ADEM YAVUZ ARSLAN | NEW YORK, Tr724
ABD’deki davada tanık olan Reza Zarrab ifadesinin 7. günü, çapraz sorgusunun ise 3. günü tamamlandı. Zarrab’ın sorgusu davanın tek tutuklu sanığı Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla’nın avukatları Cathy Fleming ve Victor Rocc tarafından gerçekleştirildi. Atilla’nın tek sanık olarak hâkim karşısına çıktığı davanın ilk duruşmasında Savcı Yardımcısı David Denton, Reza Zarrb’ı “yıldızlı tanık” olarak nitelendirmişti. Gün içinde çapraz sorgu bitince Savcılık Zarrab’ı tekrar sorguya aldı.
Bu işlemin tamamlanmasından sonra Zarrab’ın 7 gün devam eden ifade süreci tamamlanmış oldu.
Gün içinde duruşmada Atilla’nın avukatı Fleming, Zarrab’a “Gülen Cemaati’ni hiç duydunuz mu?” diye sordu. Zarrab ise “Evet, duydum” cevabı verdi. Davada ilk kez Gülen Cemaati’nin ismi geçti. Zarrab, 2013 sonrası İran ile ticaretin yeni başlaması için Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’tan mesaj aldığını söyledi.
Zarrab duruşmada, sanık Atilla aleyhine ifade vermeye başladığım tarihten itibaren Türkiye’de mal varlığıma el konulduğunu söyledi.
3 gündür devam eden Zarrab’ın çapraz sorgusu sona erdi. Savcı tekrar Zarrab’ı sorgulamaya başladı.
Zarrab: Çağlayan’a verdim kol saati ve piyano rüşvetti
Savcı, Zarrab’a şu soruları yöneltti.
Savcı: Türk yetkililerine rüşvet verdiniz mi?
Zarrab: Evet
Savcı, Reza Zarrab’ın Zafer Çağlayan’a verdiği saati soruyor.
Savcı: Bu bir rüşvet miydi?
Zarrab: Evet
Savcı, Çağlayan’a alındığı söylenen piyanoyu soruyor.
Savcı: Bu bir rüşvet miydi?
Zarrab: Evet
Zarrab: Türkiye’de cezaevinden kısmen rüşvetle kurtuldum
Zarrab, Aralık 2013’te tutuklanmasıyla ilgili ifade de verdi. Savcının, “Bu suçlamalardan nasıl kurtuldunuz?” sorusuna Zarrab, “Ödemeler yaptım ve bunların bir kısmı rüşvetti.” dedi.
Zarrab: Cezaevinde biri beni işbirliği yaptığım için öldürmeye çalıştı; ailem için endişeleniyorum
Savcı sorgusu sırasında Zarrab’a “(Federal cezaevinden) neden çıkarıldınız?” diye sordu. Zarrab, cezaevinde bir kişinin kendisine bıçak çektiğini ve onu öldürmeye çalıştığını söyledi. Zarrab, bu şahsın, kendisine işbirliği yaptığı için saldırdığını ve onu öldürmek için talimat aldığını söylediğini aktardı.
Sorular aşağıdaki şekilde devam etti.
Savcı: Güvenliğinizle ilgili endişeleriniz var mı?
Zarrab: Tehdit edildikten sonrası için mi soruyorsunuz?
Savcı: Evet.
Zarrab: Elbette.
Savcı, başka kişilerin güvenliğinden endişe edip etmediğini sordu. Zarrab, Türkiye’de bulunan ailesi için endişelendiğini söyledi.
— ADEM YAVUZ ARSLAN (@ademyarslan) 7 Aralık 2017
[CANLI ANLATIM]
Duruşma başlamak üzere. Çapraz sorgu öncesinde avukatlarla yargıç bir değerlendirme yapıyor.
Yargıç Berman: Bu güney bölgesindeki dava daha önce emsali olmayan bir dava mı?
Savcı: Evet.
Duruşma öncesi görüşmelerde, savcı OFAC (Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi) düzenlemelerinde yer alan içinden çıkılmaz nüanslar hakkında yargıca sorular soruyor.
