“Ekonominin battığı Venezuela’da yaşanlar Suriye göçmen krizini gölgede bırakabilir”

Ekonomik krizle boğuşan Venezuela’da binlerce insan ülkesini terk ediyor. 2014’ten bu yana gün geçtikçe büyüyen ekonomik krizin yükü Venezuela’nın omuzlarına ağır gelmeye başladı. Bir yandan hiperenflasyonla, diğer yandan ise yetersiz gıda ve ilaç sıkıntısıyla karşı karşıya kalan birçok Venezuelalı hava yoluyla, botlarla ve hatta yürüyerek ülkesini terk etmeye çalışıyor.

Peru’daki Pasifik Üniversitesi’nde Sosyal ve Siyasal Bilimler Fakültesi’nde görev yapan Yrd. Doç. Dr. Luisa Feline Freier, “Venezuela’da yaşanan göçü rakamsal boyutları açısından Suriyelilerin büyük göçüyle kıyaslayabiliriz.” diyor. Freier devamında ise “Hatta öyle ki bu kez yaşanan göçün Suriyeli göçmen krizini de geride bırakacağı söylenebilir.” ifadelerini kullanıyor.

Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) tahminlerine göre 2 milyon 300 bin Venezuelalı ülkeden ayrılırken, halihazırda Güney Amerika ülkelerinde yaşayan Venezuelalıların sayısı da 1,5 milyonu aşmış bulunuyor. Ancak söz konusu rakamların daha da artması bekleniyor.

Euronews’in haberine göre, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHRC) konuya ilişkin uyarısında, “Eldeki veriler sınırdan kaçak yollarla çıkış yapan düzensiz statüdeki Venezuelalıları hesaba katmıyor. Göçe ilişkin asıl rakamlar muhtemelen bundan çok daha yüksek.” ifadelerine yer verdi.

Latin Amerika, en büyük göçlerden birini yaşıyor

Peru’daki Pasifik Üniversitesi’nde Sosyal ve Siyasal Bilimler Fakültesi’nde görev yapan Yrd. Doç. Dr. Luisa Feline Freier, Venezuela’nın 2014’ten bu yana dışarı verdiği göçün, Latin Amerika tarihinde görülen en büyük kitlesel göçlerden biri olduğuna dikkat çekiyor.

“Venezuela’da yaşanan göçü rakamsal boyutları açısından Suriyelilerin büyük göçüyle kıyaslayabiliriz.” diyen Freier devamında ise, “Hatta öyle ki bu kez yaşanan göçün Suriyeli göçmen krizini de geride bırakacağı söylenebilir.” ifadelerini kullanıyor.

UNHRC’nin elindeki güncel kayıtlar Türkiye, Lübnan, Ürdün, Irak, Mısır ve Kuzey Afrika’da 5 milyonu aşkın Suriyeli mülteci bulunduğunu gösteriyor. Buna karşılık Venezuelalılar Suriyelilerden farklı olarak ülkelerinden iç savaş nedeniyle ayrılmıyor.

“İnsanlar hayatta kalmak için ülkelerinden ayrılıyor”

Bundan birkaç ay önce Venezuelalı göçmenlerle görüştüğünü belirten Dr. Luisa Feline Freier, “Bana nişasta bulamacı dışında hiçbir şey yemediklerini söylediler. Çünkü pirinç almaya yetecek paraları yoktu. Venezuela’da yaşananlar insan muhayyilesini aşan bir insani krize işaret ediyor. İnsanlar hayatta kalmak için ülkelerinden ayrılıyor.” diye konuştu.

Dr. Freier, hiperenflasyonun Venezuela para biriminin değersiz hale getirdiğine dikkat çekerek şunları söyledi: “Ülkeden gitmek için otobüs bileti almak isteyenler ellerindeki her şeyi satmak zorunda kalıyor. Örneğin Peru’ya gitmek için bir otobüs biletine yaklaşık 130 dolar (kendi para birimleriyle 32 milyon 301 bin 360 Güçlü Bolivar) ödemek gerekiyor. Bu parayı karşılayamayanların Peru’ya yürüyerek ulaşmaya çalıştığını biliyoruz.”

Venezuelalı göçmenler en çok nereye gidiyor?

Uluslararası Göç Örgütü’nün verilerine göre Venezuelalıların daha önce en çok göç ettiği ülke ABD iken şimdilerde daha yakındaki komşu ülkeler tercih ediliyor. Bunların başında ise Kolombiya ilk sırada geliyor. Bu yıl temmuz ayı sonuna kadar yaklaşık 870 bin Venezuelalı bu ülkeye göç etti.

Kolombiya’yı güneye doğru ilerledikçe Peru, Şili, Arjantin, Brezilya ve Ekvador gibi diğer Latin Amerika ülkeleri izliyor. 2017 yılında Orta Amerika’da en çok göç alan ülke ise Panama oldu. Maddi imkanları el verenler yine ABD ve İspanya gibi daha uzak hedeflere yöneliyor.

Geçen yıl İspanya’da 208 bin Venezuelalı kayıtlara geçerken, ABD’deki rakamın 290 bine ulaştığı görülüyor. Bu arada Brezilya gibi bazı Latin Amerika ülkeleri ise ekonomik ve siyasi kriz nedeniyle Venezuela’dan kaçan göçmenlerin sayısını sınırlamak üzere hazırlıklara başladı. Zira kriz nedeniyle her gün 700-800 arasında Venezuelalı Brezilya’ya gidiyor ve yetkililer bu rakamı en fazla 200 olacak şekilde sabitlemek istiyor.

Uluslararası toplum Venezuela’daki krizi nasıl değerlendiriyor?

Uluslararası toplumun ülke dışına kaçan Venezuelalıların kaderini değiştirecek adımları atmadığının altını çizen Dr. Luisa Feline Freier, “Uzun süre boyunca konuya gereken ilgi gösterilmedi. Ancak son zamanlarda durum daha fazla medya kuruluşu tarafından ele alınmaya başlayınca farkındalık oluşması sağlandı.” diyor.

Göçmenlere doğrudan yardım etmek için daha fazla çaba gösterilmesinin yanı sıra entegrasyon politikaları ve bölgesel çözümler geliştirilmesi gerektiğini belirten Perulu siyaset bilimci, “Örneğin Kolombiya ve Ekvador’da Venezuelalı göçmenlerin artmasıyla birlikte yabancı düşmanlığının da arttığı gözleniyor. Bu da tıpkı Avrupa ülkelerinde olduğu gibi muhafazakar siyasetçilere yabancı karşıtı söylemlerini dile getirebilecekleri bir zemin sağlıyor.” ifadelerini kullandı.