AİHM’den 8 yıl sonra ‘Hidayet Karaca’ kararı: İhlal var, Türkiye 18 bin Euro tazminat ödeyecek

ENSAR NUR, TR724 STRAZBURG

Strazburg’da bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), kapatılan Samanyolu Medya Grubu Başkanı Hidayet Karaca’nın başvurusunu 8 yıl sonra karara bağladı. Başvuruyu inceleyen Mahkeme, Hidayet Karaca’yı haklı buldu ve ihlal kararı verdi. Türkiye 18 bin Euro tazminata mahkum edildi.

AİHM, 14 Aralık 2014’ten beri tutuklu bulunan kapatılan Samanyolu Grubu Başkanı Hidayet Karaca’nın davasında 8 yıl sonra karar verdi. Karaca, dizi senaryosundan kumpas çıkarılarak Aralık 2014’te tutuklanmasının ardından 2015 yılında AİHM’e başvuruda bulunmuştu. Mahkeme, Nisan 2016’da Türkiye hükûmetine ve Karaca’ya cevaplamaları için sorularını iletmişti. Mahkeme o tarihten bu yana başvuruyu karara bağlamamıştı.

Avukat ve eski diplomat Hakan Kaplankaya, #AİHM‘in Hidayet Karaca kararını TR724’te @bulent_korucu‘ya değerlendirdi https://t.co/rN3vHRgtuc pic.twitter.com/ZhafJ1KJQG

— Tr724 (@Tr724) June 20, 2023

AİHM önünde düzenlenen İkinci Adalet Buluşması ile aynı güne denk gelen kararda, Mahkeme Hidayet Karaca’nın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile garanti altına alınmış olan haklarının ihlal edildiğine hükmederek Türkiye’yi mahkum etti. Türkiye Karaca’ya 18 bin Euro tazminat ödeyecek.

Hidayet Karaca’nın avukatları başvuruda AİHS’in pek çok maddesinin ihlal edildiğini savunmuşlardı.

Karaca’nın avukatları, cezai bir suç işlediğinden şüphelenmek için makul nedenler olduğuna dair somut bir kanıt bulunmadığından; tutukluluğunun yasallığının hızlı bir şekilde incelenmediğinden; makul bir süre içinde yargılanmadığından ve tutukluluk süresinin uzun olduğundan; ve bağımsız ve tarafsız bir adli makam önünde tutukluluğunun yasallığına etkili bir şekilde itiraz etme fırsatının kendisine tanınmadığından şikayet etmişti.

Avukatlar, Samanyolu medya grubunun yöneticisi sıfatıyla bir televizyon dizisinin yayınlanmasına izin vererek bir terör örgütü kurduğu ve yönettiği iddiasıyla tutuklanmasının ifade özgürlüğü hakkının ihlali olduğunu ileri sürmüştü.

8 yılın ardından kararını açıklayan Mahkeme ise kararında şikayetlerden bazılarında ihlal olduğuna kanaat getirdi. AİHM’in vermiş olduğu ihlal kararı önemli olsa da ilk izlenimler kararın yetersiz olduğu yönünde. Özellikle mahkemenin 5/1 kapsamında Karaca’nın ‘cezai bir suç işlediğinden şüphelenmek için makul nedenler olduğuna dair somut bir kanıt’ bulunmadığı yönündeki talebinde ihlal olmadığına karar verdi. Maltalı hakim Orland’in kısmi muhalefet şerhi bu konuda büyük önem arz ediyor.

Mahkeme, sadece AİHS’in 5/1 ve 5/3 maddelerinde ihlal kararı vererek Karaca’nın ilk tutukluluğunun uzun olduğuna hükmetti.

KARACA TAHLİYE EDİLECEK Mİ?

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin vereceği karar Hidayet Karaca’yı hapisten çıkarmaya yetmiyor.

Yargıtay 16’nci Ceza Dairesi, “Tahşiyeciler grubuna” kumpas kurduğu gerekçesiyle Hidayet Karaca’ya İstanbul 14’üncü Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 3 Kasım 2017’de verilen 31,5 yıl hapis cezasını 20 Nisan 2021’de onamıştı.

2015’te yapılan başvuru ise haliyle ceza dosyasının esası ile ilgili bir şikayet içermiyor. AİHM’in vermiş olduğu karar, Hidayet Karaca’nın ilk tutukluluk halini, yani hüküm giymeden önceki durumunu ilgilendirdiği için 60 yaşındaki gazetecinin tahliyesi gündeme gelmeyecek.

Karaca ve avukatları, Türkiye’deki davada verilen ceza ile ilgili olarak iç hukuk yollarını tüketip 2023 yılının başında AİHM’e bir başvuru daha yaptı. Ancak, o davanın sonuçlanmasının ardından tahliye talebi yapılabilecek.

HİDAYET KARACA NEDEN MAHKUM EDİLMİŞTİ?

Karaca, Samanyolu medya grubuna ait kanallarından birinde, “Tahşiyeciler olarak bilinen ve görüşlerinin Gülen Hareketi’nin görüşlerine genel olarak karşı olduğu iddia edilen başka bir İslamcı grubun üyelerini terörist olarak göstererek karalamak amacıyla bir televizyon dizisi yayınladığı” gerekçesiyle tutuklanmıştı.

Karaca takip eden süreçte ise örgüt yöneticiliğinden 18 yıl, iftira suçundan 4 yıl 6 ay, resmi belgede sahtecilik suçundan 9 yıl ceza alarak toplamda 31 yıl 6 ay hapse mahkum edilmişti.