Almanya Pazartesi günü, düzensiz göçü ve sığınma başvurularını azaltmak amacıyla tüm kara sınırlarında pasaport kontrollerine başladı.
Alman polisi 16 Eylül Pazartesi gününden itibaren ülkenin tüm kara sınırlarını denetlemeye başladı. Daha önce sadece doğu ve güney sınırlarında uygulanan sınır kontrolleri artık Batı Avrupa sınırlarına da genişletildi. Alınan ilk karara göre önümüzdeki altı ay boyunca Danimarka, Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Fransa ile olan sınır geçişleri de denetime tabii olacak.
29 ülkeden oluşan Schengen bölgesinin cografi olarak merkezinde yer alan Almanya önümüzdeki 6 ay için Schengen üyesi 9 komşusu ile sınır kontrollerini başlatarak anlaşmayı pratikte askıya almış oldu. Almanya’nın politikasının zincirleme bir etki oluşturmasından endişe ediliyor.
Yeni sınır kontrollerinin insan ve yük hareketlerinde aksamalara yol açabileceği belirtilirken Polonya Başbakanı Donald Tusk, Almanya’yı kapsamlı yeni kontrollerle tüm Schengen sistemini tehlikeye atmakla suçladı.
Kural olarak, Schengen Bölgesi’ndeki iç sınır kontrolleri sadece belirli koşullar altında gerçekleştiriliyor. Bu koşulların oluşup oluşmadığına üye devletler kendileri karar verirken bunun için Avrupa Komisyonu’nu bilgilendirmeleri yeterli görülüyor.
Sınır kontrollerinin yasa gereği geçici olması gerekirlen süre maksimum 3 yıla kadar uzatılabiliyor. Avrupa Birliği’nin, bu tür sınır kontrolleri için kınama cezası verme yetkisi var ancak bu henüz hiç uygulanmadı.
Almanya’nın, sınır kontrolleri getiren tek ülke olmaması dikkat çekiyor. Şu an Almanya dahil 9 Schengen ülkesinin sınırlarında geçici kontroller gerçekleştirdiği biliniyor. Son 10 yılda yüzlerce kez değişik ülkeler terör tehdidi, göç baskısı, Rus casusluğu veya büyük spor etkinlikleri gibi değişen gerekçelerle defalarca sınır kontrollerine başvurdu.
Almanya, terörizm riskini ve ülkeye giren sığınmacı sayısını azaltmak istediğini söyleyerek 2015 yılından bu yana güney komşusu Avusturya ile olan sınırını da kontrol ediyor. Avusturya da Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Slovenya ile olan sınırlarını kontrol etmek için aynı gerekçeleri kullanıyor.
Covid 19 pandemisi sürecinde de birçok ülke sınır kontrollerine başlamış, bazı sınırlar kapatılmıştı.
Sığınma başvuruları nasıl etkilenecek?
Alman yetkililerin ilk açıklamalarına göre ülkeye izinsiz girmeye çalışan kişiler tespit edildiğinde eğer sığınma talebinde bulunmazlar ise ülkeye alınmayacak. Sınırda tespit edilen kişiler eğer sığınma talebinde bulunurlarsa ülkeye giren kişinin başka bir AB ülkesinde zaten sığınma başvurusunda bulunup bulunmadığı kontrol edilecek. Bu kişinin daha sonra ilk iltica başvurusunun yapıldığı ya da Schengen Bölgesi’ne ilk giriş yaptığı ülkeye geri gönderilebileceği ifade edilirken bu geri gönderme işleminin gerçekleşmesi için kişinin kaydının alındığı ilk ülkenin bunu kabul etmesi gerekiyor.
Geri gönderme işleminin teknik olarak nasıl uygulanacağı henüz belirsizliğini koruyor. Dublin Yönetmeliği olarak adlandırılan bu prosedürler genellikle aylar alabilirken sığınmacılarına Almanya sınırlarındaki kamplarda tutulabileceği aktarılıyor. Fakat Almanya’nın sınırlarda bu sığınmacıları misafir edebilecek kampları henüz kurmadığı biliniyor. Diğer taraftan polis sınır kontrolleri için yeterince personel gücünün olmadığından şikayet ediyor.
Federal polise göre Ocak ve Temmuz 2024 tarihleri arasında 34.000 kişi Almanya’ya girmeye çalıştı. Yaklaşık 17.000 kişinin doğrudan sınırdan girişine izin verilmedi. Diğer yarısının girişine izin verildi ve Dublin Yönetmeliği kapsamında işlem gördü yada görmeye devam ediyor.