HABER ANALİZ | HASAN CÜCÜK
İtalya’nın şampiyonluğuyla biten Euro 2020’nin en iyi oyuncusu Gianluigi Donnarumma seçildi. Turnuvaya damgasını vuracak oyuncular arasında adı telaffuz edilmeyen Donnaruma, yarı final ve finalde kurtardığı penaltılarla kupayı İtalya’ya götüren isim oldu. Avrupa şampiyonaları tarihinde turnuvanın en iyi oyuncusu seçimi Euro 96’da başlamış olsa da her turnuvada öne çıkan oyuncular vardı. 1960’da başlayan serüvende sadece 3 kez kaleciler, damgalarını vurabildiler.
BİR RUS, BİR DANİMARKALI
Yıl 1960… İlk Avrupa şampiyonası sahne alıyor. Fransa’nın ev sahipliği yaptığı turnuvaya 4 ülke katılırken, bir isim kalecilerin makus talihini değiştiriyordu. O güne kadar kalecilere biçilen rol 3 direk arasıydı. Sovyet efsanesi Lev Yaşin, çizgisini terk edip rakip oyuncuları karşılamakla kalmamış, sürekli savunmadaki arkadaşlarını uyararak geriden takımını bir kumandan gibi de yönetmişti. Sovyetlerin şampiyonluğunda kurtardığı penaltıyla başrol oynayan Yaşin, “Gagarin’i uzayda görmekten daha iyi bir şey varsa, o da iyi bir penaltı kurtarışına imza atmaktı,” diyecekti. Ballon d’Or (Altın Top) ödülüne layık görülen ilk ve tek kaleci olmaya devam ediyor.
Yıl 1992… 8 takımın ter dökeceği Euro 92’ye İsveç ev sahipliği yapıyor. Turnuvada beklenmedik bir misafir de var: Danimarka. Zira, Danimarka Yugoslovya’nın iç savaştan dolayı diskalifiye edilmesiyle katılmıştı. Meşhur tabirle, oyuncular plajdan toparlanmıştı. Turnuvanın başlamasıyla Danimarka önce gruptan çıktı, ardından finale kadar gelip Almanya’yı 2-0’la geçerek şampiyon oldu. Sürpriz şampiyon Danimarka’nın en göze batan ismi kaleci Peter Schmeichel’dı. Adeta kalesinde devleşti. Çıkmaz denilen toplara geçit vermedi. Resmen olmasa da fiilen turnuvanın en iyi oyuncusuydu.
YILDIZ ADAYI ÇOKTU…
Euro 2020’ye gelene kadar sadece Lev Yaşin ve Peter Schmeichel, turnuvanın en iyi oyuncuları olarak görülen kalecilerdi. 11 Haziran’da turnuva başlarken en iyi kim olur sorusuna verilen cevaplarda hep bilindik oyuncuların adı vardı: Kylian Mbappe, Cristiano Ronaldo, Robert Lewandowski, Antoine Griezmann, Harry Kane… Sadece Donnarumma’nın değil hiçbir kalecinin adı zikredilmiyordu.
Resmen Euro 96’yla başlayan en iyi oyuncu ödülünü, bugüne kadar Matthias Sammer (Almanya), Zinedine Zidane (Fransa), Theodoros Zagorakis (Yunanistan), Xavi (İspanya), Andrea İniesta (İspanya) ve Antoine Griezmann (Fransa) almaya hak kazandı. Resmi ödülün sahiplerinin tamamı orta saha oyuncularıydı.
Turnuva öncesinin yıldız adayları, maçların başlamasıyla beklentilerin altında bir performansa imza attı. Gözlerin üzerinde olduğu bir numaralı aday Kylian Mbappe, şampiyonaya gol atmadan veda etmekle kalmadı, ülkesini eve gönderen penaltıyı kaçıran isim oldu. Gol makinesi Robert Lewandowski ancak iki gol bulabildi. Cristiano Ronaldo, 5 gol attı ama 3’ü penaltıdan geldi. Ülkesinin son 16 turunda elenmesine engel olamadı. Yıldız adaylarından sadece Harry Kane finale kadar gelebildi.
KALECİLER TAKIMLARINI AYAKTA TUTTU
Euro 2020’nin kalecilerin turnuvası olacağı ilk maçlarda ortaya çıktı. Tarihinde ilk kez şampiyonaya katılan Finlandiya’nın kalecisi Lukas Hradecky ve Macaristan’dan Peter Gulacsi ülkeleri grup aşamasında elenmesine rağmen başarılı kurtarışlara imza attı. Leicester City’de sezon boyu yedek kulübesinde oturan Galler’den Daniel Ward da takımının öne çıkan isimlerindendi.
Son 16 turunda İsviçre, Fransa’yı saf dışı bırakırken başrolde kaleci Yann Sommer vardı. Kylian Mbappe’nin penaltısını kurtarıp, ülkesini çeyrek finale taşıdı. Danimarka kalecisi Kasper Schmeichel, yine başarılı kurtarışlara imza atıp ülkesinin yarı final görmesini sağladı. Keza, İspanya kalecisi Unai Simon çeyrek finalde İsviçreli oyuncuların iki penaltısına geçit vermedi. Yarı finalde İtalya karşısında da görevini yapıp Locatelli’nin penaltısını kurtardı ama final için yetmedi. İngiltere kalecisi Jordan Pickford, turnuvada ilk golünü yarı finalde Danimarka’dan yedi. Penaltılara giden finalde Belotti ve Jorginho’nun vuruşlarını kurtardı. Şansızlığı rakibin kalesinde Donnarumma’nın olmasıydı.
İKİ TUR ÜST ÜSTE
Ve turnuvaya damga vuran kaleci: Donnarumma. Yarı finalden itibaren takımını kupaya taşıyan isim oldu. İspanya karşısında Morata’nın penaltı vuruşunda gole izin vermedi. İngiltere karşısında yine sahneye çıktı. Marcus Rashford topu direğe nişanlarken, Donnarumma, Jadon Sancho ve Bukayo Saka vuruşlarını kurtarıp kupayı ülkesine getiren isim oldu. Bu başarısının karşılığını ülkesi şampiyonlukla, kendisi ise turnuvanın en iyi oyuncusu seçilerek aldı. Bir anlamda Euro 2020 kalecilerin turnuvası oldu.