Avrupa Komisyonu, Macaristan’ın düzensiz göçmenleri Brüksel’e taşımasını engellemek için elindeki tüm yasal yetkileri kullanacağını söyledi. AB’nin yürütme organı Avrupa Komisyonu ve Macaristan Başbakanı Orban arasında yıllardır süren gerginliğin bir üst seviyeye çıkması bekleniyor.
Budapeşte’nin düzensiz göçmenleri kasıtlı olarak otobüslerle Brüksel’e nakletme tehdidi, Avrupa Adalet Divanı’nın (ECJ) Macaristan’a kestiği ve ülkenin ödemeyi reddettiği 200 milyon avroluk cezaya misilleme olarak değerlendiriliyor.
Euronews’in aktardığına göre bir AB Komisyonu sözcüsü, “Macar makamlarının düzensiz göçmenleri Macaristan’ın Sırbistan sınırından Brüksel’e nakledeceklerine ilişkin açıklamaları tek kelimeyle kabul edilemez.” dedi.
Sözcü, “AB hukukuna saygı gösterilmesini sağlamak üzere anlaşma kapsamındaki tüm yetkilerimizi kullanmaya da hazırız. Bu eylem, gerçekleştirildiği takdirde, AB hukukunun yanı sıra samimi ve sadık işbirliği ilkesinin ve aynı zamanda karşılıklı güvenin de açık bir ihlali olacaktır. Ayrıca, bir bütün olarak Schengen bölgesinin güvenliğine de zarar verecektir.” ifadelerini kullandı.
Sözcü, Komisyon’un, hükümetin açıklanan planı uygulamaya koymaktan “kaçınmasını” sağlamak üzere Budapeşte ile “temas halinde” olduğunu söyledi. Macaristan’a komşu olan ve potansiyel olarak etkilenebilecek ülkelerle de temaslar devam ediyor.
Macaristan tehdidini henüz gerçekleştirmedi ve ne zaman gerçekleştirebileceğine dair bir tarih de vermedi.
Tartışma yeniden alevlendi
Son tartışma, Haziran ayında Avrupa Adalet Divanı’nın Macaristan’ın sığınma hakkına getirdiği katı kısıtlamalar nedeniyle “AB hukukunu eşi benzeri görülmemiş ve son derece ciddi bir şekilde ihlal ettiğine” karar vermesinden kaynaklanıyor. Mahkeme ülkeyi toplu olarak 200 milyon avro ve ihlalin devam ettiği her gün için de 1 milyon avro para cezasına çarptırmıştı.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban karara öfkeyle tepki göstererek kararı “çirkin ve kabul edilemez” olarak nitelendirmişti. Orban haziran ayında yaptığı açıklamada, “Görünen o ki Brüksel bürokratları için yasadışı göçmenler kendi Avrupa vatandaşlarından daha önemli” demişti.
Tartışma, Cuma günü Macar yetkililer düzensiz göçmenleri Brüksel’e ücretsiz göndereceklerini iddia ettikleri otobüslerin önünde bir basın toplantısı düzenlemişti.
Devlet Bakanı Bence Rétvári basın toplantısında üzerinde “Röszke-Brüksel” yazılı ışıklı tabelalar bulunan otobüslerin düzensiz göçmenleri “gönüllü” ve “ücretsiz” olarak Brüksel’e götüreceğini açıklamıştı.
Schengen tehlikede mi?
Budapeşte’nin tehdidi karşısında Komisyon, AB Konseyi’ne Macaristan’ın Schengen bölgesi kapsamındaki hakların askıya alınması da dahil olmak üzere çeşitli yaptırımların uygulanması çağrısında bulunabilir.
Macaristan ve AB Komisyonu arasında tırmanan gerilimin yanı sıra Berlin’de yaşanan terör olaylarının ardından Berlin’in sınırlarında kontrollere başlaması, Schengen bölgesinin kazanımlarının kaybedilebileceği korkusunu tetikliyor. Özellikle, koordinasyonsuz sınır kontrollerinin bölge içerisindeki serbest dolaşım hakkını pratikte engelleyebilir.
Sınırlarda kontrol bölgeleri oluşturmak için devletlerin Avrupa Birliği’nden izin almak gibi bir zorunluluğu bulunmuyor. Geçici olmak kaydıyla sınırlarda kontrol yapılabiliyor.