Futbolun anavatanı olarak İngiltere kabul edilir. Milyonları peşinden sürükleyen futbolun, böyle bir endüstri hâline gelmesinde de şüphesiz İngilizlerin büyük payı var. 1980’li yıllarda İtaya Serie A, 1990’lı yıllarda İspanya La Liga dünyanın bir numaralı futbol ligi olarak kabul edilirken, 2000’li yıllardan itibaren bu ünvanın sahibi İngiltere Premier Lig oldu.
1992’de Premier Lig’in kurulmasıyla dünyanın en önemli yıldızları Ada’ya gelmeye başladı. Takımların oyuncu transferine getirilen ‘milli olma şartı’ Premier Lig kulüplerinin ve futbolun kalitesini arttırdı. Ancak Premier Lig’le dünya futboluna hükmeden İngilizler, ligde mücadele eden takımları şampiyonluğa taşıyacak teknik adam yetiştirmede sınıfta kaldılar.
Premier Lig’de sadece 4 İngiliz teknik adam var
Premier Lig’de mücadele eden 20 takımdan sadece 4’ünün teknik direktörü İngiliz. Eddie Howe (AFC Bournemouth), Sean Dyche (Burnley), Alan Pardew (Crystal Palace) ve Mike Phelan (Hull City) ligin sıradan takımlarını çalıştıran İngiliz teknik adamlar. Premier Lig’de şampiyonluğa oynayan takımların dümenlerinde ise yabancı teknik adamlar var. 1992-93 sezonuyla start alan Premier Lig’de şu ana kadar çalıştırdığı takımı şampiyon yapan İngiliz teknik adam çıkmadı.
Son İngiliz teknik adamın şampiyonluğu 1992’de
8 farklı teknik adam Ada’da şampiyonluk sevinci yaşadı. İskoç Alex Fergusonn, Manchester United’le tam 13 kez ligi zirvede bitirirken, vatandaşı Kenny Dalglish Blackburn Rovers’le bir kez şampiyonluk sevinci yaşadı. Fransız Arsene Wenger 1996’da çalıştırmaya başladığı Arsenal’le 3 kez, Portekizli Jose Mourinho Chelsea ile 3 kez, Şilili Manuel Pellegrini Manchester City ile, İtalyanlar Carlo Ancelotti Chelse’yle, Roberto Mancini Manchester City’le ve Claudio Ranieri Liecester City’le 1’er kez şampiyonluğa ulaştı. İngiltere’de çalıştırdığı kulübü şampiyon yapan son İngiliz hoca ise 1991-92 sezonunda Leeds United ile Howard Wilkinson oldu.
İngiltere dışında da yoklar!
İngiltere’de en başarılı İngiliz teknik adam 1974-83 arasında Liverpool’u çalıştıran Bob Paisley oldu. Tam 6 kez Liverpool’la şampiyonluk yaşayan Paisley, Liverpool tarihine de geçti. Avrupa’da İngiltere kulüpleriyle son kupa kaldıran İngiliz teknik adam ise 1984’te Liverpool’la Şampiyon Kulüpler Kupası’nı (şimdinin Şampiyonlar Ligi) kazanan Joe Fagan’dı. Bir başka Avrupa takımıyla Avrupa Kupaları’nda şampiyon olan son İngiliz teknik adam ise, 1997’de Barcelona ile Avrupa Kupa Galipleri Kupası’nı kazanan Bobby Robson’du.
Ligin orta sıralarındaki takımları çalıştıran İngiliz futbol adamları, ligde başarıyı yakalayamasa da, kupada adlarından söz ettirme gayretindeler. Bir çeşit teselli oluyor bu da onlara. Bu sevinci FA Cup ile Harry Redknapp (Portsmouth, 2008) ve Lig Kupası’yla Steve McClaren (Middlesbrough, 2004) yaşayan son isimler oldu.
Diğer ülkeler daha ‘yerli’
Premier Lig’de 4 İngiliz teknik adam görev yapmasına karşılık, 18 takımlı Almanya Bundesliga’da 11 Alman, 20 takımlı Fransa Ligue 1’de 15 Fransız, 20 takımlı İspanya La Liga’da 13 İspanyol ve 20 takımlı İtalya Serie A’da 16 İtalyan teknik adam görev yapıyor. 20 yıl önce 1995-96 sezonuna baktığımızda Premier Lig’de 17 İngiliz, 2 İskoçyalı ve bir İrlandalı teknik adam şampiyonluk için mücadele ediyordu.
İngiliz Milli Takımı hoca bulamıyor!
İngiliz teknik adam yetersizliği milli takımda bariz bir şekilde ortaya çıkıyor. İngiltere futbolun anavatanı olmasına karşılık sadece bir kez uluslararası turnuvada şampiyonluk yaşadı. 1966 Dünya Kupası’nda ev sahibi takım olarak kupaya uzanan İngiltere’nin attığı golün çizgiyi geçmediği ise yıllar sonra ortaya çıkmıştı.
Almanya, Arjantin, Brezilya ve İngiltere milli takımlarını tarihleri boyunca hep kendi ülkesinin teknik adamları çalıştırken, bu kuralı 2001’de milli takımı İsveçli Sven Göran Eriksson’a teslim eden İngiltere bozdu. Ancak İngilizler yıllardır hasret kaldıkları başarıya Eriksson’un 5 yıllık döneminde de ulaşamadı. Yabancı teknik adamla şanslarını ikinci kez 2008-12 arasında İtalyan Fabio Capello ile denediler ama sonuç 2010 Dünya Kupası finallerinde ikinci turda elenmek oldu. Son Euro 2016’da ise kupaya Roy Hodgson yönetiminde favori olarak gelen İngilizler, futbolun küçük ülkesi İzlanda’ya ikinci turda elenerek evine döndü.
Kısaca futbolu icat edip, dünyanın en kaliteli ligine sahip İngilizler, sıra kulüpleri kenardan yönetip başarıya taşımaya gelince sınıfta kalıyor.