Atilla’nın avukatı Victor Rocco, müvekkilinin yaptığı iddia edilen işlerin, cezai kovuşturmayla değil, sadece ABD finans sistemine giriş yasağıyla cezalandırıldığını öne sürüyor. ABD’li gazeteci Adam Klasfeld’in hatırlatması: Savunmanın teorisine göre Atilla’nın yaptığı iddia edilen işler ABD’yi etkilemiyordu.
Atilla’nın avukatı Rocco: Adalet Bakanlığı sanki Hazine Bakanlığı’ymış gibi hareket ediyor.
Adam Klasfeld’in aktarımına göre, ABD hükümeti OFAC konusunda tanıklardan ifade almaya hazırlanıyor ve bahsedilen yasadaki belirsizlik, savcının yargıca yazdığı bir mektupta anlatılıyor.
Mektuba bu adresten ulaşılabilir
***
Mahkemede OFAC ayrıntısı
Duruşmada Halkbank’ın 2014 yılında, ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkların Kontrolü Ofisi’ne (OFAC) Reza Zarrab’ın da İran’a karşı yaptırımlar için oluşturulan kara listeye alınması için uyarıda bulunduğu iddia edildi. Davanın hakimi Richard Berman’ın jüriyi duruşma salonuna almadan önce, OFAC’tan gelecek olan tarafların şahitlerine yaptıkları karşılıklı itirazların tartışıldığı ön oturumda gerçekleşti. Başsavcılık daha önce mahkemeye verdiği listede, OFAC’tan üç kişinin şahitlik yapacağını belirtirken, savunma makamı ise OFAC’tan emekli bir ismi çağıracaklarını duyurmuştu. Savcılık ise savunmanın şahidinin kurumdan emekli olduğunu ve yasalardaki güncel gelişmeleri bilmediğinden tanıklık yapamayacağını ileri sürdü.
***
Zarrab’ın çapraz sorgusu kaldığı yerden devam ediyor.
Atilla’nın avukatlarından Cathy Fleming bugünkü duruşmada Zarrab’a ifadesindeki tarihler konusunda sorular yöneltiyor.
Salonda ses kaydı dinletiliyor. Ses kaydının Zarrab ile Aslan arasında 2013 yılında yapılmış bir görüşmeye ait olduğu belirtildi.
Daha önceki duruşmalarda “İşlemlerinin kimi zaman Halkbank’ın alt kademelerdeki çalışanlarına takıldığını” iddia eden Zarrab “İşler Hakan Atilla’da o kadar takılmıyordu” ifadesini kullandı.
Zarrab, Happani için “sağ kolum” nitelemesi yaptı.
Davada Zarrab’la Happani arasındaki başka bir görüşmenin ses kaydı dinletiliyor. Görüşmede Aslan’ın, TİM’in 2015’teki ‘ihracat şampiyonu’ şirketlerinden Volgam Gıda’yla ilgili söylediklerinden bahsediliyor.
Duruşmayı aktaran muhabirlerden Klasfeld “Sahte altın ticaretinden gıda ticaretine geçiş yapıyoruz. Bunun nedeni, İran’a yönelik yaptırımların yağmur gibi gelmesi” paylaşımında bulundu.
Zarrab’la Atilla arasında geçen kısa bir ses kaydı dinletiliyor.
Zarrab’ın ifadesinde yalanladığı ‘Rusya sınırındaki olay’ iddiasına dönüldü.
Atilla’nın avukatlarından Fleming, Zarrab’ın şoförünün yüklü miktarda parayı Rusya’ya kaçıracakken Türkiye sınırında yakalandığını iddia etmişti.
Fleming, sınırda yakalanan Zarrab’ın şoförünün, nakit para taşırken durdurulan 14 kişiden biri olduğunu söyledi.
Jüriye gösterilen bir fotoğraf dosyaya eklendi, kamuoyuyla da paylaşılması bekleniyor.
Fotoğrafın ortasında Zarrab’ın kuzeni bulunuyor.
Zarrab’a Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını nasıl aldığı da soruldu.
Fleming: Vatandaşlık almak için normal yollardan ilerlemediniz değil mi?
