Amerika’ya “kefen parası” ile kafa tutacak

HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ

Hazine’nin kasasında para kalmadığını anlamak için fazla uzağa gitmeye lüzum yok. İki ay evvel teşebbüs edildiğinde infiale sebep olan mevzuat değişikliği raftan indirildi.

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükûmeti, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda (TCMB) tutulan “yedek akçe (ihtiyat akçesi)” için yarım kalan işi bitirmekte kararlı.

DEVLETİN KEFEN PARASINI HARCAYACAKLAR

Hazırlanan kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gelecek. Böylece “ihtiyat akçesi” Merkez Bankası’nın hesaplarından Hazine’nin hesabına geçecek.

Memleketin kefen parasını Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak dilediği gibi harcayabilecek.

İhtiyat akçesinin bu şekilde ulu orta mevzu bahis olması iktidar namına başlı başına bir tükenmişliktir. Mahiyeti icabı fazla dillendirilmeyen ve millî güvenlikle birebir irtibatlı sebepleri var ihtiyat akçesinin.

Muhtemel bir muharebede Türk Silahlı Kuvvetleri’nin her nevi ihtiyacını karşılamak için tesis edilmiş bir müessese yerle bir edilecek.

BİR KEREYE MAHSUS OLMAYACAK

Halka değil, hısım-akraba ve yandaşa hizmet etmeyi gaye edinmiş AKP böylesine hassas bir kalemde elde avuçta kalmış son paraları da sıfırlayacak.

Üstelik kanun teklifine göre ihtiyat akçesini harcama imtiyazı bir kereye mahsus olmayacak.

Merkez Bankası’nın senelik kârının yüzde 20’si Türk Lirası olarak yedek akçe hesabında tutuyordu.

AKP’nin hazırladığı kanun teklifi ile yedek akçeye tahsis edilecek oran yüzde 10’a inecek. Buna karşılık gelen tutar her yıl Hazine’ye aktarılacak.

Bu seneye mahsus olmak üzere sadece birikmiş yedek akçe Hazine’ye aktarılacak.

İHTİYAT AKÇESİ TARİHE KARIŞACAK

TCMB Kanunu’nda 60’ıncı madde yeniden tanzim ediliyor. Buna göre mevcut maddenin bankanın yıllık safî kârının yüzde 20’sinin yedek akçeye ayrıldığını belirten “a fıkrası” kaldırılacak.

Bununla birlikte ilgili maddeye şu hüküm ilave edilecek: “Son yıl karından ayrılan ihtiyat akçesi hariç, birikmiş ihtiyat akçeleri her yıl kara katılarak dağıtılabilir.”

Halihazırda yedek akçe tutarı 40 milyar TL.

AKP bu mevzuda da devletin bütün teamüllerini altüst ediyor, hafızasını siliyor.

MERKEZ BANKASI 38 MİLYAR TL AKTARMIŞTI

Kara gün için biriktirilmiş ve bir nevi “devletin kefen parası” diye nitelenebilecek bir paraya bile göz dikilmesi kamu maliyesinin perişan ahvalini gayet berrak şekilde gözler önüne seriyor.

2019 senesinin ilk 5 aylık döneminde merkezi idare bütçesi 66,5 milyar TL (Merkez Bankası’nın ocak ayında aktardığı 38 milyar TL temettüye rağmen) açık verdi.

Bütçedeki kara deliğin büyüklüğü sene sonuna kadar 150 milyar TL’yi bulacak. Hazine borçlanma limitlerinin yüzde 80’ini yılın yarısı bitmeden doldurdu.

Hükûmet “para” diye kapıya yığılan kamu müteahhitlerini aylardır oyalıyor. Kamu ödemeleri ağır-aksak. Bakanlıklara tahsis edilmiş ödeneklerde bile gecikmeler var.

GÜNÜBİRLİK KARARLAR

Bunun içindir ki Hazine Bakanı Berat Albayrak’ın yarını düşünmeye mecali kalmadı. Günübirlik kararlardan bilmem kaçıncısı ile karşı karşıyayız.

Albayrak’ın ne yapıp edip para bulması lâzım. Kasa bomboş. Kriz şartları ağırlaştıkça manevra kabiliyeti de azalıyor.

Rus S-400 hava savunma sisteminin temmuz ayında teslim alınması halinde Amerika Birleşik Devletleri’nin müeyyide paketini açıklayacağı artık sır değil.

Hükûmet ihtiyat akçesini S-400 krizinde hem destekçilerini ayakta tutmak hem de dövizi düşmüş gibi göstermek için kullanacak. Yine algı oyunları yine yalanlar tedavüle girecek.

Muhtemelen S-400 krizinin ilk şok dalgasında döviz piyasasına müdahale etmek için 40 milyar TL (8 milyar dolar) kullanılacak.

AMERİKA’YA KARŞI 20 MİLYAR DOLAR!

AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın Amerika ile malî, askerî ve iktisadî muharebeyi göze aldığı anlaşılıyor.

Dünyanın süper gücü ile girişilecek muharebeye hazırlık ise Merkez Bankası’nda tutulan yedek akçe ile yapılıyor.

Tankların önüne masa sandalye ve kanepe ile barikat kurmaktan ne farkı var? Erdoğan, ABD ile çatışacaksa 8 milyar dolardan çok daha fazlasına ihtiyacı olduğunu bilmiyor olamaz. Ortalığı ateşe verip kriz başta olmak üzere canını sıkan bütün gündemleri unutturacağını umuyor. Böylece kendisine zaman kazandıracak.

Erdoğan daha evvelki krizlerde olduğu gibi S-400 krizinde de inadının ve ihtirasının bedelini yine 82 milyona ödetecek.

VER MEHTERİ…

Türkiye en kuvvetli vaktinde bile Amerika ile boy ölçüşemeyecek kadar cılız bir rakipti. Halihazırda en zayıf döneminde.

Net döviz rezervleri altın hariç ekside. Net altın rezervi de 12 milyar dolar.

Kefen parasından gelecek 8 milyar dolar ilave edildiğinde cephanelikte 20 milyar dolara tekabül edin mühimmat var.

Bindik bir alâmete… Ver Mehteri Erkan Tan…