HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın istediği oldu. Erdoğan’ın verdiği ‘sinyali’ alan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 18’e düşürdü. Karar sonrası dolar kuru 8,65’lerden 8,80’e fırladı. Ardından 8,75’e geriledi. 6 Eylül’de 8,27’ye kadar gerileyen dolar, 17 günde yüzde 6’ya yakın değer kazandı. Türkiye halkı daha da fakirleşti. Ekonomistlere göre karar Türkiye için yeni bir enflasyon dalgası anlamına geliyor.
Merkez Bankası, ‘sürpriz’ bir karara imza atarak, politika faizini 100 baz puan indirdi. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘faiz’ açıklaması ve ardından MB Başkanı Şahap Kavcıoğu’nun ‘çekirdek’ enflasyon çıkışı sonrası piyasalarda ‘indirim’ beklentisi oluşmuştu. Ancak hiç kimse eylül ayında 100 baz puanlık bir indirim beklemiyordu.
Merkez Bankası’nın faiz indirim kararında, “Aşılama oranlarındaki artışa rağmen yeni varyantlar iktisadi faaliyet üzerindeki riskleri canlı tutmaktadır. Parasal duruşun sıkılığı ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı etki yapmaya başladı. Kurul, talep unsurları, çekirdek enflasyon ve arz şoklarının yarattığı etkilere yönelik analizleri değerlendirerek, politika faizinin indirilmesine karar verdi.” denildi.
BAŞA DÖNDÜK: ENFLASYON-FAİZ SARMALI
TCMB’nın kararı sonrası döviz hareketlendi. Sabah saatlerinde 8,65’lerde seyreden dolar kuru, karar açıklandıktan dakikalar sonra 8,80 sınırını aştı. Akşam saatlerinde ise 8,74 bandına oturdu. Euro ise 10,15 seviyelerinde başladığı günü 10,28’lerde kapattı.
İktisatçı ve ekonomistlere göre karar Türkiye için yeni bir enflasyon ve faiz sarmalı anlamına geliyor. Dolar kurunun artmasına bağlı olarak maliyetler artacak. Bu da enflasyona neden olacak. TL daha da değer kaybedecek. Halk daha çok yoksullaşacak.
EKONOMİSTLER NE DİYOR?
SONUMUZ HAYROLSUN!
Prof. Dr. Hakan Kara: “Tam 16 sene PPK metinlerinin taslağını hazırladım, bu kadar zorlama gerekçelerle alınan bir karar görmedim. Sonumuz hayrolsun. Faiz indirimini gerçekleştirmek çok zor görünüyordu. MB’da aklı selimin galip geleceğini düşünüyordum ama faiz indirimi oldu. Bu karar oldukça riskli. Bu bizi küresel piyasadaki risklere karşı da oldukça kırılgan hale getirdi. Önümüzdeki aylarda MB tekrar faiz artırmak zorunda kalabilir.”
Prof. Dr. Selva Demiralp: “TCMB’nin bundan önce de premature olarak faiz indirdiğini ve akabinde gelen krizi yüksek faiz artışları ile önlemeye çalıştığını çok gözlemledik. Bu sefer faiz artışı daha da yakın olabilir.”
Prof. Dr. Emre Alkin: “Büyük ihtimalle bu 100 puanlık indirimin ardından yıl sonuna kadar bir 100 puanlık indirim daha gelebilir. Sebep sonuç ilişkilerini ekonomide birbirine karıştı. 200 baz puan indirim yapılsaydı dolar kendini 9,40 bandına atardı ancak bir süre sonra sakinleşebilirdi. Hergün ölmektense bir gün ölmek daha iyidir!”
BU FAİZ İNDİRİMİ ENFLASYON ARTIŞI OLARAK DÖNECEK
Murat Sağman: “TCMB politika faizi 100 baz puan indirdi. Bu bize enflasyon ve kur artışı olarak geri dönecek. Dolar TL karardan sonra 8.8017 seviyesini görerek tüm zamanların zirvesine geldi. Daha önce görülen en yüksek seviye ise 8,8008’di…”
Mustafa Sönmez: “Saray talimatı kararı belirledi. Faizi 1 puan da olsa indirecek hiçbir makul gerekçe yok. Sırf, tek adamın dediği boş çıkmadın diye faiz indirdiler. Kredi faizlerine bir etkisi olmaz, dolar fırladı. Bununla uğraşsınlar bakalım.”
YİNE BAŞA DÖNDÜK
Durmuş Yılmaz: “TCMB sürpriz yaparak politika faizini %19.0 dan %18 düşürdü. Bu kararla soframızdaki 5 zeytinden iki tanesi daha çalındı. Sabırsızlık yine baskın çıktı. Her zaman olduğu gibi yine başa döndük. Daha yüksek faize ve yüksek bedel ödemeye hazırlıklı olalım.”
Emin Çapa: “2. Erdoğanomics Dönemi başladı. İlki ülkeye enflasyon, halka fakirlik getirmiş, Merkez Bankası’na 128 milyar dolara malolmuştu. Tek Adam’ın şahsi ikbali için ülke ateşe atılıyor.”
KAVCIOĞLU, KOLTUĞUNU BİR MÜDDET DAHA KURTARDI
Cüneyt Akman: “TCMB başkanı ve para kurulu üyeleri koltuklarıyla ekonomik gerçekler arasındaki tercihi koltukları lehine yaptılar. Fakat bu, -en azından başkan için- o koltuğu sadece bir müddet koruyabilir. İki ucu pis değneğin üzerinde cambazlık yapanın akıbetini hep beraber görürüz.”
Doç. Dr. Baki Demirel: “TCMB PPK politika faizinde 100bp indirime giderek politika faizini %18 seviyesine çekti. Brezilya dün 100bp artırmıştı. Bu TCMB tarafından alınan oldukça yüksek bir risktir.”
Doç. Dr. Oğuz Demir: “Karar’da 2 ekonomik intihardan biri – ya faizi indirip bizi intihara götürüyorlar ya da Kavcıoğlu faizi sabit tutup kendi intiharına gidecek yazdım. Dün Halk TV’de buna atıfla umarım Kavcıoğlu memleket için kendini feda eder dedim. Kendi için bizi feda etti. Yazıklar olsun!”
