HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ
Hep böyle olur. Batan gemiyi evvela fareler terk eder. Düne kadar yan yana avlanan timsahlar nehir yatağından sular çekildiğinde birbirlerine saldırır.
Türkiye’nin içine düştüğü krizde paralar suyunu çekti. Tekne kazıntısı hamurlar da tükendi tükenecek. Havuz medyasında Saray’ın propaganda önceliklerine rağmen patronun menfaatine hizmet eden manşetler tek-tük çıkmaya başladı.
KIYAKLAR DA TÜKENDİ
Artan kâğıt fiyatları, 5-10 binlere inmiş tirajlar ve kriz yüzünden gerileyen ilan gelirleri şu vakte kadar Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) kıyakları ile telafi ediliyordu.
Amma velâkin damat Berat Albayrak, Mehmet Şimşek gibi bir otoritenin akabinde Hazine’yi meteliksiz bırakınca havuza bağlanan hortumlarda su kalmadı.
Daha hazin olanı kamu müteahhiti olarak servetine servet katan firmalar vadesi gelmiş alacaklarını tahsil edemiyor. Konut, yol ve köprü inşâ edenler Karayolları ve TOKİ başta olmak üzere bütün kurumlardan paralarını alamıyor.
Ödemeler aksayınca işçinin, mühendisin maaşı verilemiyor. Akaryakıt borcu yüzünden iş makinelerine motorin alamayan firmalar var.
MÜTEAHHİTLERİN KAMUDAN 110 MİLYAR TL ALACAĞI VAR
İğneden ipliğe gelen zamlarla proje maliyetleri katlandı. Kayıpları telafi için fiyat farkı kararnamesi bekleyen müteahhitler evdeki bulgurdan da olacak.
Hükûmet artan maliyetleri karşılamak şöyle dursun geçmiş alacaklarını aylardır ödemiyor. Daha doğrusu ödeyemiyor. Kasada para yok.
Merkez Bankası’ndan 38 milyar TL temettü şubat ayında bir nebze nefes aldırdı. O da bir haftada tükendi. 110 milyar TL vadesi geçmiş alacağın ne vakit tahsil edileceği meçhul. Muhatap bulamıyorlar.
YENİ ŞAFAK PATRONUN İŞ TAKİPÇİLİĞİNİ YAPIYOR
Hal böyle olunca tek adamın karar verdiği yeni sistemde öteden beri klasik bir patron gazetesi olan Yeni Şafak’ın manşetleri de değişmeye başladı.
Geçen ay Merkez Bankası’na faiz indirimi için açıktan talimat vermişti. Merkez Bankası’na “İndirim için neyi bekliyorsun!” diyebilecek kadar üst perdeden manşet atmıştı.
Vaktiyle İstanbul Atatürk Havalimanı’nda şehiriçi yolcu taşımacılığı lisansı ihtilafında TAV’dan yana tavır aldı diye dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’a “TAV’ın bakanı” diye ayar vermişlerdi.
ERDOĞAN’IN FOTOĞRAFININ YANINDA “DARDAYIZ” HABERİ
Düne kadar “kriz yok” diyen Yeni Şafak’ın “Kamu, borçları öderse piyasa nefes alır” başlığı ile AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın fotoğrafını yan yana yerleştirmesi tipik bir yazı işleri kurnazlığı.
Sürmanşet ile Erdoğan’a “Patronun parasını ödeyin!” mesajı veriliyor. Neticede o sayfa Erdoğan’ın, bakanların ve bürokratların da önüne gidecek.
Aylardır yazıp çizdiğimiz acı hakikatleri patronun nakite sıkışması ile fark eden Yeni Şafak Yayın Müdürü İbrahim Karagül’e bugün Saray’dan telefon gelmiş midir? bilmiyoruz.
Patlıcan-biber zamlarını unutturmak için kabzımalı “terörist” ilan edecek kadar gözü dönmüş Erdoğan’ın “beka meselesi” diye gördüğü 30 Mart tarihi yaklaşırken böyle bir habere tahammülü olabilir mi?
ESNAF TEFECİNİN ELİNE DÜŞTÜ
Karagül’ün akıbeti ne olur bilinmez, mamafih krizin esnafı nasıl perişan ettiğine dair haberin her satırında ibretlik tespitler var. Özel sektörün kamudan milyarlarca lira alacağı olduğu ve esnafın bu yüzden tefecinin eline düştüğü ifade ediliyor. Ekonomi sayfasında da geniş çalışılmış haber. İnfo-grafik bile düşünülmüş. Bu kadar ihtimam gösterilmiş bir sürmanşette imza yok.
