ABD ve Rusya’nın üst düzey diplomatları bu sabah Suudi Arabistan’da bir araya gelerek iki ülke arasında bozulan ilişkileri yeniden tesis etmek ve Ukrayna savaşını sona erdirmek için bir başlangıç yapmak üzere görüşmelerde bulunuyor.
Görüşmelerden ilk etapta somut sonuç alınması beklenmese de, ABD’nin Kremlin’e yönelik son açılımlarının ardından Riyad’daki görüşme Ukrayna ve Avrupa’da endişe yarattı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Kiev’in Riyad’daki görüşmelere davet edilmediğini söyledi. Avrupalı liderler Pazartesi günü Paris’te bir araya gelerek yeni Trump yönetiminin hamlelerine nasıl karşılık verileceği konusunda acil görüşmelerde bulundu.
Görüşmede, Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yapılacak olası bir zirve için hazırlıkların da gündemde olması bekleniyor. Trump Ukrayna’da üç yıldır devam eden çatışmanın bir an önce çözüme kavuşturulması için bastırırken, Rusya Trump’ın yaklaşımını taviz koparmak için bir fırsat olarak görüyor.
Ukrayna haber ajanslarına göre Zelenskiy, Kiev’in Riyad’daki görüşmeler hakkında “hiçbir şey bilmediğini” ve “biz olmadan bizimle ilgili hiçbir şeyi ya da anlaşmayı tanıyamayacağını” söyledi.
Sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada herhangi bir barış anlaşmasının “sağlam ve güvenilir” güvenlik garantileri içermesi gerektiğini, Fransa ve İngiltere’nin bunu talep ettiğini ancak tüm Avrupalı güçlerin bunu desteklemediğini söyledi.
Pekin’de Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Guo Jiakun Ukrayna’da “barışa yönelik çabaları” memnuniyetle karşılarken “aynı zamanda tüm tarafların ve paydaşların görüşmelere katılmasını umuyoruz” dedi.
Rusya toplantı öncesinde yaptığı açıklamada Putin ve Trump’ın “anormal ilişkileri” geride bırakmak istediklerini ve Avrupalıların herhangi bir müzakere masasında yer almasına gerek görmediklerini söyledi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ve Putin’in üst düzey yardımcısı Yuri Ushakov, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff ile görüşecek.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov gazetecilere yaptığı açıklamada görüşmelerin “Ukrayna’da çözüm için olası müzakereler ve iki başkan arasında bir toplantı düzenlenmesi” konularının yanı sıra “öncelikli olarak Rus-Amerikan ilişkilerinin yeniden tesis edilmesine” ayrılacağını söyledi.
Yıllardır NATO’nun Avrupa’daki varlığını geriletmeye çalışan Moskova, ABD ile sadece olası bir Ukrayna ateşkesi değil, çok sayıda geniş güvenlik meselesi üzerinde ikili görüşmeler yapmak istediğini açıkça ortaya koydu.
Zelenskiy bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmek üzere Türkiye’de bulunuyor. Çarşamba günü Suudi Arabistan’a gidecek. Sözcüsü, Zelenskiy’nin ABD ya da Rus heyetleriyle görüşmeyi planlamadığını söyledi.
Zelenskiy geçen hafta yaptığı açıklamada Putin’le görüşmeye hazır olduğunu ancak bunun Kiev ve müttefiklerinin savaşı sona erdirme konusunda ortak bir tutum sergilemesinden sonra gerçekleşebileceğini söyledi.