HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Türkiye’de dünün en önemli haberlerinden biri Kırşehir’de Tarım Kredi Kooperatifi’ne borcu nedeniyle çiftçi Şevket Eker’in traktörünün haczedilmesiydi. Eker, kooperatife 40 bin TL’lik borcunu ödeyemediği için tarlada çalışan traktörüne jandarma eşliğinde el konuldu. Medyaya yansıyan görüntülere göre Şevket Eker, çaresizce eline aldığı telefonla haciz işlemini durdurmak için birkaç yeri aradı ancak nafile… Traktör, çekiciye yüklenerek götürüldü.
HANİ ÇİFTÇİNİN TRAKTÖRÜ BAĞLANMAYACAKTI!
Şevket Eker, “Bir donumuz kaldı bacağımızda satılmadık. Kimseye söyleyecek bir sözümüz kalmamış. Tarlada çalışan traktörü bağladılar. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı vardı, çiftçinin traktörüne haciz konulsa da bağlanıp götürülmesi yoktu. Şimdi işimizi görecek traktör elimizde kalmadı. Çaresiz kaldık.” dedi.
GİRDİ MALİYETLERİ KANATLANDI
Şevket Eker, borca batmış binlerce çiftçiden sadece biri. Onun gibi borç batağında, haciz kıskacında onbinlerce çiftçi var. Kimisinin tarlası hacizli, kimisinin traktörü ve tarım aletleri. Bir çok çiftçi hacizden kaçırmak için traktör ve tarım aletlerini saklıyor.
TÜİK’in Temmuz ayına ilişkin Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’ne (Tarım-GFE) göre çiftçinin maliyeti geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29,38 arttı. Ancak çiftçilere göre söz konusu oran yüzde 40’ın bile üzerinde.
Çiftçiyi en çok zorlayan gübre… Gübrenin fiyatı geçtiğimiz yıla göre yüzde 62,43 daha yüksek. Gübre ve toprak geliştiriciler alt grubunu ise yüzde 48,07 ile ikamet amaçlı olmayanlar çiftlik binaları aldı. Fiyatı en çok artan kalemlerde üçüncü sırada ise yüzde 43,37 ile bina bakım masrafları yer alıyor.
ÇİFTÇİ SAYISI AZALIYOR
AKP’nin ithalat saplantısı yerli üreticiyi bitirdi. Kazanamayan çiftçi üretmeyi bıraktı. Türkiye İstatistik Kurumu ve SGK’nın verilerine göre Türkiye’de çiftçi sayısı son 12 yılda yüzde 48 azaldı. 2008’de 1 milyon 127 bin olan çiftçi sayısı 2019’de 600 bine kadar geriledi. Kayıtlı çiftçi sayısında 2008’den bu yana 541 bin 600 azalma olduğu görülüyor. Bu da yüzde 48’lik düşüş anlamına geliyor. Tarım alanları da son 18 senede yüzde 12,3 düştü.
BORÇ 148 MİLYARA ÇIKTI
Türkiye’de çiftçiler gırtlağına kadar borca batmış durumda. Çiftçiler krediyle ayakta durmaya çalışıyor. Son bir yılda çiftçinin kullandığı kredi miktarı yaklaşık 28 milyar lira. AKP iktidara geldiği 2002’de çiftçinin 1 milyar TL borcu vardı. Bugün bu rakam 148 milyara çıktı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada 17 ildeki çiftçilerin toplam elektrik borcunun 23 milyon 609 bin 705 lira olduğunu söylemişti. Kısaca çiftçi, AKP iktidarı döneminde elektrik faturalarını bile ödeyemez hale gelmiş durumda.
DEVLET ÇİFTÇİYE BORCUNU ÖDEMİYOR
2006 yılında AKP hükümeti tarafından çıkarılan Tarım Kanunun 21. Maddesine göre çiftçiye verilecek doğrudan destek miktarı GSYH’nin yüzde 1’den az olamaz. Ancak bu miktar hiç bir zaman ödenmedi. 2006 yılından bu yana çiftçinin biriken alacağı 2020 yılı dahil 160 milyar lira civarındaydı. Bu yılı da dahil ettiğinizde rakam 210 milyar TL’nin üzerine çıkıyor. Bugün itibariyle her çiftçinin devletten ortalama 266 bin lira alacağı olması demek…
