HABER İNCELEME | İLKER DOĞAN
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Tuzla’daki ‘Yeni Deniz Sistemleri Teslim Töreni’nde yaptığı konuşma, ‘Erdoğan’dan uçak gemisi talimatı’ başlıklarıyla yandaş medyanın manşetlerini süsledi. Halbuki Erdoğan bu konuda ilk kez konuşmuyordu. 2012 yılından beri Erdoğan bu konuda mütemadiyen açıklama yaptı. Her konuşmasında ‘artık uçak gemisi yapmanın zamanının geldiğini’ söyledi. Aradan 8 yıl geçti bu konuda atılmış somut tek bir adım bile yok. Erdoğan her seçim öncesinde bu konuları gündeme getiriyor. Seçim bittikten sonra bütün diğer vaatlerde olduğu gibi bunlar da unutturuluyor.
Peki Erdoğan’ın uçak gemisi çağrısı ne kadar gerçekçi? Türkiye bir uçak gemisi yapabilir mi? Daha doğru bir soru; ülkenin uçak gemisine ihtiyacı var mı? Bir uçak gemisi yapmanın ve onu yüzdürmenin maliyeti ne kadar? İnsanları açlıktan intihar eden, işsiz sayısı en iyi ihtimalle 10 milyonu aşmış, istihdam oranı yüzde 41’lere gerilemiş bir ülke için uçak gemisi öncelikli bir mesele midir?
2011 yılı seçimlerinden önce bilbordlara ‘Yerli uçağımız göklerde’ afişleri asıldı. 2015 yılında dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun katılımıyla yapılan tanıtım töreninde, yerli uçağın ilk seferi için 29 Ekim 2019 tarihi verilmişti. O gün geldi çattı… Ancak aradan geçen 4 yılda yerli uçak için fabrika bile kurulmamıştı. İktidar temsilcileri bugün bu konuda ağzını bile açmıyor.
İTALYAN TASARIMI, ALMAN MOTORLU YERLİ OTOMOBİL
Yerli otomobil de yıllardır üretilecek. Erdoğan’ın ‘yerli otomobil’ çıkışının üzerinde 9 yıl geçti. Önce 2016 sonra 2018’de yollarda olacağı açıklandı. Yıllar su gibi akıp gitti. Ortada otomobilden eser yoktu! Ardından 2019’da seri üretime geçileceği söylendi. O da olmadı! Fabrikasının temeli geçtiğimiz aylarda atıldı. Yerli otomobil için yeni tarih 2022! Seri üretimin yapılıp yapılmayacağı hala merak konusu. Zira uzmanlara göre yerli otomobil ‘ölü yatırım.’ Bu arada yerli otomobilin tasarımı İtalyanlara ait. Motor ise Alman Bosch’tan alınacak. Batarya ise muhtemelen Çin’den getirtilecek.
EN UCUZ UÇAK GEMİSİ 8-10 MİLYAR DOLAR!
Dünyada uçak gemisi olan 13 ülke var: ABD, Avustralya, Brezilya, Çin, Fransa, İngiltere, Hindistan, İtalya, Japonya, Rusya, İspanya, Güney Kore ve Tayland… Bu konuda ABD 11 uçak gemisiyle açık ara lider durumda. ABD, donanmasına üç yıl önce kattığı USS Gerald Ford bütün dünyada haber olmuştu. Söz konusu geminin maliyeti 12,9 milyar dolar olarak açıklandı. Bugüne kadar üretilmiş en pahalı savaş gemisi olma özelliği taşıyordu. Yapımına 2005’te başlandı, 2009’da kızağa kondu ve 2017 yılında tamamlandı… Gemi 100 bin ton ağırlığında ve 350 metre uzunluğunda.
Bütün bu bilgileri ortalama bir uçak gemisi inşa etmenin ne kadar zaman alacağı ve ne kadara paraya mal olacağını söylemek için veriyoruz. Uzmanlara göre orta ölçekli bir uçak gemisinin maliyeti 8-10 milyar dolar! Bu gemilerin yüzdürülme maliyetleri ayrı bir hesap kitap işi. Korumak için de ayrı bir deniz gücü bulundurmanız gerekiyor.
TÜRKİYE UÇAK GEMİSİYLE NE YAPACAK?
Uçak gemisi, üzerinde uçaklar, helikopterler, nakliye uçakları olan yüzen bir hava üssü. Savaş uçaklarının menzili kısa olduğu için okyanus aşırı savaşlarda uçağın savaştaki yerini alabilmesi için inşaa edilmiş dev yapılar. Belki de en önemli soru; Türkiye’nin bir uçak gemisine ihtiyacı var mı? Askeri uzmanlar ve akademisyenlerin büyük bir kısmı uçak gemisinin Türkiye için gereksiz olduğunu söylüyor. Uçak gemisine ihtiyaç olmadığını söyleyen uzmanlara göre Türkiye ABD, İngiltere, Fransa veya Rusya gibi sömürgeci ve emperyalist bir devlet değil. Dünyanın süper gücü değilseniz ya da okyanus aşırı sömürgeleriniz yoksa uçak gemisine de ihtiyacınız yok.
HASIMLARIMIZ DENİZAŞIRI ÜLKELER Mİ?
Ayrıca Türkiye’nin muhtemel hasım ülkeleri (Mısır, Suriye, İsrail, İran, Irak, Ermenistan vs) ve tehditleri hep yakın çevresinde. Karadeniz için zaten uçak gemisine ihtiyaç yok. Türkiye’nin deniz aşırı ülkelerde, kıtalarda, kolunun uzanamadığı yerlerde düşmanları olmadığına göre uçak gemisine ne gerek var? Uçak gemisi olmalı diyenlerin argümanları ise daha farklı. Onlara göre uçak gemisi bir güç gösterisi. ‘Türkiye büyük devletse bir uçak gemisi olmalı’ diyorlar.
TEMEL SORUN EKONOMİ!
AKP rejiminin yönetimindeki Türkiye’de işsizlik rakamları korkunç boyutlara ulaşmış durumda. TÜİK’e göre bile geniş tanımlı işsiz sayısı 9 milyona dayandı. Muhalefete göre rakam 10,5 milyon. DİSK-AR’a göre ise 17 milyondan fazla işsiz var. İstihdam oranı bir yılda yüzde 46’lardan yüzde 41’lere geriledi. İstihdam edilenlerin sayısı sadece bir yılda 28,2 milyondan 25,5 milyona düştü. Her 4 gençten biri işsiz. İnsanlar evlerine ekmek götüremiyor. Açlık sınırı asgari ücretin bile üzerinde. Kişi başına milli gelir 7 yıldır aralıksız eriyor. 2013’te 12 bin 480 dolar olan kişi başına milli gelir, bu yıl 8 bin doları bulursa başarı sayılacak! Cumhurbaşkanlığı 2020 Yıllık Programı’ndaki verilere göre toplam 16,8 milyon kişi, aldığı sosyal yardımlarla ayakta durabiliyor. Ancak bütün bu temel sorunları görmezden gelen AKP rejimi, ‘hamasetle’ günü kurtarmanın derdinde…
