Reel ekonomi politikalarını terk eden AKP’nin ekonomide meydana getirdiği tahribat, belediyelerin mali yapısını altüst etti. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na göre, belediyelerin bütçe açığı 2022’de 24,7 milyar TL iken, 2023’ün sonunda 86,5 milyar TL oldu.
Türkiye’de son yıllarda iktidar eliyle oluşturulan ekonomik kriz, yerel yönetimlerin bütçe dengesini de bozdu.
İğneden ipliğe hemen her ürüne yapılan zammı vatandaşa yansıtmamaya çalışan belediyelerin gelirleri giderlerinin çok altında kaldı.
BirGün’den Mustafa Bildircin’in aktardığına göre, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın belediyelerin bütçe gerçekleşmelerine yönelik verileri de çarpıcı tabloyu gün yüzüne çıkardı.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın verilerine göre, belediyeler 2023 yılı geliri 682 milyar 313 milyon 298 bin TL oldu. Toplam 682,3 milyar TL’lik gelirin 474,7 milyar TL’sini faizler, cezalar ve paylardan toplanan para oluşturdu. Faiz, ceza ve payların ardından en yüksek gelir kaleminin, 68,6 milyar TL’lik gelir ile sermaye gelirleri kalemi olduğu bildirildi.
GİDERLER KATLANDI GELİR DÜŞTÜ
Belediyelerin giderleri ise Türkiye’deki hızlı enflasyon artışı nedeniyle katlandı. Buna göre, 2023 yılında 682,3 milyar TL geliri bulunan belediyeler, toplam 768 milyar 828 milyon 974 bin TL’lik gidere imza attı. 2023 yılında, 2022 yılına oranla en yüksek artış kaydedilen gider kaleminin, yüzde 105’lik artış ile personel giderleri kalemi olduğu belirtildi.
Belediyelerin 2023 yılındaki diğer bazı gider kalemleri ve 2022 yılına oranla yaşanan artış ise şöyle sıralandı:
- Mal ve hizmet alım: 353 milyar 410 milyon 751 bin TL (Yüzde 101)
- Faiz: 16 milyar 870 milyon 57 bin TL (Yüzde 77)
- Cari transferler: 48 milyar 199 milyon 611 bin TL (Yüzde 84)
- Sermaye giderleri: 245 milyar 131 milyon 412 bin TL (Yüzde 88)
Belediyelerin ve bağlı idarelerin öz gelirlerinin giderlerini karşılama oranındaki erime de verilere yansıdı. Buna göre, 2021 yılında yüzde 43 olan mahalli idarelerin gelirlerinin giderlerini karşılama oranı, 2022 yılında yüzde 42’ye, 2023 yılında ise yüzde 38’e kadar geriledi.
