AB genelinde yapılan Avrupa Parlamentosu seçimleri sonucunda aşırı sağ birçok ülkede oy oranını artırdı. Fransa’da Le Pen liderliğinde aşırı sağ ikinci sıradaki partinin yaklaşık iki katı oy alınca Cumhurbaşkanı Macron parlamentoyu fesh etti. Fransa Haziran ayı sonunda seçime gidecek.
Belçika’da Başbakan Alexander De Croo’nun partisi kan kaybederken aşırı sağcı Vlaams Belang ve Flaman milliyetçisi NVA seçimden zaferle ayrıldı. Başbakan De Croo, “Bu bizim için çok zor bir akşam, kaybettik. Yarından itibaren görevden ayrılan Başbakan ben olacağım. Ancak biz liberaller güçlüyüz ve geri döneceğiz” dedi. MR’ın kendilerinin aksine Walonia ve Brüksel bölgesinde başarılı olduğunu vurgulayan Başbakan sözlerine şöyle devam etti: “Bu seçimin kazananları N-VA, Vlaams Belang ve Vooruit olmuştur.”
Aşırı sağ Avusturya’da da birinci parti olurken Almanya ve Hollanda’da ikinci sırayı aldı. Sonuçların henüz açıklanmadığı İtalya’da da Georgina Meloni’nin partisinin zafer kazanması bekleniyor.
AP’de Sol güç kaybetti, Aşırı sağ güçlenmeye devam ediyor
Avrupa geneline bakıldığında ilk sonuçlara göre Yeşiller ve Liberaller yaklaşık AP’de 20 vekil kaybetti. Liberallerin oy kaybında Macron’un Fransa’da aşırı sağ karşısında aldığı mağlubiyet etkili oldu. Sosyal Demokratlar ve Sol grubununda da vekil sayısı tek hanelerde düşerken Ursula von der Leyen’in partisi EPP de dahil olmak üzere merkezin sağındaki tüm partilerin vekil sayısını artırması dikkat çekti.
Aşırı sağ Fransa ve Avusturya’da birinci parti olurken AP’nin en büyük partisi EPP, oylarını da artırarak Almanya ve İspanya başta olmak üzere birçok ülkede ipi göğüsledi. Almanya’da aşırı sağ AfD, Başbakan Olaf Scholz’un Sosyal Demokratlarından daha fazla oy alarak ikinci parti oldu. Doğu Almanya’da ise açık ara farkla seçimi kazandı. Geert Wilders’in partisi PVV ise Yeşil-Sol koalisyonun hemen ardından Hollanda’da ikinci parti oldu. Wilders’in partisi Hollanda yerel siyasetinde kurulan hükümette de en çok vekile sahip koalisyon ortağı durumunda.
Belçika’da NVA sürprizi
Belçika’da AP seçimleri ile genel seçimler birlite yapıldı. Başbakan De Croo’nun partisi Open VLD ağır bir yenilgi yaşarlen Flaman milliyetçisi partiler oylarını artırmaya devam ediyor.
Flaman milliyetçisi parti NVA’nın lideri Baart de Wever, “En büyük olarak kalacağımızı, itiraf etmeliyim ki biz de artık bunu beklemiyorduk” dedi. Seçim anketlerinde aşırı sağcı Vlaams Belang’ın yüzde 4-5 bandında gerisinde olan NVA, Belçika’nın Flaman tarafında birinci parti oldu.
Baart de Wever, son hafta yaptığı açıklamada Vlaams Belang ile koalisyona gitmeyeceklerini açıklamıştı. Aşırı sağın hükümet dışı bırakılacağını söyleyen Baart de Wever’in oylarının anket sonuçlarına göre artarken Vlaams Belang desteğinin azalması dikkat çekti.
Baart de Wever, Hollanda’da Dilan Yeşilgöz’ün aylar önceki genel seçimlerden önce uyguladığı stratejiden farklı bir yol izlemesi sonuç verdi. Dilan Yeşilgöz’ün açıklamaları sonrası Geert Wilders’in partisinin oyları artışa geçmiş, VVD’nin oyları ise düşmüştü.
ilgili kısım için:
Belçika’nın Flanders tarafında aşırı sağ geçen seçime göre oylarını yüzde 5’e yakın artırırken Brüksel’de ve Wallonia’da Liberaller ve Sosyal demokratlar en çok oy alan partiler oldu. Flaman kesim aşırı sağa yönelmeye devam ederken Fransızca konuşan Wallon populasyonun da aşırı sol olarak görülen İşçi Partisine desteğinin arttığı görüldü. Wallonia ve Brüksel’de İşçi Partisi oylarını önemli oranda artırdı. Parti lideri Raoul Hedebouw, “Biz tek ulusal partiyiz ve federal parlamentodaki en büyük gruplardan biriyiz. Bugün hiç kimse PVDA’yı görmezden gelemez” dedi.
