YUNUS ERDOĞDU | KİEV
Ukrayna ziyaretinde AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bizzat Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy’den istediği Özel Kuvvetler Komutanlığı’nda (ÖKK) görevli eski yüzbaşı Nuri Gökhan Bozkır, AKP’nin, Asya ve Afrika’daki sıcak noktalara yasadışı büyük miktarda silah ve mühimmatı nasıl tedarik ettiğini Ukrayna basınına anlattı.
Ukrayna’nın önde gelen haber portallarından Strana’nın muhabiri Aleksander Sibirtsev, yasadışı teslimatlara doğrudan katılan ÖKK’cı Bozkır’a ulaşarak röportaj yaptı.
Kendisinin Erdoğan’ın destekçileri tarafından, Türk Silahlı Kuvvetleri’nden tasfiye edildiğini ifade eden Bozkır, 2007 yılında yurtdışındaki bağlantılarıyla sayesinde ticarete başladığını belirtti. Bozkır, Gürcistan, İran, Afganistan, Bosna Hersek ve Azerbaycan gibi silahlı çatışmaların olduğu ülkelere; ekipman, yiyecek ve insani yardım malzemeleri tedarik ettiğini söyledi.
Bozkır’ın müşterileri arasında Suriye’deki Türkmen aşiretleri de vardı. Suriye’deki iç çatışmaların açık savaşa dönüştüğü 2012 yılında Bozkır, Suriyeli ortağı, Türkmen gurupların saha komutanı Halil Harmid’e silah tedarik etmeye başladı.
Habere göre, Türk makamlarının da olumlu yaklaştığı Suriye’ye silah sevkiyatı Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) görevlilerinin kontrolünde gerçekleşti. Suriye’ye önceleri, hafif silahlar ve mühimmat giderken daha sonra taşınabilir füze sistemleri, patlayıcılar ve ayrıca silah yedek parçaları götürdü.
Bozkır’ın arşivindeki silah sevkiyatına ilişkin fotoğraf ve videoların yanı sıra dolar dolu valizlerin görüntüleri de Strana’da yayınlandı.
“KATAR’DAN 7 KONTEYNIR DOLAR GELDİ TÜRKİYE’YE”
Konteynırların fotoğraflarını paylaşan ve gözümle görmesem inanmazdım diyen Bozkır, silahların paralarının, Katar üzerinden dolar olarak konteynırlarla, Türkiye’ye getirildiği 7 konteynır dolusu doların askeri üsse taşıdığını dile getirdi.
Bütün para ve silah trafiğinin bir engele takılmaması için jandarma ve MİT’in gözetiminde gerçekleştiğini aktaran Bozkır, Suriye tarafında ise sevkiyatın saha komutanı Halil Harmid gözetiminde sürdüğünü bildirdi.
2012’den 2015’e kadar Doğu Avrupa ve Orta Asya’dan Türkiye adına resmi şekilde silah satın alan Bozkır, eski Varşova Paktı ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkelerinden gelen silahları Suriye’ye götürdü.
Bir sevkiyatın iki ila dört milyon dolar olduğunu ifade eden Bozkır, silah tüccarlarına ödemelerin nakit olarak yapıldığını parayı yurtdışına büyük valiz ve çantalarla MİT yardımıyla çıkardıklarını belirtti.
Bozkır, 2012-2015 yılları arasında Türkmenlere 49 defa silah sevkiyatı yaptığını, Türkiye-Suriye sınırına götürülen silahların her ihtimale karşı gizlendiğini, silah ve mühimmat kutuların üstüne yiyecek ve sebze yüklendiğini kaydetti.
Bozkır, Suriyelilere malı teslim ederken, taşınan silah ve mühimmatların maliyetini iki ila üç milyon dolar şişirdiklerini farkın MİT’e verildiğini kendisinin de her partinden 10 bin dolar gibi cüzi bir rakam aldığını açıkladı.
MİT TIRLARI DURDURULUNCA UKRAYNA’YA GELDİ
Silah taşıyan TIR’ların polis tarafından durdurması üzerine, MİT’in kendisinden acilen yurtdışına çıkmasını istediğini anlatan Bozkır’a, ismi veri tabanında işlenmeden iki saat önce adına Ukrayna’ya bir bilet alındığını ve havalimanına kadar da kendisine eşlik edildiğini aktardı.