Yeni Şafak’ın haberinde geçen şu cümleler ibretlik itiraflardır: “Kamudan alacağını tahsil edemeyen işletmeler vergi ve sigorta primi gibi borçlarını ödemek için bankalardan kredi almak zorunda kalıyor. Bankalardan çoğu zaman eli boş dönen işletmeler ile vatandaşların önemli bir kısmı faktoring kuruluşlarının, hatta tefecilerin kapısını çalıyor.”
Demek istiyorlar ki Türkiye’yi aile şirketi gibi idare eden Erdoğan esnafı tefecinin eline düşürmüş… Sözcü ya da Cumhuriyet’te değil Yeni Şafak’ta yayımlandı bu satırlar.
Krizin itirafı nevinden o haberden bazı kısımları sizin için iktibas ettim…
“Kamunun ödeme musluklarını kısması sebebiyle bu yolu tercih eden işletmeler, bankadan kredi çekerken yüzde 25-30 gibi yüksek finansman maliyetleriyle karşı karşıya kalıyor.
Teminat ve ipotek başta olmak üzere bankaların istediği ağır şartları karşılayamayan yüzlerce işletme ise yüzde 40’ı bulan oranlarla para satan faktoring kuruluşlarının ağına düşüyor.
Kamu ile çalışan müteahhitler, alt yapı şirketleri, tedarikçiler, belediyelere iş yapan hizmet sektörü işletmelerinin hak edişlerini zamanında almaları halinde, iç talebin artacağına da dikkat çekiliyor.”
Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ulusoy’un tespitleri de var haberde:
“Sadece inşaat sektörünün 150-200 milyar liralık devletten KDV iadesi alacağı var. KDV iadeleri konusunda çok doğru ve yerinde bir düzenleme yapıldı. Bunun acilen uygulamaya konulması lazım. Şirketler dönebilmek için ciddi şekilde piyasaya borçlanıyor.
Bu nakit sıkışıklığını da bu geri ödemelerin zamanında yapılması ortadan kaldırabilir. Ödemeler hızlandırılırsa piyasalar nefes almaya başlar.”
PATRON O HABERİ İSTEYİNCEYE KADAR NEREDEYDİNİZ?
Yeni Şafak’ın patronu Albayrak ailesi nakite sıkışmasa değil böyle bir sürmanşet tek sütuna 5 santim bile yer bulamazdı o haber. 8 aydır yaprak kımıldamıyor. Enflasyon herkesin belini büktü. 1,2 milyon kişi işsiz kaldı.
Yiğit kuru soğana muhtaç olduğunda Albayrak’ın gazetesi hedef şaşırtmak için soğan depolarına yapılan zabıta baskınlarını manşet haber olarak verdi.
Dış mihraklar bizi kıskanıyor ezberini tekrarlayan Yeni Şafak için hiçbirinin haber kıymeti yoktu.
GAZETE MÜSVETTELERİNİ ZARARINA BASIYORLAR
Makalenin başlığında “Havuzda isyan” demiş olsam da Türkiye’de halihazırda gazetelerin ne malî bağımsızlığı ne de yazı işleri bağımsızlığı kaldı.
Saray’ın avantaları ile ayakta kalmaya çalışan gazeteler kapatılmıyor, zira patronlar son kozu kaptırmak istemiyor.
Bugünlerin bir de yarını var. “Ben yanarsam sizi de yakarım” diyebilmek için zararına basıp bedava dağıtıyorlar gazete müsvettelerini.
Sivil isyanın bile bir zemini olur. Türkiye o zeminden uzaklaşalı hayli vakit oldu. Yine de Yeni Şafak isyan çıkaracak kadar olmasa da patronun iş takipçiliğini yapmaya cesaret edebilmiştir.
MERKEZ BANKASI YENİ ŞAFAKÇILARI KALE ALMADI
Albayrak’ın beklediği ödeme emri verilirse gazete de diğer şirketler de paçayı kurtarır. Aksi takdirde Karagül ve ekibi kendisini yakında İş Kurumu’nun önünde işsizlik ödeneği kuyruğunda bulabilir.
O yangının mahalleyi saracağını bile bile üç maymun gazeteciliğini icra ettikleri için kendi düşen ağlamaz!
Yeni Şafakçılar fark etmiştir herhalde… Geçen ayki manşetlerini Merkez Bankası kale almadı.
6 Mart’ta toplanan Para Politikası Kurulu haftalık repo faizini yüzde 24 seviyesinde tuttu. Nisan toplantısında da indirim yapılacağına dair tek emare yok.
Havuzun gediklisi Yeni Şafak’ın anlayacağı Albayrak’ın banka kredilerinin maliyetleri artmaya devam edecek.
Tefeciler daha ne kadar borç verir o da meçhul!
