Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning’in yaptığı basın açıklamasına göre, her yıl uluslararası ekonomik iş birliğini artırma adına bir araya gelen dünyanın en büyük ekonomilerinin katıldığı zirvede bu yıl Çin’i Başbakan Li Qiang temsil edecek.
2008 ekonomik buhranından sonra ülkelerin en üst düzeyde temsil edildiği zirvede, Çin heyetine hep devlet başkanı liderlik etmişti. Jinping başkan olduktan sonra da zirveyi ihmal etmemiş, 2020 ve 2021 yıllarında korona pandemisinden ötürü toplantıya sanal şekilde katılmak zorunda kalmıştı.
G20, 19 gelişmiş ve gelişmekte ülke ve Avrupa Birliğinden oluşan, küresel ekonomik problemlerin ele alındığı uluslararası bir zirve. Zirveye katılan ülkeler, dünya ticaretinin yüzde yetmiş beşini ve nüfusun üçte ikisini oluşturuyor. Zirve bu yıl 9-10 Eylül tarihleri arasında ilk kez Hindistan’ın ev sahipliğinde düzenlenecek.
Bu yıl, Çin devlet başkanının yanı sıra, Rusya ve Meksika devlet başkanları da zirveye katılmayacak. Rus Başkan Vladimir Putin hakkında, savaş suçu işlediği öne sürülerek, uluslararası ceza mahkemesi tarafından yakalama kararı verilmişti. Rusya’yı zirvede Dışişleri bakanı Sergey Lavrov temsil edecek. 2019’dan beri zirveye katılmayan Meksika başkanı Andrés Manuel López Obrador’un katılmaması sürpriz olmadı.
Jinping neden katılmıyor?
22-24 Ağustos 2023 tarihleri arasında düzenlenen Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın dahil olduğu BRICS zirvesine Çin başkanı iştirak etmişti. BRICS zirvesine dahil olup, G20 zirvesine katılmaması farklı görüşlere sebep oldu. Bazı kesimler bunun Putin’e bir destek mesajı olduğunu dile getirdi. Jinping’in katılmama nedenini iç problemler ile uğraşmak zorunda kalmasına yoran analistler de var.
Hindistan’ın bölgede ekonomik rakip olması ve son zamanlarda Kaşmir bölgesinde gerilen tansiyondan ötürü Jinping’in Hindistan’ın ev sahipliğindeki zirveye katılmadık istemediği de söyleniyor. Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, bu iddiaları reddederek Jinping’in katılmama sebebinin yükselen tansiyonla bir ilgisinin olmadığını açıkladı. Diğer taraftan, Hindistan bu hafta Çin sınırı yakınlarında askeri tatbikat düzenleyecek. Tatbikatın G20 zirvesi boyunca devam etmesi öngörülüyor.
Medyaya yansıyan haberlere göre, Jinping’in G20 zirvesine katılmamasının asıl nedeni bazı dünya liderleri ile yüz yüze gelmemek istemesi. Bu liderler arasında Amerikan Başkanı Joe Biden, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida bulunuyor.
Yıllardır zirveye katılmak için gayret gösteren Afrika Birliği, G20 zirvesine Avrupa Birliği ile denk konumda olacak şekilde, daimî üye olarak kabul edilebileceği dile getiriliyor.