Türkiye’de inme ölüm sebepleri arasında kalp hastalıkları ve kanserden sonra üçüncü sırada yer alıyor. Yapılan çalışmalara göre, her gün 6 kişiden biri inme geçiriyor. Yılda 40 bin kişi felç geçirip hayatını kaybediyor. Beslenme tarzı bozuk olanlar, sigara içenler, kilolu ve diyabetik hastalar ciddi risk altında. Felç geçiren hasta için en önemli unsur ise 3 saat içinde tedavi merkezine ulaştırılması.
Nasıl ortaya çıkar, belirtileri nelerdir?
Ortaya çıkış nedenleri iki ana grupta toplanır. Birincisi tıkanma, beyne giden damarların veya beynin içindeki damarların çeşitli şekillerde tıkanması veya daralması. İkinci mekanizma ise beyin dokusu içinde meydana gelen kanamadır. Gelip geçici görme bozuklukları, tek tarafta ani görememe veya görme alanının bir kısmını görememe, konuşmada bozukluk; ani gelişen konuşamama, anlamsız konuşmalar, vücudun bir yarısında ani kuvvet kaybı gibi belirtiler olur, bu belirtiler birkaç dakika içinde geçse bile önem taşır. Biz bunlara öncü belirtiler, geçici ataklar diyoruz. Eğer bunlarda önlem alınırsa kalıcı olmaktan kurtulup tedavi edilebilir.
Önlemek için neler yapılabilir?
Genetik faktörlerin dışındaki sigara, yüksek tansiyon gibi pek çok hastalık için risk faktörü olan hepimizin bildiği başlangıçtaki risk faktörleri önlenebilir. İnmenin kesin tedavisi yoktur. Çok erken dönemde (ilk 3 saat) damar açıcı ilaç dışında geçici bulguları olan hastaların hızlı değerlendirilmesi ve tedavi edilmesi önem taşır. İlk 3 saatte damar açıcı ilaç (tromboliz) hayat kurtarıcı olabiliyor.
Kimler risk altında?
Beslenme tarzı bozuk olanlar, örneğin yağdan zengin beslenenler, sigara içenler, kilolu, diyabetik kişiler. Her yaşta olabilir. Ancak damarların tıkanma riski belirli yaşlardan sonra daha yüksektir.
Sigaranın rolü nedir?
Sigara tüm damarları olduğu gibi beyin damarlarında da dönüşü olmayan bozukluklar, kalınlaşmalar, elastikiyetin bozulması, plakların oluşmasına neden oluyor.
Korunmak için…
Bol bol su için. Günde 3-3,5 litre su içmek – özellikle 45 yaşından sonra- inme riskini azaltan basit bir önlem.
Yüksek tansiyon, diyabet hastasıysanız veya yüksek kolesterole sahipseniz kişisel risk faktörlerini bilerek kontrol altına alın.
Eğer bir damar hastalığınız varsa mutlaka her sene check-up yaptırın.
Düzenli egzersiz de dolaşımı hızlandırarak inme riskini azaltıyor.
