HABER İNCELEME | İLKER DOĞAN
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni ‘dış politika’ açılımı tartışmaları da beraberinde getirdi. Zira Erdoğan’ın dış politika konusunda yeni ‘açılımları’ eskisinden çok farklı. Bugün, “Bizim Esed’i yenmek, yenmemek gibi bir derdimiz yok.” diyen Erdoğan, 2016’da ise Fırat Kalkanı operasyonunun amacını şöyle açıklamıştı: “Devlet terörü estiren zalim Esed’in hükümdarlığına son vermek için bir oraya girdik, başka bir şey için değil.”
AKP’nin lideri Tayyip Erdoğan’ın Ukrayna dönüşü uçağına aldığı gazete çalışanlarına Suriye, İsrail ve Mısır politikasıyla ilgili söyledikleri sadece Türkiye’de değil, bütün dünya kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Erdoğan özetle, dış politikada ‘diplomasi’ kanallarını kullandıklarını anlatıyor.
“Devletler arasında hiçbir zaman siyasi diyalog veya diplomasi kesip atılamaz.” diyen Erdoğan, “Bizim Esed’i yenmek, yenmemek gibi bir derdimiz yok ki! (…) Suriye ile daha ileri seviyede adımları temin etmemiz gerekiyor.” ifadelerini kullanıyor.
İsrail’le ilişkilerde ‘tam diplomatik’ seviyeye dönülmesiyle ilgili bir soru üzerine, Mısır’la da alt düzeyde görüşmelerin yapıldığını anlatıyor: “Diplomasiyi tamamen devre dışı bırakamazsınız. Şimdi biz mesela bölgede Mısır’la alt düzeyde, bakanlarımız seviyesinde temaslarımızı devam ettiriyoruz. Ardından da temenni ederiz ki üst düzeyde de bu adımı en güzel şekilde atalım. Çünkü Mısır halkı bizim kardeşlerimiz.”
2016’DA ERDOĞAN: TEK AMACIMIZ ESED’İ DEVİRMEK!
Aklı başında hiç kimse Erdoğan’ın yukarıda aktardıklarını tersini söylemez. Dış politikada tabi ki ülkelerin ilelebet dostları ya da düşmanları olmaz; çıkarları olur.
Ancak Erdoğan’ın bu açıklamalarından sonra önceki yıllarda verdiği demeçler yeniden gündem oldu. Zira Erdoğan, İsrail hükümetine, Suriye’deki Esed rejimine ve Mısır’da darbeyle iktidara gelen Sisi’ye ağzına geleni söylemişti.
Erdoğan, 2011’deki iç savaşın ardından Esed rejimiyle ilişkisini tamamen koparmıştı. Bugün, “Esed’i devirmek gibi bir niyetimiz yok.” diyen Erdoğan, 2016’da düzenlenen Fırat Kalkanı Operasyonu’nun amacını tam olarak şöyle anlatmıştı: “Devlet terörü estiren zalim Esed’in hükümranlığına son vermek için Suriye’ye girdik, başka bir şey için değil.”
Hangi Erdoğan yalan söylüyor?
ESED’İ MEYDANLARDA HEDEF GÖSTERDİ, ‘KATİL’ DEDİ
Bugüne kadar meydanlarda Esed’i defalarca hedef gösterdi, “Ey katil Esed!” diye seslendi. 7 Nisan 2017’deki konuşmasında, “Katil Esed devlet terörü uyguluyor. Neredeyse 1 milyona yakın insanı bu katil Esed öldürdü.” demişti.
BAE’Yİ DE 15 TEMMUZ’UN FİNANSÖRÜ OLMAKLA SUÇLAMIŞTI
Benzer bir ‘U’ dönüşü Birleşik Arap Emirlikleri’yle ilişkilerde de yaşandı. AKP iktidarı BAE’ni 15 Temmuz “darbecilerine” destek vermekle suçlayıp hain ilan etmişti. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayid Al Nahyan, Erdoğan’ın daveti üzerine geçtiğimiz yıl sonunda Türkiye’ye resmi ziyarette bulundu. Şubat 2022’de ise Erdoğan BAE’ne gitti.
BEN OLDUĞUM SÜRECE İSRAİL’LE OLUMLU BİRŞEY DÜŞÜNEMEM!
İsrail’de de durum farklı değil. Bugün ‘karşılıklı olarak büyükelçi atama kararı’ alınan İsrail’le ilgili 18 Temmuz 2014’te şöyle demişti: “İsrail şu anda terör estiriyor, bir soykırım yapıyor. Ben bu görevde olduğum sürece hiçbir zaman İsrail ile olumlu bir şeyi düşünemem. İsrail dünyada, Ortadoğu’da barışı tehdit eden bir ülkedir.”
Recep Tayyip Erdoğan: Ben bu görevde olduğum sürece hiçbir zaman İsrail ile olumlu birşeyi düşünemem. (18 Temmuz 2014) pic.twitter.com/IncVk6b6PB
— Arşiv Unutmaz (@ArsivUnutmaz) August 17, 2022
PEKİ BU ‘U’ DÖNÜŞÜNÜN SEBEBİ NE?
Erdoğan bir anda, “Yahu ben yanlış yaptım sanırım. Artık dış politikayı olması gerektiği gibi diplomasi kanallarını kullanarak yapayım.” demiş olabilir mi?
Olamaz, zira o hata yapmaz! O halde bu ‘eksen’ kaymasının temel sebebi ne?
Siyaset uzmanlarına göre Erdoğan’ın tek hedefi 2023 seçimleri öncesi oy oranını artırmak. Zira en iyi ihtimalle bile son bir yılda AKP’nin oy oranı 7 puan geriledi. Yapılan anketlerde ortalama oy oranı yüzde 30.
Türkiye’nin en önemli sorunlarından biri de sığınmacılar. Sayıları resmi rakamlara göre 5 milyon civarında. Ancak rakamın 8 milyonun üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Muhalefetin ‘Esed’le görüşüp, mültecileri göndereceğiz’ açıklamaları toplumda ciddi oranda karşılık buldu.
İşte Erdoğan da son ‘normalleşme’ adımlarıyla muhalefetin elindeki ‘sığınmacılar’ kozunu almak istiyor. Kısaca Erdoğan, “Eğer Esed’le diyaloğu kurulacaksa bunu da ben yaparım.” diyerek toplumda ciddi bir karşılığı olan sığınmacı sorunundan oy devşirmenin hesaplarını yapıyor.
