YORUM | KERİM BALCI
Alem gibi alim de gezilesi, görülesi bir varlıktır. Alemin bölgelerinde, alimin bilgilerinde gezilip dolaşılır. Yeterli malumatınız varsa, bir insanın zihin dünyasında da bir şehrin sokaklarında dolaştığınız gibi dolaşabilirsiniz. Hocaefendi’nin düşünce dünyası, şehirler arasında haritası henüz çizilmemiş, arkeolojik kazıları daha yapılmamış bir İstanbul gibi… Düşünce dünyasında bir Zehretü’l-Medâyin — Şehirlerin Çiçeği…
Hocaefendi’nin Kütüphanesi, bu ihtişamlı düşünce atlasının gezi rehberini hazırlama çabası. O’nun okuduğu, okuttuğu, hatırlamaya ve bahsetmeye değer bulduğu bütün eserleri ve eser sahiplerini icmâlen de olsa tanıma ve tanıtma gayreti.
Gezdiğimiz şehirlerin bazı binalarını sadece uzaktan süzer, bazılarının ancak önünden geçer, bazılarını oda oda ziyaret eder ve nihayet bazılarında konaklayıp ömür süreriz. Hocaefendi’nin Kütüphanesi’ndeki bütün eserleri satır satır okuyacak değiliz elbette. Nurettin Topçu Mahallesi’nin Yarınki Türkiye ve Türkiye’nin Maarif Davası binalarında bir müddet aram edecek; İsyan Ahlakı’nı dolaşacak; Bergson’un önünden hafif süzerek geçecek; nihayet Mantık’ı uzaktan seyredeceğiz mesela. İmam Gazzalî Mahallesinde Kimya-yı Saadet konağını oda oda dolaşacak; İhya Sarayı’nda Kimya’da gördüğümüz her şeyin daha ihtişamlısının olduğunu hatırlatacak; Mükaşefetü’l-Kulûb köşkününse, herhalde başka bir mimarın Gazzalî malzemesi kullanarak diktiği bir abide olduğundan bahsedeceğiz mesela. Rus Edebiyatı Mahallesinde Tolstoy, Dostoyevski ve Gogol meydanlarını ziyaret edecek ve elbette Savaş ve Barış, Suç ve Ceza ve Palto binalarına diğerlerine ayırdığımızdan daha fazla vakit ayıracağız. Alman Edebiyatı Mahallesinde Faust, İngiliz Edebiyatı Mahallesinde Hamlet, Fransız Edebiyatı Mahallesinde Vadideki Zambak aynı mahalledeki diğer binalardan daha fazla şeyler fısıldayacaklar bize.
Bir kollektif okuma, kollektif düşünme ve kollektif metin oluşturma çabası Hocaefendi’nin Kütüphanesi aynı zamanda. Sadece bitmez tükenmez meşgalelerimiz arasında Hocaefendi’nin okuduğu bütün eserleri her birerlerimiz okuyup bitiremeyeceğimiz için değil, böylesi bir okuma bizi Hocaefendi’nin düşünce atlasının etrafında halelenmiş bir topluluk, bir cemaat yapacağı için önemli bu kolektif çaba. Her birerlerimizin yapamayacağını, hepimiz birlikte yaptığımızda, yapılması gerekeni yapmış olmakla kalmaz, aynı zamanda ‘ben’den ‘biz’e terakki etmiş oluruz çünkü…
Hocaefendi’nin Kütüphanesi, bir ‘Hocaefendice okuma’ melekesini edinme çabası aynı zamanda. Onun okumaya fırsat bulamadıklarını da yine onun rehberliğinde okuyabilmek için. Her çiçekten bal alan, hiçbirini incitmeyen bu balarısının rehberliğinde ballar balını bulma yolculuğu bu.
Cemil Meriç, ‘Dâhi hocasını iyi seçendir,’ demişti.
Hocasını seçmek ne demek?
Hocaefendi’nin Kütüphanesi’nde ‘hocasını seçmek,’ önce hocasını okumak, sonra hocasının okuduklarını okumak, sonra da hocasının okumadıklarını hocasının nazarıyla, onun fikir prizmasından, ruh süzgecinden geçirerek okumak demek…
Hocaefendi’nin Kütüphanesi Hocaefendi’yi hocam olarak seçmek anlamına geldiği için heyecan veriyor bana…
* * *
Hocaefendi’nin Kütüphanesi Respect Graduate School bünyesinde faaliyet gösteren Risale & Hizmet Araştırmaları Merkezi’nin bir projesi. Proje bünyesinde Hocaefendi’nin sözlü ve yazılı eserleri taranıyor, bir eser veya eser sahibine işaret eden bütün ifadeler kodlanıyor, sonra bu ifadelerin kaynağına ulaşmak için söz konusu eser sahiplerinin bütün eserleri taranıp özetleniyor. Güz dönemlerinde projeye aynı isimli bir seminer de eşlik ediyor. Seminer bünyesinde Hocaefendi’ye talebelik yapmış hocalarımızdan Hocaefendi’nin okuttuğu eserleri okuturken bu eserleri niçin ve nasıl seçtiğini, hangi satırların üzerinde özellikle durduğunu, hangi satırlara şerh koyduğunu, hangi satırlardan sonra ‘Zaman ve mekanın müellif üzerinde yaptığı etki seziliyor burada,’ uyarısını yaptığını öğreniyoruz. Bu yılın müfredatında Dr. Ergun Çapan’dan Hocaefendice tefsir okumak ve Hocaefendi’nin müfessirliğini; Dr. Reşit Haylamaz’dan Hocaefendice siyer okumak ve Hocaefendi’nin siyerciliğini, Dr. Ahmet Kurucan’dan Hocaefendice fıkıh okumak ve Hocaefendi’nin fâkihliğini, Emine Eroğlu’ndan Hocaefendice İslam edebiyatı okumak ve Hocaefendi’nin edebiyatçılığını… daha başka başka hocalarımızdan Hocaefendi’nin zihnî kütüphanesinin raflarında bulunan tarih, felsefe, siyaset bilimi, şiir ve belagat eserleri var…
* * *
Bazen hasr-ı nazar celb-i enzâra mâni olur.
Risale & Hizmet Araştırmaları Merkezi direktörü olarak beni ve bütün ekibimi derinden heyecanlandıran Hocaefendi’nin Kütüphanesi’nin başka insanları aynı ölçüde heyecanlandırmasını başaramadım.
Siz bu satırları okurken Güz dönemi başlayacak olan Hocaefendi’nin Kütüphanesi Seminerinin kayıtlı öğrenci sayısı, misafir öğretim görevlisi sayısının altındaydı.
Belki ilgi var, ama ilginin ifadesine kayıt ücretleri mani oluyordur düşüncesiyle Hocaefendi’nin Kütüphanesi Seminerine katılımı ücretsiz hale getirmeye karar verdik.
Bünyesinde bir okuma kulübü, bir hızlı okuma dersi, bir yazarlık okulu ve bir de onulmaz bir aşk barındıran Hocaefendi’nin Kütüphanesi, raflarındaki kitapların tozunu silecek yol arkadaşlarını bekliyor.
* * *
Hocaefendi’nin Kütüphanesi Seminerine ücretsiz olarak kaydolmak için: https://turkce.respectgs.us/risale-ve-hizmet-arastirmalari-merkezi/hocaefendinin-kutuphanesi/
Risale & Hizmet Araştırmaları Merkezi’nin diğer seminerlerini tanımak ve kaydolmak için: https://turkce.respectgs.us/risale-ve-hizmet-arastirmalari-merkezi/