Türkiye’nin gece yarısı yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle İstanbul Sözleşmesi’nden çekildiğinin açıklanması kamuoyunda tepkileri de beraberinde getirdi. Peki söz konusu kararname hukuka ne kadar uygun? Duayen Anayasa ve ceza hukukçuları yürütmenin yasama fonksiyonunu gasp eden kararnamenin hukuken ‘yok’ hükmünde olduğunu söylüyor. İşte o görüşler;
İdare Hukukçusu Metin Günday: “İstanbul Sözleşmesi’nin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile feshedilmesi, yürütmenin yasama fonksiyonunu gasbetmesidir; hukuken “yok” hükmündedir. Tabii açık ve bariz bir biçimde hukuka aykırı bu CBK’nin yokluğunu saptayabilecek bir yargı yerinin var olup olmadığı ayrı bir sorun…”
#istanbulsoezlesmesi ‘nin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile feshedilmesi,yürütmenin yasama fonksiyonunu gasbetmesidir; hukuken “yok” hükmündedir.Tabii açık ve bariz bir biçimde hukuka aykırı bu CBK’nin yokluğunu saptayabilecek bir yargı yerinin var olup olmadığı ayrı bir sorun…
— Metin Günday (@MetinGnday) March 20, 2021
Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Adem Sözüer: “ANAYASA MADDE 90. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Anlamı İstanbul Sözleşmesi yürütme tasarrufuyla feshedilemez. Yetki gaspıyla TBMM devre dışı bırakılamaz.”
ANAYASA MADDE 90👇🏼Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun hükmündedir.Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz
Anlamı👇🏼#İstanbulSözleşmesi
yürütme tasarrufuyla feshedilemez
Yetki gaspıyla TBMM devre dışı bırakılamaz— Adem Sözüer (@AdemSozuer) March 20, 2021
Ceza Hukukçusu İzzet Özgenç: Usulde paralellik ilkesi gereğince, onaylanması Kanunla uygun bulunan bir milletlerarası sözleşmeden, Cumhurbaşkanı Kararıyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti taraf olmaktan çıkarılamaz. 19 Mart 2121 tarihli ve 3718 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, hukuki sonuç doğurmaz ise de, bir iradenin ortaya konması bakımından siyaseten ve özellikle Türkiye’nin uluslararası ilişkileri bakımından önemlidir.”
Usulde paralellik ilkesi gereğince, onaylanması Kanunla uygun bulunan bir milletlerarası sözleşmeden, Cumhurbaşkanı Kararıyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti taraf olmaktan çıkarılamaz.
— İzzet Özgenç (@izzetoezgenc) March 20, 2021
İnsan Hakları Hukukçusu Kerem Altıparmak: “Bu gece feshedilen sadece #İstanbulSözleşmesi değil TBMM’nin iradesi ve yasama yetkisi. Bunu en son 12 Eylül 1980’de Kenan Evren yapmıştı. Cumhurbaşkanının Meclis yerine geçip yasama işlemi yapması durumunda “fonksiyon gaspı” vardır. Bu işlemin yaptırımı “yok hükmünde olması”dır. #İstanbulSözleşmesi ‘ni kaldıran CB kararı ancak yasayla yapılabilecek bir işlem olduğu için yoklukla malüldür. Sözleşme de yürürlüktedir.”
Cumhurbaşkanının Meclis yerine geçip yasama işlemi yapması durumunda “fonksiyon gaspı” vardır. Bu işlemin yaptırımı “yok hükmünde olması”dır. #İstanbulSözleşmesi ‘ni kaldıran CB kararı ancak yasayla yapılabilecek bir işlem olduğu için yoklukla malüldür. Sözleşme de yürürlüktedir.
— Kerem ALTIPARMAK (@KeremALTIPARMAK) March 20, 2021
Prof. Dr. Mehmet Köksal, Cumhurbaşkanı’nın, bir gece ansızın “İstanbul Sözleşmesini kaldırdım” kararı ile, benim bir akşam “Medeni Kanunu kaldırdım” kararı almam arasında hukuken hiç bir fark yoktur. Çünkü ikisi de geçersiz ve yok hükmündedir.
Cumhurbaşkanı’nın, bir gece ansızın “İstanbul Sözleşmesini kaldırdım” kararı ile, benim bir akşam “Medeni Kanunu kaldırdım” kararı almam arasında hukuken hiç bir fark yoktur. Çünkü ikisi de geçersiz ve yok hükmündedir.
— Prof. Dr. iur. Mehmet Köksal (@DrMkoksal) March 20, 2021
İSTANBUL SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi ya da bilinen adıyla İstanbul Sözleşmesi, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önleme ve bununla mücadelede temel standartları ve devletlerin bu konudaki yükümlülüklerini belirleyen uluslararası insan hakları sözleşmesidir.