HABER ANALİZ | HASAN CÜCÜK
Katar’da devam eden Dünya Kupası’nda ilk büyük sürprize Suudi Arabistan imza attı. Kupanın favorilerinden biri olan Arjantin’i 1-0 geriye düştüğü maçta 2-1 yenme başarısını gösteren Suudi Arabistan’ın kenar yönetiminde Avrupa için sıradan Afrika için efsane bir isim var; Herve Renard. Afrika kıtasına adını ezberleten Renard şimdi Suudiler ile Asya kıtasına adını duyurmaya başladı.
1968 doğumlu olan Herve Renard’ın futbol kariyeri sıradan takımlarda geçti. 1983-90 arasında AS Cannes formasını giyen Renard, 7 yılda 87 kez sahaya çıktı. Sıradan geçen futbol yaşamı, yaşadığı sakatlıktan dolayı erken bitti. 30 yaşında yeşil sahalardan kopan Herve Renard, bir taraftan antrenörlük diploması için ter dökerken, diğer yandan geçimini sağlamak için eşiyle birlikte temizlik işlerinde çalıştı. O günler için Renard, “Her sabah 3’te kalkıp binalardaki çöp kutularını dışarı çıkarırdım. Nereden geldiğimi biliyorum.” dedi.
1998 yılında futbola veda eden Herve Renard’ın ilk antrenörlük tecrübesi ikinci lig takımlarından SC Draguignan oldu. 2 yıl SC Draguignan’da görev yaptıktan sonra Claude Le Roy’un yardımcısı olarak çalıştı. Çin ve Vietnam’da takım çalıştıran Herve Renard, Afrika’ya Gana ile açıldı. 8 maçta Claude Le Roy’un yardımcısı olarak Gana’da görev yapan Renard, kariyerinde yükselişin başlayacağı Zambiya’nın başına 2008 yılında geçti. Artık kariyerinde önemli bir sayfa açılıyordu.
Renard, Afrika’daki bu ilk teknik adamlık görevinde takımını 2010 Afrika Uluslar Kupası’nda çeyrek final oynatma başarısı gösterdi. Zambiya, 14 yıl aradan sonra ilk kez böyle bir başarıya imza atıyordu. Afrika Uluslar Kupası sonrası 6 aylık bir Angola milli takımı macerası yaşayan Renard, takımın başında çıktığı 3 maçtan da mağlup ayrıldı. Angola sonrası yine oldukça kısa süre Cezayir’deki USM Alger takımını çalıştıran Renard, 2011’de yeniden Zambiya’nın başına geçti. Zambiya’yı 2012 Afrika Uluslar Kupası’na da taşıyan Renard, kariyerinin ilk tarihi başarısına imza atacağını elbette bilmiyordu.
28. Afrika Uluslar Kupası’na Gabon ve Ekvator Ginesi ev sahipliği yaparken, kupanın Zambiya için ayrı bir önemi vardı. Tarih, 28 Nisan 1993… Afrika futbolunun yükselen yıldızı olma yolunda ilerleyen Zambiya, 1994 Dünya Kupası elemelerindeki rakibi Senegal ile karşılaşmak için başkent Dakar’a doğru havalanıyordu. Zambiya Millî Takımı’nı taşıyan uçağın uçuş planında Kongo ve Gabon’da yakıt ikmali vardı. De Havilland firması tarafından 1975’te üretilen DHC-5 Buffalo model askerî uçakta metal yorgunluğu had safhadaydı. Öyle ki uçak 1992 sonlarından Nisan 1993’e kadar hiç kullanılmamıştı.
Bakımları tamamlanıp iki deneme uçuşu yapan uçak, artık yolcularıyla havadaydı. Kongo durağı zor da olsa atlatılıyordu. Millî takım kafilesini taşıyan uçak, Dakar öncesi son durağı olan Gabon’un başkenti Libreville’ye ikinci yakıt ikmali için iniyordu. Kalkıştan bir süre sonra uçağın metal yorgunluğuna pilotun yorgunluğu da ekleniyordu. Denize çakılan uçaktaki 5’i mürettebat 30 kişi hayatını kaybediyordu. Ölenler arasında Zambiya’nın 18 millî futbolcusu da bulunuyordu. Kazadan kurtulan tek isim ise Hollanda’nın PSV Eindhoven takımında oynadığı için kafileye Dakar’da katılacak olan Kalusha Bwalya oldu. İşte 19 yıl önce Gabon’un başkenti Libreville’de milli facia yaşayan Zambiya, bu kez aynı yerde final oynayıp kupayı kaldırmak istiyordu.
Senegal, Libya ve Ekvator Ginesi’nin olduğu gruptan lider çıkan Zambiya, çeyrek finalde Sudan’ı yarı finalde Gana’yı geçip gol yemeden finale yükselen Drogba’lı Fildişi’nin rakibi oluyordu. Final öncesi uçağın düştüğü bölgeye gidip çiçek bırakan Zambiyalı oyuncular duygusal anlar yaşamıştı. Tarihî finali ise penaltılarla kazanıp Afrika şampiyonu olacaklardı. Başarıda aslan payı şüphesiz teknik patron Herve Renard’ındı. Fransız teknik adam kariyerindeki ilk büyük başarıya imza atmıştı.
Afrika başarısı sonrası ülkesi Fransa’ya dönüp Sochaux’u çalıştıran Renard, anavatanında aradığını bulamadı. 2013-14 sezonu sonrası Sochaux ligden düşerken, Renard kovuldu. Yeniden Afrika yollarına düşen Renard’ın yeni takımının adı Fildişi Sahilleri olacaktı. Renard, başta Drogba olmak üzere birçok önemli yıldızını kaybetmiş Fildişi’ni 2015 Afrika Uluslar Kupası’nda finale taşıyıp, kupaya uzanırken, iki farklı ülkeyi Afrika şampiyonu yapan ilk teknik adam olarak tarihe geçti.
Zambiya sonrası gibi Fildişi Sahilleri sonrası da yeniden ülkesine dönüp, Afrika başarısının tesadüfü olmadığını ispat yolunu seçti. Yeni takımı Lille olurken, yine hanesine hüsran düştü. Bu kez sezon sonunu göremeden 13. haftada ancak 13 puan toplayabildiği için kovulmuştu. Kara kıtaya geri döndü. Çalıştıracağı takım ise Fas oldu.
2017 Afrika Uluslar Kupası’nda Fas’ı çeyrek finale taşıyan Renard’ın asıl hedefi 2018 Dünya Kupası idi. Kupa bileti için Fildişi Sahilleri ile amansız bir mücadele içine giren Fas, rakibini 2-0 yenerek 20 yıl sonra adını Dünya Kupası’na yazdırdı. Elbette başarının bir numaralı mimarı Herve Renard’dı.
Temmuz 2019’da rotasını Suudi Arabistan’a çeviren Renard için yeni sayfa açılıyordu. 2022 Dünya Kupası elemelerinde Japonya’nın ardından Katar biletini aldı. C Grubu’ndaki ilk maçında Suudlar, Arjantin’i yenerken başarının mimarı yine tanıdık isimdi; Herve Renard.