Bozkır, kendisine MİT’in, “yakalanan mallarla ilgili tüm sorunlar çözülene kadar Ukraynalı eşi ve çocuğuyla yurtdışında kalması gerektiğini” söylediğini belirtti.
Ayrıca 2018’de Erdoğan’a yakın nüfuzlu işadamlarından da iş teklifiyle geldiğini, Ukrayna’dan Türkiye’ye silah ve askeri malzeme satışı üzerine bu teklifi kabul etmemesi üzerine Türk yetkililerin adını, (Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Necip Hablemitoğlu suikastını şüphelisi olarak) Interpol’ün listesine koyduğunu öne sürdü.
Türkiye’ye iadesinin istendiğini ancak Türk hapishanelerinde kendisi gibi tehlikeli tanıkların “kalp krizi” sonucu öldüğünü buna örnek olarak hapiste “ölen” eski bir subay arkadaşından bahsetti.
Bozkır kendisini MİT’in kaçırmasından endişe duyuyor bu nedenle, Ukrayna makamlarından ek koruma ve siyasi sığınma başvurusunda bulundu. Ancak Ukraynalı yetkililer bu konuda henüz bir karar almadı.
HEM İKTİDAR HEM MUHALEFETİN İSTEDİĞİ İSİM: BOZKIR
Türkiye’de iktidar ve muhalefetin ısrarla istediği, eski Özel Kuvvetler personeli Nuri Gökhan Bozkır’ın iadesini AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bizzat Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenkıy’den istemişti.
2002’de evinin önünde uğradığı silahlı saldırıda yaşamını yitiren Doç. Dr. Necip Hablemitoğlu suikastının faili olduğu iddiasıyla hakkında kırmızı bülten çıkarılan Nuri Gökhan Bozkır, Temmuz 2019’da Ukrayna’da gözaltına alınmıştı.
Yetkili mahkeme, eski Özel Kuvvetler personeli Bozkır hakkında geçici tedbir uygulayarak ev hapsi kararı vermişti.
Bu karar daha sonra, gece 23.00 ile sabah 06.00 arasında evde olmak şeklinde hafifletilmişti. Bu süreçte Ukrayna ziyaret düzenleyen Erdoğan, Bozkır’ın iadesini bizzat talep etmişti.
Ukrayna yasalarına göre, bir şüpheli hakkında verilebilen ev hapsi kararının en fazla 6 ay sürebilecek olması nedeniyle, mahkeme ev hapsi kararını son kez 18 Nisan tarihine kadar uzatmıştı.
Bozkır davasına ilişkin güvenlik uzmanlar, ukraynahaber.com’a Bozkır’ın kara kutu olduğunu, iadesinin özellikle susturmak için istendiğini değerlendirmesinde bulundu.
KIYİV TEMYİZ MAHKEMESİ KORİDORUNDA “SUÇSUZ” OLDUĞUNU SÖYLEDİ
Kıyiv Temyiz Mahkemesi görülen ev hapsi davası öncesinde koridorda beklerken UkraynaHaber.com’a konuşan Bozkır, “suçsuz” olduğunu söyledi. Mahkeme öncesinde, Bozkır, Türk basınında hakkında çıkan haberlerin gerçekleri yansıtmadığını, hakkındaki iddiaların asılsız olduğunu ve suçsuz olduğunu dile getirdi.
SAKIK’I GETİREN EKİPTEYDİ
Cumhuriyet gazetesinden Alican Uludağ’ın haberine göre Bozkır’ın ev hapsi kararı kaldırıldı. 1998’de Şemdin Sakık’ı Kuzey Irak’ta yakalayıp Türkiye’ye getiren TİM’in üyelerinden olduğu ileri sürülen Bozkır’ın başkent Kıyiv’i terk etmemesine hükmedilirken, siyasi sığınma talebiyle ilgili değerlendirmenin ise sürdüğü öğrenildi.