Polonya’da sağın güç kaybetmesi dikkat çekti
Polonya’da aşırı sağcı parti Konfederasyon ilk kez AP’ye vekil gönderse de genel sonuçlarda sağın oy kaybetmesi dikkat çekti. Sonbahar’daki seçimlerde sağcı PiS hükümetten düşmüş ve AB yanlısı Donald Tusk liderliğindeki koalisyon yaklaşık 10 yıl sonra tekrar hükümete gelmişti. AP seçimlerinde ülkedeki genel seçime benzer bir tablo ortaya çıktı. Aşırı sağcı parti oylarını 5 yıl öncesine göre yaklaşık yüzde 7,5 artırırken hükümetten düşen PiS partisi ise yüzde ondan fazla oy kaybetti.
Aşırı sağ İspanya ve Portekiz’de de güçlendi
İspanya’da merkez sağ oyların yaklaşık 3’te birini alarak birinci olurken geçen seçime göre oylarını yüzde 10’dan fazla artırdı. Sosyal Demokratlar oy oranını yüzde 30’un üzerinde tutmayı başarsa da yaklaşık yüzde 3 oranında oy kaybetti ve ikinci parti konumuna düştü. Aşırı sağcı Vox ise yüzde 10’un üzerine çıktı ve AP’ye tahmini 7 vekil göndermeyi başardı.
Portekiz’de ise Sosyal Demokratlar yüzde 3-4 civarında oy kaybetse de çok az farkla birinci parti olmayı başardı. Merkez sağ ve Sosyal Demokratlar bir önceki seçimde olduğu gibib yine yüzde 30’un üzerinde oy aldı. Aşırı sağcı Chega ise ise yüzde 9.8 oy oranına ulaştı ve parlamentoya iki vekil göndermeye hak kazandı.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen: Merkez siyaset hala ayakta
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Avrupa seçimlerini kazandık, açık ara en güçlü partiyiz, istikrarın teminatıyız” dedi. Sol ve sağdaki aşırı uçların desteğini artırdığını söyleyen Leyen, bu sonucun merkezdeki partiler için büyük bir sorumluluk getirdiğini belirtti. Merkez partilerin tutunmaya devam ettiğini vurgulayan Komisyon Başkanı, Liberaller ve Sosyal Demokratlarla anlaşma yoluna gideceğinin sinyalini verdi.
Avrupa Parlamentosu Başkanı Metsola: Yapıcı ve Avrupa yanlısı merkez tutunuyor
Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola Euronews’e yaptığı açıklamada, şu ana kadarki sonuçlara göre AB’deki Avrupa yanlısı güçlerin yerini koruduğunu söyledi. Metsola yaptığı açıklamada “İtalya gibi ülkelerden gelecek sonuçları bekliyoruz ancak ilk tahminlere göre yapıcı ve Avrupa yanlısı merkez yerini koruyor gibi görünüyor” dedi. Parlamento Başkanı sözlerine şöyle devam etti: “Siyasi gruplar yarından itibaren Avrupa Parlamentosu’nun nasıl görüneceğini görmek için bizimle görüşmeye başlayacaklar. Parlamento çoğunluklarla çalışır ve öyle görünüyor ki bu merkez olacak.”
İtalya’da sürpriz yok, kazanan Meloni
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri partisi AB parlamento seçimlerinde en çok oyu alan parti oldu. Henüz resmi olarak oy sayımı devam etse de Meloni’nin partisi yaklaşık yüzde 28 oy ile birinci sırada. İkinci sıradaki Sosyal Demokratlar ise Meloni’nin yaklaşık yüzde 5 gerisinde yer alıyor.
Meloni’nin aşırı sağcı koalisyon ortaklarından Lega’nın yüzde 8-10 civarında oy alması beklenirken diğer koalisyon ortağı Forza Italia partisinin de oy oranını yüzde 10’un üstünde tutacağı öngürülüyor.
Sosyalistler Meloni’yi istemiyor
AP’nin birinci partisi EPP olurken Sosyal Demokratlar, Ursula von der Leyen’e Meloni ile çalışmayacaklarının sinyalini vermeye devam ediyor. Sosyalist adaylar, AP’deki Meloni’nin başında olduğu ECR ve Le Pen’in başında olduğu ID grupları ile çalışmayacaklarını seçimden sonra da tekrarladı.