Zarrab: Olağan yollardan ilerledim ve 2000’de başvurdum.
Gülen Cemaati ilk kez duruşmada geçti
Avukat Cathy Fleming Zarrab’a Gülen ile ilgili sorular yöneltiyor:
Avukat: Gülencileri hiç duydun mu?
Zarrab: Evet. Farklı gruplar bu grup isim farklı isimler kullanıyor. Bu yüzden onların siyasi mi, dini mi yoksa bir terör örgütü mü olup olmadığını bilmiyorum.
Fleming ardından Gülencilerin “bir yeri patlatan teröristler olmadıklarını” söyledi. Zarrab ise “Bu konuda sizinle anlaşmamız mümkün değil çünkü ne yaptıklarını bilmiyorum” dedi.
Fleming ardından Zarrab’ın Türkiye’deki tutukluluk sürecine dair bazı sorular sordu.
Duruşmaları başından bu yana takip eden The Daily Beast muhabiri Katie Zavadski “Fleming şimdi de Zarrab’a bazı şirketlerle bağlantısının olup olmadığını soruyor- soruşturmanın nereye gittiğini belli değil” yazdı.
Zarrab: Atilla aleyhine ifade vermeye başladığım tarihten itibaren mal varlığıma el konuldu
Fleming, 2013 yılında Türkiye’de Zarrab’la ilgili açılan soruşturma hakkında ve 2014’te adı yolsuzluk iddialarına karışan dört bakana yönelik Meclis Soruşturması’nı sordu.
2014’te Meclis Soruşturma Komisyonu’na bir mektup gönderip göndermediğini soran Fleming’e Zarrab’ın cevabı: “Hatırlamıyorum.”
Kol saatleri, benzer kalemler ve piyanonun rüşvet olup olmadığı sorulan Zarrab, bunları hatırlamadığını söyledi.
Zarrab’ın çeşitli şirketlerle bağlantıları olup olmadığını soran Fleming, Zarrab’ın ‘istisnai vatandaşlığı’nı sordu. Zarrab, bunu reddetti.
Zarrab: “Olağan yolları takip ettim hanımefendi. 2001 yılında başvurdum ve 2006 ya da 2007’de vatandaşlık aldım.”
Zarrab daha sonra ifadesini “İlk başvuruyu 2000 yılında yaptım” diye düzeltti
Zarrab: “Sanık (Atilla) aleyhinde ifade vermeye başladığım tarihten itibaren mal varlığıma el konuldu.”
Zarrab: Türk yetkililerin çoğu gelirimin ne kadar olduğunu biliyordu
Zarrab ve çapraz sorgusunu yapan Mehmet Hakan Atilla’nın avukatı Cathy Fleming’in
Avukat Fleming çapraz sorguda Zarrab’a “Hayatınızda çok yalan söylediniz” dedi ve Zarrab’ın az vergi vermek için Türkiye hükümetine de kazancı hakkında yalan söylediğini belirtti.
Zarrab cevap olarak “Türk yetkililerin çoğu gelirimin ne kadar olduğunu biliyordu” dedi.
Fleming: Türk yetkililere yalan söyledin mi?
Zarrab: Bazen…
Fleming: Miami’de FBI tarafından yakalandığında, FBI’a da yalan söyledin mi?
Zarrab: Evet, FBI’a söylediğim yalanlar da oldu.
Tutuklu sanık Mehmet Hakan Atilla’nın avukatlarının çapraz sorguda Zarrab’a yönelttiği bu sorularla amacının, Zarrab’ı itibarsızlaştırarak, jüri üyelerinin gözünde söylediği sözlerin ve verdiği ifadenin inandırıcılığını azaltmak olabileceği belirtiliyor.
Zarrab: ‘ABD’de hapisten çıkmak için yalan söylemek zorundasın’ demedim
Reza Zarrab’a ABD’de cezaevindeyken yaptığı telefon konuşmalarından birinde, konuştuğu erkeğe “ABD’de hapisten çıkmak için yalan söylemek zorundasın” diyip demediği de soruldu.
