ENSAR NUR | TR724 STRAZBURG
Fransa Parlamentosu’nun üst kanadı olan Senato dün kabul ettiği kararda, hükûmetten Karabağ’daki faaliyetlerinden dolayı Azerbaycan’a yaptırım uygulamasını talep etti.
Fransız Senatosu dün oyladığı bir metinle hükümetten diğer Avrupalı devletler ile birlikte Azerbaycan’a gaz ithalatına ambargo da dahil olmak üzere güçlü tepkiler vermesini ve Azerbaycan’ın Karabağ’dan derhal çekilmesini talep etmesini istedi.
Cumhuriyetçiler (Les Républicains) grubu başkanı Bruno Retailleau tarafından sunulan ve bağlayıcı olmayan bir metin olan karar önergesi 295 kabul, 1 ret ve 36 çekimser oyla kabul edildi.
Senato’da en çok koltuğa sahip partiler tarafından ortaklaşa imzalanan metin;
- Azeri güçlerinin Ermenistan’ın egemen topraklarından ve Laçin koridorundan, 9 Kasım 2020 tarihli ateşkes anlaşması hükümleri uyarınca orijinal konumlarına geri çekilmesi,
- Tüm Ermeni savaş esirlerinin serbest bırakılması ve ülkelerine geri gönderilmesi,
- Azerbaycan’ın 4 Ocak 1969 tarihli Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme’ye uygun davranması,
- Azerbaycan yönetiminin Fransa’daki malvarlığına el konulması ve Azerbaycan’dan gaz ve petrol ithalatına ambargo konulması,
- Fransız hükûmetine Ermeni halkının ve Ermenistan’ın uluslararası alanda tanınan sınırları dahilinde güvenliğini garanti altına alınması için gerekli çalışmaları yapması,
çağrısında bulunuyor.
Ermenistan ve Azerbaycan, son aylarda yüzlerce kişinin ölümüne neden olan çatışmaların ardından geçtiğimiz hafta Washington’da ABD’nin himayesinde görüşmelerde bulunmuştu.
Bruno Retailleau, Ukrayna’yı işgalinin ardından Rusya’ya karşı alınan yaptırımlarla karşılaştırıldığında bir çifte standart olduğundan yakınarak, “Artık gözlemleme zamanı değil, karar verme zamanı; artık protesto etme zamanı değil, yaptırım uygulama zamanı” dedi.
Hükümet adına konuşan Dış Ticaret Bakanı Olivier Becht ise “uluslararası sahnede hiçbir ülkenin Ermenistan’ı desteklemek için Fransa’dan daha fazlasını yapmadığını” söyledi. Fransa’nın rolünün taraflar arasında “görüşmeleri kolaylaştırmak” ve “güven ortamına katkıda bulunmaya çalışmak ve düşmanlık risklerini pekiştirme pahasına taraflardan birine karşı misilleme tedbirleri almamak” olduğunu söyledi.
Çekimser kalan Yeşiller Grubu Başkanı Guillaume Gontard ise “Fransa’nın diplomasi dışında başka bir oyun oynayamayacağını” söyledi.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Azerbaycan ve Ermenistan liderleriyle düzenli bir sekilde görüşmeye devam ediyor. Macron’un Senato’nun talebine sıcak bakması ise zor gibi gözüküyor.
Doğru bellidir, yalan bellidir; şüphelilerin yalanmı doğrumu olduğu anlaşılmadan hüküm verilmemeli…
Ya da,
“İki haysiyet eder, batılı hakkı temyiz, / Biri tetkiki haberdir biri ta’miki nazar…”
“İki özellik doğruyu yanşılı ayırır, / Biri haberin araştırılması, biri derinlemesine bakış…”
Azerbaycan, Ermenistan’ın topraklarını işgal etti mi? Eğer etttiyse çıkmalı.
Ayrıca Fransa’ya da şu sorular sorulmalı:
1) 1989’dan itibaren, Azerbaycan toprağı olan Karabağ’ın Ermeniler tarafından yaklaşık 30 yıl işgal edilmesi ile ilgili Ermenistan’a yönelik hangi yaptırım kararlarını almış, hangilerini uygulamışlar?
2) BM’nin 4 kararına karşın, Ermenistan’ın bu kararları uygulamaması karşılığında hangi yaptırım kararlarını almış, hangilerini uygulamışlar?
3) Azerbaycan topraklarının %20’ye yakın kısmını işgal edip, bölge insanlarını kovan Ermenistan’a ne demişler?
4) 1989 sonrası Ermenistan’dan kovulan Azerbaycan insanlarının sayısını biliyorlar mı? Bu insanların da insan haklarını savunmuşlar mı?
Bu soruların cevapları, dün alınan kararın hukukiliğinin yanı sıra ahlakiliğinin de kıstası olabilir…