Freedom House’un 2024 raporunda Türkiye yine “özgür olmayan” ülkeler arasında sayıldı, AKP iktidarının cumhurbaşkanlığı seçimlerini manipüle ettiği ifade edildi. Türkiye, yüzde 27’lik düşüşle son on yılda özgürlüklerde en büyük gerilemenin yaşandığı beşinci ülke oldu.
Türkiye, Freedom House’un 2024 raporunda ‘Siyasi Özgürlükler’ kategorisinde 40 üzerinde 17 puan alabildi. Sivil Özgürlükler kategorisinde ise Türkiye’ye 60 üzerinden 16 puan verildi. Türkiye geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu sene de özgür olmayan ülkeler arasında yer aldı.
Raporda mayıs ayındaki seçimlerle ilgili Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı(AGİT) gözlemcilerinin seçimi eleştirdiğine, devlet medyasının AKP’yi büyük ölçüde desteklediğine ve Erdoğan’ın kampanya sırasında meşru siyasi rakiplerini defalarca terörizmi desteklemekle suçladığına dikkat çekildi.
Raporda, “Gözlemciler seçimlere meclis kısıtlamaları, seçim sürecine siyasi müdahale ve diğer faktörlerin gölge düşürdüğünü söyledi. Hükümet hem Şubat ayındaki yıkıcı depremin ardından hem de kampanya döneminde ifade özgürlüğünü kısıtladı ve medyaya erişimi engelledi.” denildi.
Türkiye ayrıca ‘internet özgürlüğü’ endeksinde de yüz üzerinden 30 puan ile yine özgür olmayan ülkeler arasında yer aldı. Depremden sonra X’e erişimin kısıtlandığı hatırlatıldı. Hükümetin seçimler sırasında bunu tekrar yapmakla tehdit ettiği, sosyal medya paylaşımları nedeniyle düzinelerce kişiyi tutukladığı ve hükümetin afet müdahalesini veya seçim beklentilerini eleştiren yorumları yayınlayan yayıncılara para cezası uyguladığı belirtildi.
Türkiye, yüzde 27’lik düşüşle son on yılda özgürlüklerde en büyük gerilemenin yaşandığı beşinci ülke oldu. Son on yılda özgürlüklerin Türkiye’den daha fazla gerilediği 4 ülke ise Nikaragua, Dağlık Karabağ, Libya ve Tanzanya oldu. Türkiye ayrıca Kamboçya ve Polonya ile birlikte muhalefete eşit rekabet alanı tanınmayan ülkeler olarak sıralandı, seçimlerde manipulasyon yapıldığı ifade edildi.
Raporda ayrıca seçimler öncesi ve sonrasında dikkatlerin ülkedeki demokratik eksikliklerden ziyade muhalefetin kusurlarına odaklandığına yer verildi. Raporun devamında, “Sonuç olarak muhalif güçlerin adil olmayan bir seçim yarışını kazanmayı başaramaması, ifade özgürlüğü önündeki engeller ve muhaliflerin cezai kovuşturmaya maruz bırakılması gibi kısıtlamaların önüne geçti” ifadesine yer verildi.
TR724’de Mehmet Şahin’in sunduğu Ajans programına katılan Atina Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Cengiz Aktar, Freedom House’un 2024 raporunu yorumladı. “22 yıllık iktidar bugüne kadar hangi raporu, hangi ikazı, temenniyi ciddiye aldı ki bunu alsın!” dedi. Şaşırtıcı bir şey olmadığını söyleyen Aktar, Türkiye’nin yıllardır özgür değil kategorisinde, sıralamanın son sıralarında süründüğüne, ülkede ifade ve basın özgürlüğünün olmadığına dikkat çekti.