Zarrab bunu reddederek ‘amcasına böyle bir şey söylemediğini’ iddia etti.
Avukat Fleming: Amcanla ABD’de hapishaneden nasıl çıkabileceğini konuştun değil mi?
Zarrab: Bu doğru değil.
Soru: Ona serbest kalabilmek için yapmadığın bir şey itiraf etmek zorunda olduğunu söylemedin mi?
Zarrab: Bu doğru değil. (Cezaevinden çıkmam) tamamen yaptığımız anlaşma ile oldu. Anlaşmanın tüm temel koşullarını yerine getirmem ve yüzde yüz doğruları söylemem koşuluyla oldu.
Sanık Mehmet Hakan Atilla’nın avukatları, Zarrab’ın cezaevinde yaptığı telefon görüşmelerini kayıtlarını istemiş, kayıtlarda Zarrab’ın telefonda konuştuğu bir erkeğe “ABD’de hapisten çıkmak ya da cezanı azaltmak için yalan söylemek zorundasın” dediği iddia edilmişti. Konuşma kayıtları Azerice.
Zarrab “ekonomik cihat”ın ne demek olduğunu bilmediğini, Farsça yazı okuyamadığını ve Ahmedinecad’a hitaben yazılan ve kendisinin imzaladığı mektupta ne yazdığını bilmediğini öne sürdü.
Fleming: Mart 2016’da tutuklandığınız zaman da ekonomik cihadın ne olduğunu anlamamış mıydınız?
Zarrab: Kesinlikle doğru ama bugün bunun ne olduğunu biliyorum.
Duruşmaya öğle arası verildi
Çapraz sorgu sona erdi.
Savcı bir kez daha Zarrab’ı doğrudan sorgulayacak
Savcı, Zarrab’a, İran’a yönelik yaptırımların ihlaline ilişkin itirafçılık anlaşmasından bahsediyor.
Savcı, Zarrab’ın herkese rüşvet vermediğine dikkat çekerek Aydoğan, Ali Fuat ve Hakan Atilla’nın rüşvet almayan isimler olduğunu ifade ediyor.
Zarrab, Atilla’nın durumun farkında olduğunu ancak yine de onlara ayak uydurduğunu söyledi.
Zarrab: Evet. Atilla genel müdürüne haber verdi çünkü biliyordu.
Zarrab bir delili tanıtıyor: “Bunlar Zafer Çağlayan’a ödenen paralardı.”
Zarrab’a göre bu tutarlar, Zarrab’ın İran ticaretinden ödenen “komisyonlardandı.”
Savcı: ABD’li bir banka yaptığınız işin içinde İran Ulusal Petrol Şirketi’nin olduğunu bilse ne yapardı?
Zarrab: Parayı, gönderen kişinin olduğu yere geri gönderirdi.
Savcı: İşlemi gerçekleştirmezdi, değil mi?
Zarrab onayladı.
Zarrab: Çağlayan’a verdim kol saati ve piyano rüşvetti
Savcı: Türk yetkililerine rüşvet verdiniz mi?
Zarrab: Evet
Savcı, Reza Zarrab’ın Zafer Çağlayan’a verdiği saati soruyor.
Savcı: Bu bir rüşvet miydi?
Zarrab: Evet
Savcı, Çağlayan’a alındığı söylenen piyanoyu soruyor.
Savcı: Bu bir rüşvet miydi?
Zarrab: Evet
Zarrab: Türkiye’de cezaevinden kısmen rüşvetle kurtuldum
Zarrab, Aralık 2013’te tutuklanmasıyla ilgili ifade de verdi. Savcının, “Bu suçlamalardan nasıl kurtuldunuz?” sorusuna Zarrab, “Ödemeler yaptım ve bunların bir kısmı rüşvetti.” dedi.
Zarrab, kendisine ABD’deki cezaevinden çıkma vaadi verilmediğini söyledi
Savcı, Zarrab’ın yaptığı tanıklık anlaşmasıyla ilgili sorular sordu.
Anlaşma kapsamında Zarrab, tanık koruma programından yararlanabileceğini, ancak henüz bu programa başvurmadığını söyledi.
