Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından açıklanan yıllık rapora göre küresel savunma harcamalarındaki yükseliş eğilimi devam ederek, 2018 yılında 1 trilyon 800 milyar dolara ulaştı.
Birinci sırayı her zamanki gibi ABD çekerken, Türkiye ise 15’inci sıradaki konumunu korudu. Sırasını korumasına karşın bir önceki yıla göre askeri harcamalara yüzde 24 daha fazla bütçe ayıran Türkiye, 19 milyar dolarlık harcamasıyla ilk 15 ülke arasında en fazla artış gösteren ülke oldu.
İsveç merkezli SIPRI’nin raporuna göre 2017’de en çok askeri harcama yapan ülkeler sıralamasında dokuzuncu sırada olan Almanya 2018’de sekizinci sıraya yükseldi. Almanya bu dönemde savunma bütçesi için 49 milyar 500 milyon dolarlık bir pay ayırdı.
DW Türkçe’de yer alan habere göre, Ankara’nın askeri harcamalarındaki artış ile ilgili konuşan SIPRI araştırmacısı Nan Tian, “Türkiye hızlı askeri teçhizat teslimatı konusunda giderek daha fazla harcama yapıyor ve bir yandan da yüklü miktarda silah satın alıyor” ifadesini kullandı. Tian ek olarak “Türkiye ayrıca Suriye’deki Kürt gruplara karşı askeri harekâtını genişletiyor, bu da çok fazla paraya mal oluyor” şeklinde konuştu.
ABD İLK SIRADA
SIPRI’nın 2018 verilerini kapsayan raporuna göre dünyada askeri harcamalara en büyük bütçeyi ayıran ülke yine Amerika Birleşik Devletleri oldu. Yıllık harcaması 649 milyar dolara ulaşan ABD’deki yükseliş yüzde 4 oldu.
SIPRI Silah ve Askeri Harcama Programı direktörü Aude Fleurant, söz konusu artışın Başkan Trump yönetiminin bir önceki yıl kararlaştırdığı silah alım programlarının 2018’de uygulamaya geçirilmesinden kaynaklandığını kaydetti.
Ancak ABD’nin toplam harcamaları halen zirve noktasına ulaştığı 2010 yılının gerisinde. 2010 yılında Washington’ın askeri harcamaları şu andaki miktardan yaklaşık beşte bir oranında daha fazlaydı.
ÇİN İKİNCİ SIRADA
Dünyada silahlara harcanan toplam miktarın tek başına yüzde 36’sını oluşturan ABD’yi Çin takip ediyor. Pekin’in 2018 yılında askeri harcamalar için ayırdığı bütçe olan 250 milyar dolar, küresel harcamaların yüzde 14’üne denk geliyor.
Çin’in harcamalarındaki yükseliş eğilimi devam etmesine karşın 2018’deki yüzde 5’lik artış, 1995 yılından bu yana ülkede gözlemlenen en düşük artış yüzdesi olarak kayda geçti. SIPRI araştırmacısı Nan Tian bu durumu Çin’deki ekonomik büyümenin yavaşlamasının bir sonucu olarak değerlendirdi.
RUSYA DÜŞÜŞTE
Suudi Arabistan ise 67 milyar 600 milyon dolar ile üçüncü sıradaki yerini korudu. Suudi Arabistan’ı Hindistan ve Fransa takip etti.
2018 yılında askeri harcamaları için 61 milyar 400 milyon dolarlık bir bütçe ayıran Rusya dördüncü sıradan altıncı sıraya geriledi. Moskova aynı zamanda 2006 yılından bu yana ilk kez ilk beşteki yerini kaybetti.
SİLAHA KİŞİ BAŞINA 239 DOLAR HARCANIYOR
SIPRI raporunun bulgularına göre tüm dünyadaki silahlanma için kişi başına 239 dolar harcanıyor. Bu miktar aynı zamanda tüm dünya ülkelerinin gayrisafi yurtiçi harcamalarının (GSYİH) toplamının yüzde 2,1’ine denk geliyor.
Rapora göre ayrıca Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Yemen gibi ülkelerden yeterince veri girişi olmaması, savunma için yapılan harcamaların gerçekte daha yüksek olduğu tahminlerini beraberinde getiriyor.