MAHKEME SÜRECİ
Savcılığın, ev hapsindeki Bozkır’ın tutuklanması talebi vardı, ancak dava zaman aşımına uğradığı için savcı da duruşmaya gelmedi. Ukraynalı savcının şüphelinin yeniden tutuklanması talebiyle Kıyiv Temyiz Mahkemesi’nde açtığı dava ise, yaklaşık 3 ay boyunca yerel mahkemeden evrakların ulaştırılmaması nedeniyle zaman aşımına uğramıştı. 10 Ocak’ta evrak eksikliği nedeniyle beşinci kez ertelenen davanın bugünkü son duruşmasında, zaman aşımı nedeniyle savcılık temyiz başvurusunu geri çekince usulden ret kararı verildi. Böylece Kıyiv Şevçenko Mahkemesi tarafından verilen ev hapsi kararına savcılığın yeniden itiraz etme hakkı ortadan kalktı. Bozkır, ancak iade kararı çıkması halinde Ukrayna’da yeniden tutuklanabilecek.
NASIL GÖZLATINA ALINDI, SÜREÇ NASIL İŞLEDİ?
Bozkır, Soruşturmayı yürüten Ankara Cumhuriyet Savcısı Zafer Ergün’ün yakalama kararı ve Interpol’ün kırmızı bülten çıkartması sonrası 10 Temmuz 2019 tarihinde Kiev’in Golosiyevskiy semtinde Ukrayna İstihbarat Servisi tarafından düzenlenen bir operasyonla gözaltına alındı. Bozkır, 3 ay cezaevinde kaldıktan sonra Ukrayna mahkemesi tarafından elektronik kelepçeyle ev hapsine çıkarılmıştı. Kıyiv Şevçenko Mahkemesi, 8 Ocak’ta yapılan duruşmada Bozkır’ın ev hapsinin süresini 10 Mart tarihine kadar uzattı. Bozkır’ın saat 19: 00’dan sonra sokağa çıkmasının yasak olduğu ev hapsi tedbiri, 23: 00-06: 00 saatleri arasında evde bulunma zorunluluğu şeklinde yeniden düzenlendi.
Ukrayna yasalarına göre, ev hapsinin toplam süresi en fazla 6 ay olabileceği için, bu sürenin ardından Bozkır hakkında adli kontrol tedbiri uygulanabilecek. Buna göre, 18 Ekim tarihindeki kararla ev hapsine alınan şüpheli, 18 Nisan’a kadar eğer Türkiye’ye iade edilmemiş olursa, bu tarihten sonra Kıyiv’i terk etmeme ve imza atma şeklinde adli kontrole tabi tutulabilecek. İade süreciyle ilgili farklı bir gelişme yaşanmazsa, Bozkır’ın ev hapsinde tutulma kararı 10 Mart’a yakın bir tarihte yeniden incelenecek.
TÜRKİYE, İADESİNİ İSTİYOR AMA BELGE GÖNDERMİYOR
Ukrayna’nın Bozkır’ın Türkiye’ye iadesi yönünde karar verebilmesi için, zanlının Ağustos ayında yaptığı siyasi sığınma başvurusunun sonuçlanması gerekiyor. Siyasi sığınma başvurusunun yasal inceleme süresinin toplamda 6 ay olduğu, ancak gerek görülmesi halinde bu sürenin uzatılabileceği öğrenildi. Ukrayna Göç İdaresi önümüzdeki aylarda sığınma başvurusunu reddederse Bozkır’ın bu karara da itiraz etme hakkı var ve bu durumda süreç daha fazla uzayabilecek.
TÜRKİYE’DEN EK EVRAK İSTENMESİ SÜRECİ UZATTI
Nuri Gökhan Bozkır, 10 Temmuz’da Kıyiv’de yakalanmasından yaklaşık bir ay sonra avukatları aracılığıyla Ukrayna Göç İdaresi’ne sığınma başvurusunda bulundu. Bu bir aylık süre içinde Kıyiv Savcılığı, iade talebinin ‘Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesine uygun olmadığı’ gerekçesiyle Türkiye’den ek bilgi talep etti. Türkiye’den yanıt beklendiği sırada Bozkır’ın sığınma başvurusu yapması, savcılığın iade kararı almasının önünü tıkamış oldu.
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
Ukrayna Göç İdaresi’nin sığınma başvurusunu nihai olarak reddetmesi halinde, Kıyiv Savcılığı’nın Bozkır’ın iadesine karar vermesinin ve ardından zanlının mahkeme kararıyla tutuklanmasının önü açılacak. Ukrayna’dan siyasi sığınma hakkı alamaması ancak Türkiye’ye iade de edilmemesi durumunda ise, Bozkır’ın, hakkındaki kırmızı bülten kararına rağmen üçüncü bir ülkeye gitme ihtimali de bulunuyor.