Savcı, Zarrab’a, tanıklık etmesi durumunda kendisine cezaevinden çıkacağı yönünde bir vaat verilip verilmediğini sordu.
Zarrab “Hayır” dedi.
Savcı, eğer tanıklık sırasında yalan söylerse, anlaşmasının sonlanacağını hatırlattı.
Zarrab “Bu bence hayatımda olabilecek en kötü şey olur” dedi.
“Neden?” sorusuna, anlaşmasının ihtilaflı hale geleceğini ve kendisine yeni suçlar yöneltileceğini söyleyerek cevap verdi.
Zarrab: Türkiye Cumhuriyeti mal varlığıma el koydu
Savcı, Zarrab’a yatlarının ve yığınla parasının fotoğraflarını gösterdi, bunlara erişimi olup olmadığını sordu.
Zarrab, Türkiye Cumhuriyeti’nin hepsine el koyduğunu söyledi.
Zarrab, kendisiyle ilişkili olarak 18 kişinin malvarlığına yine Türkiye hükümeti tarafından el konulduğunu söyledi.
“Aralarında var olduğunu bile bilmediğim kişiler var” dedi. “Bazılarını tanımıyordum bile.”
Zarrab, bu kişilerin kendisiyle bağlantılı olarak casuslukla suçlandığını ancak onları tanımadığını söyledi.
Zarrab: Cezaevinde biri beni öldürmeye çalıştı
Savcı: (Federal cezaevinden) neden çıkarıldınız?
Zarrab, cezaevinde bir kişinin kendisine bıçak çektiğini ve onu öldürmeye çalıştığını söyledi.
Zarrab, bu şahsın, kendisine işbirliği yaptığı için saldırdığını ve onu öldürmek için talimat aldığını söylediğini aktardı.
Sorular aşağıdaki şekilde devam etti.
Savcı: Güvenliğinizle ilgili endişeleriniz var mı?
Zarrab: Tehdit edildikten sonrası için mi soruyorsunuz?
Savcı: Evet.
Zarrab: Elbette.
Savcı, başka kişilerin güvenliğinden endişe edip etmediğini sordu. Zarrab, Türkiye’de bulunan ailesi için endişelendiğini söyledi.
Zarrab’ın ifadesi tamamlandı
Savunma avukatı Cathy Fleming söz aldı. Reza Zarrab’ın cezaevinde saldırıya uğramasıyla ilgili daha önce farklı bir hikaye anlattığını söyledi.
Zarrab karşı çıktı:
“Hayır, sadece bir versiyon var. Doğru versiyon bu ve ben de bunu söyledim.”
Fleming, hikayenin diğer versiyonunda, mahkumun Zarrab’ın karşısına geçerek onu öldürmek için tutulduğunu söylediğini, ona iki hafta mühlet verdiğini belirtti.
Fleming: Söz konusu mahkumun bu olayı inkar ettiğini biliyor musunuz?
Zarrab: Bunu yeni duyuyorum ama şaşırmadım.
Fleming, “Artık cezaevinde değilsiniz, değil mi?” diye sordu. Yargıç Berman, Zarrab’ın bu soruya yanıt vermek zorunda olmadığını belirtti.
Zarrab’ın ifadesi yedi gün sonunda tamamlandı.
***
New York Times: Eski koğuş arkadaşı Reza Zarrab’ı tecavüzle suçladı
Amerikan New York Times gazetesi, eski koğuş arkadaşının tecavüz ve diğer cinsel saldırı suçlamalarıyla Reza Zarrab’a Çarşamba günü dava açtığını yazdı. Dava dilekçesine göre, cinsel saldırılar Kasım 2016 ve Mart 2017 arasında, Reza Zarrab Manhattan’daki cezaevinde kalırken gerçekleşti.
Zarrab’ın avukatlarından Robert J. Anello, “Güvenilir olmayan bu kaynaktan gelen suçlamalar şoke edici ve yalan” dedi.Benjamin Weiser imzalı haberde, suçlamaları yönelten kişinin ismi, kimliğini korumak amacıyla paylaşılmadı.
