UEFA’nın 55. üyesi olan Kosova, Avrupa’nın en genç ülkelerinden biri. 17 Şubat 2008’te bağımsızlığını ilan eden Kosova’nın üç ay içinde önce UEFA sonra FİFA üyeliği tescillendi. Kosova’nın futbolda uluslararası arenada kabul görmesinde rol oynayan isim ise, bir dönem Fenerbahçe formasını giyen Fadıl Vokri. Rusya’nın ev sahipliğini yapacağı 2018 Dünya Kupası’na katılma mücadelesi veren Kosova, Türkiye ile aynı grupta yer alıyor. Peki, Kosova futbolu hakkında ne biliyoruz?
Futbola aç bir ülke
Kosova, genç bir ülke olmasına rağmen futbol hayatın önemli bir parçası. 2,1 milyon nüfuslu ülkede 18 bin lisanslı oyuncu bulunuyor. 12 takımlı Kosova Süper Ligi’nin son şampiyonu Feronikeli takımı olurken, bağımsız Kosova liginin kurulduğu 1990’dan bu yana Piriştina, 10 şampiyonlukla en başarılı kulüp.
Kosova, bağımsızlığını yeni kazansa da Kosova Futbol Federasyonu’nun (KFF) geçmişi 1946’ya kadar uzanıyor. Piriştina ise 1922’de kurulmuş. O dönemler Yugoslavya sınırları içinde özerk bir bölge olan Kosova, kendi ligini ve federasyonunu yıllar öncesinden oluşturabilmişti.
UEFA ve FİFA üyeliği büyük olay
KFF’nin başkanlığını Türk futbolseverlerin 1990-92 yılları arasında Fenerbahçe’den tanıdığı Fadıl Vokri yapıyor. Kosova’nın yetiştirdiği en önemli yıldızlardan biri olan Vokri, 2008’de KFF başkanlığına seçildikten sonra tüm mesaisini ülkesinin uluslararası futbol arenasında tanınmasına harcadı. Vokri emeklerinin karşılığını Mayıs ayında önce UEFA sonra FİFA üyeliğinin kabul edilmesiyle aldı.
Sırplar’ın baskısından dolayı birçok tesis atıl durumdaydı ama Kosova’nın UEFA üyeliğine kabulüyle bu tesisler gençler için umut olmaya başladı. Avrupa futbolundan gelecek maddi destek futbola yatırım imkânı sağlayacak. Ancak yine de sıkıntılar sürüyor. Kosova’da çim saha bulmak imkânsız. Parasızlıktan dolayı altyapıya harcama yapılamıyor. Ülkenin gelecek vaat eden isimleri birer birer yurtdışına gidiyor.
Yoksulluk futbolu da vuruyor
Kişi başına milli gelirin 3 bin Euro olduğu ülkede işsizlik yüzde 35 düzeyinde. Nüfusun yüzde 30’u fakirlik sınırının altında yaşarken futbol federasyonu da parasızlıktan nasibini almış. Federasyonun resmi e-posta adresi Hotmail uzantılı ve logosu, genel sekreteri tarafından dizayn edilmiş.
Kosova’ya milli takımlar düzeyinde yarışmada en büyük engel, uzun süre tek taraflı bağımsızlık ilan ettiği Sırbistan’dan geldi. FIFA, Mayıs 2012’de Kosova’nın dostluk maçları yapacağı yönünde karar vermiş ancak Sırpların aşırı tepkisi sonucu bu kararını ertelemek zorunda kalmıştı.
Kosova futbolunun ‘Sevr’i
FIFA, 2014’te Kosova’nın birtakım şartları yerine getirmesi durumunda milli maç yapmasına izin verdi. Bu şartlar şöyleydi: Maçlara bayraksız ve milli marş okunmadan çıkılacak. Herhangi bir ulusal sembol kullanılmayacak. Diğer ülkelerle özel maçlar yaparken eski Yugoslavya ülkeleri bu kapsamın dışında kalacak. Formalarda Kosova yazmayacak…
Kosova, bu ağır şartları kabul ederek bayraksız ve milli marşsız ilk maçını 5 Mart 2014’te Haiti’ye karşı oynadı. Karşılaşma 0-0 sona erdi. Resmi olarak ilk golünü 21 Mayıs 2014’te sahasında oynadığı dostluk maçında Türkiye’ye attı. Türkiye’nin 6-1 kazandığı maçın 35. dakikasında Albert Bunjaku ülkesinin milli takım düzeyinde ilk golünü atarak tarihe geçti.
Genç yetenekleri çevre ülkeler kapıyor
Bağımsızlık sonrası Kosova Milli Takımı’nı Edmund Rugova çalıştırmaya başlamıştı. Uluslararası maç yapması yasak olan Kosova Milli Takımını’nın teknik patronluk koltuğunda 2009’dan bu yana ise Albert Bunjaki oturuyor.
Kosova kökenli olup bugün değişik ülkelerin milli formasını giyen çok sayıda yıldız oyuncu bulunuyor. Ülke nüfusunun yüzde 93’ü Arnavutlardan oluştuğu için Arnavutluk forması giyen çok sayıda Kosovalı oyuncu var. İsviçre milli formasını giyen Stoke City’li Xherdan Şakiri, Arsenalli Granit Xhaka, Watford’lu Valon Behrami, Belçika Milli Takımı’nı tercih eden ve şu an Sunderland’da kiralık oynayan Manchester United’lı Adnan Janujaz, Kosova asıllı yıldız futbolcular olarak ön plana çıkıyor. Bununla birlikte Kasımpaşalı Herolind Shala ve Loret Sadiqu, Konyasporlu Alban Meha, Gençlerbirliği’li Vedat Muriqi ligimizde top koşturan Kosovalı milli oyuncular srasında yer alıyor.
Gruptan çıkamasa da, bugünler başlangıç
2018 Dünya Kupası yolunda Türkiye, Hırvatistan, İzlanda, Ukrayna ve Finlandiya ile aynı grupta yer alan Kosova gruptaki ilk maçında deplasmanda Finlandiya ile 1-1 berabere kalarak ilk puanını aldı. İkinci maçında Hırvatlara sahasında 6-0 yenilen Kosova, gruptaki 3. maçında deplasmanda Ukrayna’ya 3-0 yenildi. Türkiye’nin favori olduğu maçta Kosova’ya şans tanınmıyor. Ama bunlar Kosova milli takımının henüz emekleme dönemi…