Tüberküloz yani verem, halk arasında bilinenin aksine yalnızca akciğerlerle ilgili bir hastalık değildir. Sık yaşanan idrar yolu enfeksiyonları, ateş, halsizlik, idrarda kan görülmesi, böbrek tüberkülozuna işaret edebilir.
Üroloji Uzmanı Dr. Doğukan Sökmen, böbrek ve idrar yollarında görülen bu rahatsızlığın tanısının genellikle geç konulduğuna dikkat çekiyor. Sökmen, taklit yeteneği en başarılı mikrop olan tüberkülozun, akciğerler için erken yapılan aşı ve tedaviler ile gündemde olmasa da, dirençli mikroplarla böbrekte ve idrar yollarında görülme ihtimalinin göz ardı edildiğini söylüyor. Dr. Sökmen’e göre, akciğerle ilgili olmayan verem hastalığı, tüm vakaların yüzde 10’unu kapsıyor. Yüzde 10’luk kısmın yüzde 30-40’ını böbrek ve idrar yolları tüberkülozu oluşturur. Böbreklere ve cinsel organlara tüberkülozun yayılması, dışarıdan alınan mikrobun kan ve lenf yoluyla vücutta yayılması ile gerçekleşir. Yani, tüberküloz metastaz yapan bakteriyel bir enfeksiyondur.
Tüberküloz mikrobu alındıktan sonra ya enfeksiyon oluşturuyor ya da pasif hale geliyor. Pasif hale gelen mikrop odakları uzun yıllar sonra kanser hastalarında, bağışıklık sistemini baskılayan AIDS gibi hastalıklarda, kemoterapi gibi vücut direncini düşüren durumlarda ve kortizon kullanımında yeniden aktifleşerek böbrek, prostat gibi diğer iç organlarda hastalık oluşturuyor. Böbrek dışında yine üreme ve boşaltım sisteminin diğer organlarında da görülebilen bu hastalık; böbrek üstü bezi, mesane, testis, prostat ve iç idrar kanallarında da sorunlara neden olabiliuor.
Erkeklerde daha çok görülüyor
İdrar yolları veya böbrek tüberkülozu pek çok değişik bulgu ve belirtiler ile ortaya çıkabiliyor. İdrar kültüründe kanıtlanmayan enfeksiyon, bu hastalığın habercisi olabilir. Sürekli idrar yolu enfeksiyonu olan birinde yapılan idrar kültürleri hep negatif çıkıyorsa ve buna rağmen hastanın şikayetleri kronik olarak devam ediyorsa idrar yolu tüberkülozu akla gelmelidir.
Bu hastalık erkeklerde kadınlara oranla iki kat daha yaygın görülüyor ve genellikle 40’lı yaşlarda ortaya çıkıyor. Bel ağrısı ve idrarda kanama, böbrek tüberkülozlu hastaların 3’te 1’inde görülen ciddi bir belirtidir. Hastalığı daha da ilerlemiş olan hastalarda; ateş, iştahsızlık, kilo kaybı, gece terlemeleri gibi genel belirtiler de tabloya eklenir.
Erken tanı ciddi problemleri önlüyor
Tedavide en önemli adım, erken tanı konulup tedaviye başlanmasıdır. Tedavi sırasında uzun dönem ilaç kullanımının yanında etkilenen bölümün cerrahi olarak çıkartılması ve hasarlı bölgeyi düzeltmeye yönelik tedaviler de düşünülür.
