtiyaç duydukları gıdayı uygun fiyatlarla alabilmelerini sağlayacak anlaşmaya sırtını döndüğünü düşünecektir ve bunun Rusya için ciddi bir diplomatik maliyeti olacaktır” demişti.