Biraz vakit kazandığımız doğrudur…

HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ

Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artışına mola vermesinin nelere mâl olacağını birebir ifade etmek mümkün değil. Mamafih bu molanın fazla uzun soluklu olması dünya çapında beklenen krizin kapıyı erken çalmasına bağlı.

Kriz endişeleri ile adım atılan Kuzey Amerika’da ABD, Euro Bölgesi’nde Almanya ve Asya’da Çin başta olmak üzere dünyanın lokomotifi ekonomilerin büyüme tahminleri yarı yarıya aşağı çekilirken dünyanın diğer tarafının bundan müteessir olmaması beklenemez.

GERİLEME DÖNEMİ

Borsalarda işlem gören hisse senetlerinin kıymeti de mal ve hizmet ticareti de 2019’da ve 2020’de bir miktar gerileyecek.

Zaten bu patikaya girildi. Hisse senetleri piyasasında açığa çıkan kriz emarelerinin 2008 benzeri bir şoka dönüşmesi halinde bütün tahminler olduğu gibi çökecek.

Rakamlar hem piyasanın hem de ABD Başkanı Donald Trump’ın gösterdiği sopaya boyun eğen Fed’in kendi çizgisini inkâr etmesinin ne kadar isabetli bir karar olup olmadığını da ortaya koyacak.

Fed cenahından gelen yeni beyanlar “faiz molası” namına çok uzun bir vadeye işaret etmiyor.

HERKES SOLUKLANACAK

Belli ki herkes kısa bir müddet soluklanacak. Hasar tespiti yapılacak ve reel ekonomiyi tehdit eden enflasyonun yüzde 2 kırmızı çizgiyi aşması halinde faiz silahı kilitli kasadan geri çıkarılacak.

Türkiye 182 milyar dolar borcu nasıl çevireceğini kara kara düşünürken okyanus ötesinde faiz artışının muvakkaten durması mevcut şartlarda gökte ararken yerde bulunabilecek bir kısmet.

2013 senesinden beri faizin kademeli artacağını bile bile Merkez Bankası’na (TCMB) tahkimat yapmayı aklının ucundan bile geçirmeyen Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) için Fed’in çizgi değişikliği krizde devre arası bile olabilirdi.

SICAK PARA KRİZ BİTTİĞİ İÇİN GELMEYECEK

Gelişmekte olan piyasalarda reel faizin en fazla olduğu pazar Türkiye olduğuna göre mevcutlar gitme kararını biraz tehir edecektir.

Kısa vadeli vur-kaç yapmak isteyen sıcak para baronları da ABD’de muslukların bir miktar daha açık kalacağını bilerek yeniden Türkiye’ye meyl edebilir.

Sıcak para yatırımcısı, Türkiye’de kriz bittiği için gelmeyecek. Fed’den vaktiyle bedavaya yakın maliyetle aldıkları paralara para katmak için gelecekler.

Arjantin’in akabinde en yüksek faizi ödeyen Türkiye’nin kaymağını yemek için gelecekler. Fon müdürleri Türkiye’de hukuk devletinin esamisinin kalmadığını gayet iyi biliyor.

Yatırdıkları parayı faizi ile er ya da geç Hazine’den tahsil edeceklerine göre niye yüksek faizi görmezden gelsinler ki! Alan razı veren razı… Onlara mani olan Fed’in muslukları kısmaya devam etmesiydi.

HUKUK VE DEMOKRASİ AÇIĞI OLMASI İKİ GÜNDÜR PARA YAĞMIŞTI

Türkiye’nin vakit kazandığı doğrudur. Her sahada reformların yapıldığı, hukuk devletinin tıkır tıkır işlediği bir Türkiye olsaydı iki gündür Borsa İstanbul 120 binleri geçmiş, dolar ve euro TL’ye mukabil yüzde 7-8 gerilemişti.

Şartlar ne kadar cazip olursa olsun Türkiye’nin yüksek borçluluğu, bütçe açığı ile yan yana yürüyen cari açığı, yüksek enflasyonu ve tırmanan işsizliği kalıcı yatırımcıyı caydıracak kadar vahim bir mahiyette.

Hepsinden mühimi Recep Tayyip Erdoğan’ın batıda bir “diktatör” olarak kabul edilmesi ve parlamenter sistemin yerine getirilen Partili Cumhurbaşkanlığı’nın temel hak ve hürriyetleri bertaraf eden bir silindire dönüşmüş olduğu hakikatitir.

Türkiye’ye dair raporlarda “özgür olmayan ülkeler” ibaresi bazen silik bazen kalın puntolarla ifade edilirken Fed’in kararı ile aralanan fırsat kapısından içeri girilme ihtimali maalesef yok.

FED 182 MİLYAR DOLAR BORCU SİLMEDİĞİNE GÖRE…

Borsacılara bakarak havalarda uçanlar var… Niye bu kadar seviniyorlar anlamak mümkün değil.

Fed, Türkiye’nin 2019’da vadesi gelmiş 182 milyar dolar borcunu mu sildi? Böyle bir karar vaki olmadığına göre neyi kutluyoruz…

2018 senesi ağustos ayında maruz kaldığımız kur şokundan hemen evvel borsa rakamlarını tekrar gözden geçirmenizi tavsiye ederim…

Fed işler yolunda gittiği için frene basmadı ki! Kriz geliyor, belki mani olabilirim zehabına kapıldı.

EKONOMİ TEMELLERİNDEN SARSILDI

Türkiye’nin vaziyetine gelince serbest piyasa dinamikleri ile izah edilemeyecek kadar acınacak bir sopalı ekonomiyi ne faiz molası ne de Dünyayı Kurtaran Adam kurtarabilir…

Adalet mülkün temeli değil miydi? Kaldı mı adaletten eser? Öyleyse neyi, hangi kararı konuşuyoruz? Türkiye ekonomisinin temellerinden sarsıldı.

Vakit kazandığımız doğrudur… Mamafih krizin ikinci yarısı için başlama düdüğü 31 Mart günü çalınacak.

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin